آفتابنیوز : یکی از مهمترین موضوعاتی که دولتها همواره با آن سر و کار دارند، ایجاد اشتغال برای فارغالتحصیلان رشتههای مختلف دانشگاهی است. اگرچه در این میان کسانی هم هستند که حتی بدون داشتن تحصیلات عالیه دانشگاهی توانستهاند گلیم خود را از آب بیرون بکشند. شاید بتوان فناوری اطلاعات را یکی از پرکاربردترین حوزهها در زمینه کارآفرینی دانست؛ حوزهای که بدون داشتن مدرک آنچنانی میتوان در آن درآمد کسب کرد و با داشتن مدرک، این درآمد را افزایش داد.
علی جلالی از اساتید دانشگاه، درباره اینکه کارفرما مهندسی را استخدام خواهد کرد که صرفا تحصیلات دانشگاهی دارد یا فردی که به رشد و شکوفایی تواناییهای خود پرداخته است، میگوید: طبق استاندارد ایزو ۹۰۰۱ صلاحیت و شایستگی یک فرد به چند عامل بستگی دارد: تحصیلات، آموزش، مهارت و تجربه؛ تمام این موارد قابل اندازهگیری هستند اما مهارت به راحتی قابل اندازهگیری نیست، چون بخشی ذاتی است. در اکثر تخصصها، مهارت و تجربه مهمتر است.
شانس مهارت و تجربه از تحصیلات و معدل بیشتر است
او با ذکر مثالی در راستای اهمیت بیشتر تجربه و مهارت در مقایسه با تحصیلات اظهار میکند: حال به این مساله میپردازیم که مثلا یک شرکت میخواهد یک مهندس سرپرست کارگاه استخدام کند، فردی مراجعه میکند که بهترین معدل را از بهترین دانشگاه اخذ کرده است و گاهی هم پیش میآید که فردی میگوید من دکترای رشته مهندسی دارم ولی کارفرما در طی مصاحبه پی میبرد که مهارت وی ضعیف است و موجب تعجب میشود که این فرد چگونه فارغالتحصیل شده است؛ از طرفی دیگر فردی با مدرک دانشگاهی لیسانس با معدل نه چندان بالا جهت مصاحبه مراجعه میکند که با توجه به مهارتهای فردی، سوابق تجربی و آموزشی وی شانس بیشتری برای پذیرش خواهد داشت.
اگرچه نمیتوان انکار کرد که برخی از حوزهها نیازمند دانش حداقلی برای شروع یک کسب و کار هستند، اما برخی از فارغالتحصیلان میتوانند با دانشی که در دانشگاهها آموخته و مهارتی که در کنار آن کسب کردهاند، خودشان آغازگر باشد. جلالی معتقد است یکی از مشکلاتی که ما در حوزه اشتغال داریم، این است که اکثر مهندسان جوان ما به دنبال آن هستند که جایی به عنوان کارشناس یا کارمند استخدام شوند، در حالی که بسیاری از آنها با استفاده از خلاقیت، هوش و ذکاوت خود میتوانند موسسات یا شرکتهایی به ویژه دانشبنیان تاسیس کنند که چند نفر دیگر را نیز به استخدام خود درآورند. لازمه این کار کسب تجربه نزد یک مهندس با تجربهی دیگری است که رابطه بین آنها میتواند مثل استاد و شاگردی باشد.
شغلهایی که در حوزه فضای مجازی شکل گرفتهاند
در عین حال، فراهم کردن زیرساختها نیز یکی دیگر از الزامات ایجاد شغل پایدار است. محمدجواد آذری جهرمی - وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات - چندی پیش درباره اشتغال حوزه آیسیتی، با اشاره به طرح اشتغال پایدار و ایجاد تفاهمنامه با وزارت کار و استانداریها، گفت: وزارت ارتباطات به صورت مستقیم مسئول ایجاد شغل نیست. با وجود این ما میبینیم در حوزه فضای مجازی و از جمله پیامرسانها برخی مشاغل شکل گرفتهاند. ما نیز به عنوان دولت زیرساختهای توسعه فناوری اطلاعات را گسترش دادیم.
وی با بیان اینکه در اقتصاد دنیا حوزههایی که اشتغال در آن شکل میگیرد، صنعت، کشاورزی و خدمات است، اظهار کرد: با توسعه فناوری اطلاعات به منظور بهبود بهرهوری، میزان اشتغال در حوزه صنعت و کشاورزی کاهش پیدا کرده است اما خدمات مبتنی بر فناوری اطلاعات رشد بیشتری دارد.
جهرمی با اشاره به آمار ایجاد ۱۵۰ هزار شغل در یک سال و نیم گذشته نیز گفت: طبق آمار برنامههایی که در پلتفرمهای ما تولید برنامه و ارائه خدمت میکنند، ۳۰ هزار گروه هستند که برنامه خود را در کافهبازار قرار میدهند و این گروهها ممکن است دو نفره یا شرکتهای ۲۰۰ نفره باشند.
تحصیلکردهها درآمد بیشتری دارند
با وجود این، بر اساس گزارش اشتغال صنعت اپلیکیشن موبایل مشخص شده از میان توسعهدهندگان برنامههای موبایلی، کسانی که از مدارک دانشگاهی بیشتری برخوردارند و به صورت میانگین زمان بیشتری کار کردند، درآمد بیشتری هم دارند. این موضوع نشان میدهد داشتن دانش و تحصیلات به علاوه مهارت و تجربه در کنار هم میتواند به افزایش درآمد منجر شود.
امیر نصراللـهپور - یکی از اعضای تیم هوش تجاری یک فروشگاه آنلاین - با بیان اینکه ۶۳ درصد شاغلان صنعت اپلیکیشننویسی مدارک دانشگاهی دارند، گفت: توسعهدهندگان سه بخش دارند؛ بخش اول تمامی توسعهدهندگان، بخش دوم توسعهدهندگان فعال که به حداقل درآمد و نصب فعال رسیدند و بخش دیگر توسعهدهندگان برتر که اپهای پرطرفدارتری دارند. بر این اساس توسعهدهندگانی که به درآمد و نصب فعال بیشتری رسیدهاند در مقایسه با تیمهایی که درآمدشان کمتر است از تعداد شاغلان با مدارک دانشگاهی بیشتری برخوردار هستند.
به گزارش ایسنا، از طرفی برخی ممکن است تصور کنند ظرفیتهای حوزه فناوری برای ایجاد شغل به پایان رسیده است و این حوزه دیگر جایی برای ادامه کار ندارد. درصورتی که نصراللـهپور معتقد است: در این سالها روند ایجاد شغل رو به رشد بوده است. معمولا وقتی نصب فعال و درآمد اپها زیاد میشود، تعداد افرادی که به صورت مستقیم کار میکنند، هم زیاد میشود. بنابراین اینطور نیست که بگوییم در این صنعت تنها برخی از افراد به درآمد رسیدند. همچنین توسعهدهندگان فعال مدت زمان فعالیتشان به نسبت توسعهدهندگانی که هنوز به درآمد خاصی نرسیدند بیشتر بوده و توسعهدهندگان برتر هم به صورت میانگین زمان بیشتری کار کردند. در طول زمان هم مردم با آپهای بیشتری آشنا میشوند و این موضوع میتواند تسهیلگر باشد که در آینده شاهد رشد بیشتری باشیم.