شهری که مردمش بیش از یک قرن عمر می کنند!
شاید اینجا تنها موزه‌ی مردمان صدساله در جهان باشد. رکورد طولانی‌ترین عمر انسان در دو قرن اخیر مربوط به همین منطقه است.
آفتاب‌‌نیوز : سفر به لریک آذربایجان؛ شهری که مردمش بیش از صدسال عمر می‌کنند در جمهوری آذربایجان، بزرگ‌ترین کشور منطقه‌ی قفقاز در گذرگاه اروپا و آسیای شمال غربی و همسایه‌ی باختری دریای خزر می‌تواند یکی از به یادماندنی‌ترین سفرهای عمرتان باشد!
کشور آذربایجان به خاطر تنوع آب‌وهوایی و آثار تاریخی گوناگون، چندی است که به مقصدی جذاب برای بسیاری از مسافران و جهانگردان تبدیل شده است. مسافرانی که دوست دارند چند روزی را به دور از هیاهوی شهرنشینی و مشکلات آن سپری کنند.
در این نوشته قصد داریم یکی از شهرهای عجیب این کشور را به شما معرفی کنیم. شهر لریک در جنوب جمهوری آذربایجان؛ شهری که به خاطر طول عمر مردمانش در جهان شهرت دارد. گفته می‌شود طول عمر اهالی این منطقه بی‌ارتباط با آب‌وهوای منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنند نیست.
لریک کجاست؟
قبل از هر چیز باید بگویم لریک کوهستان باشکوهی است با منظره‌های تازه و چشم‌اندازهای هیجان‌انگیز. کوه‌هایی که رودخانه‌ها و آبشارهای سریع از کمرکش آن به زیر می‌ریزند و صدای چهچهه‌ی پرندگان لای شرشر این آبشارها گم می‌شود.
اگر دوست دارید تالش شمالی را ببینید باید به لریک بروید. لریک شهری کوچک در جنوب جمهوری آذربایجان واقع در شمال گردنه‌ی حیران خودمان است. این شهرستان با بیش از ۱۰۰۰ کیلومترمربع مساحت از شمال کوههای تالش پا گرفته و از شرق به زمین‌های پست و جلگه‌ای لنکران ختم می‌شود. همسایه‌ی شمالی آستارا بر بام تالش نشسته و طبیعت بکر و دست‌نخورده‌اش آن را به مقصدی جذاب و دیدنی برای گردشگران تبدیل کرده است.
آب‌وهوای لریک
می‌گویند در لریک می‌توانید آسمان را با دست لمس کنید. قرار گرفتن در ارتفاعات تالش و هوای تمیز لریک در این تعریف و تمجیدها بی‌تأثیر نبوده است. آب‌وهوای معتدل کوهستانی و طبیعت سرسبز و زیبای لریک زبانزد خاص و عام است. آب‌وهوایی که بی‌شباهت به آب‌وهوای ارتفاعات گیلان نیست؛ اما فاصله‌ی بیشتر لریک از دریا به نسبت شهرهای گیلان هوای آن را خواستنی‌تر کرده است. این شهر زیبای جمهوری آذربایجان در تابستان هوایی خنک دارد و میزبان مسافران و گردشگرانی از ایران و دیگر نقاط جهان است.
جاذبه‌های لریک
در کنار طبیعت زیبا و دست‌نخورده‌ی لریک همچون کوهستان‌های سرسبز، جنگل‌ها و آبشارها و... چشمه‌های آب گرم لریک از دیگر جاذبه‌های این شهر هستند. بیش از ۳۰ خاصیت درمانی برای آب این چشمه‌ها ذکر شده است.
در جنگل‌های لریک و در امتداد رودخانه‌ی زیبای این منطقه حیواناتی چون گراز وحشی، خرگوش، روباه، اردک و سیاه خروس زندگی می‌کنند. عمق جنگل که منطقه‌ای حفاظت‌شده است نیز زیستگاه گربه‌سانان نادری همچون پلنگ و گربه‌ی وحشی است.
از آثار تاریخی لریک می‌توان به غار عصر حجر «گیز یوردو» اشاره کرد که در نزدیک روستای میستان در ارتفاع 2430 متری از سطح دریا قرار دارد. کتیبه‌های سنگی نیز از دیگر یافته‌های باستان شناسان در منطقه‌ی کوهستانی اورند است.
علاوه بر این‌ها می‌توان به آثار تاریخی لریک نیز اشاره کرد. مجسمه‌ی قوچ، مجسمه‌ای که مردمان این منطقه به‌خوبی آن را می‌شناسند. مجسمه‌هایی نظیر این در نقاط دیگر آذربایجان همچون نخجوان و بخش‌هایی از آذربایجان ایران نیز به چشم می‌خورد. مجسمه‌ی قوچ مجسمه‌ای بوده که مادران با نذر مشتی گندم از او می‌خواستند فرزندشان را از چنگ هیولای سرخه و دیگر بیماری‌ها برهاند. هنوز می‌توان صدای ضجه‌ی مادران کودک مرده را پای این مجسمه‌های سنگی شنید.
یکی دیگر از دیدنی‌های این منطقه که حتما در سفر به لریک آذربایجان باید آن را ببینید، گورستان مربوط به قرون وسطی و سنگ گورهای عجیب و غریب آن است. حدود دویست سنگ قبر در این گورستان کوچک وجود دارد. این گورستان که بعضی می‌گویند حتی به دوره‌های پیش از اسلام بازمی‌گردد در دامنه کوههای تالش، زیر درختان سایه‌دار و در منظره کوههای سرخ و چشمه‌های گوارای فراوان قرار گرفته است.
گورهای نزدیک به جاده مربوط به افرادی است که اخیرا فوت کرده‌اند. بعضی از آنها بسیار معروفند، مثلا می‌توانید سنگ قبر شیرعلی مسلم اف را اینجا ببینید. هرچه از جاده دورتر بروید می‌توانید سنگ‌قبرهای قدیمی تر که نوشته‌ها و نگاره‌های مختلفی دارند را ببینید. همچنین می‌توانید نظاره‌گر آخرین استراحتگاه‌هایی باشید مردمانی با بیش از یک قرن عمر به آنها تکیه می‌زدند.
علت شهرت لریک چیست؟
لریک بیش از هر چیز دیگری به خاطر عمر طولانی مردمش در دنیا مشهور شده است. شاید اینجا تنها موزه‌ی مردمان صدساله در جهان باشد. رکورد طولانی‌ترین عمر انسان در دو قرن اخیر مربوط به همین منطقه است. گفته می‌شود شیرعلی مسلم اف در زمان مرگ ۱۶۸ سال عمر داشت. این یعنی چوپان لریکی -مسلم اف- ۴۶ سال مسن‌تر از پیرترین انسان روی زمین بوده است. در آن زمان یعنی در سال ۱۹۷۳ که شیرعلی مُرد، ۱۲۲ سالگی زن فرانسوی، ژان کالمان، تائید شده بود و وی را به‌عنوان پیرترین فرد روی کره‌ی زمین می‌شناختند. شیرعلی مسلم اف طبق ادعای محلی‌ها تا ۱۶۷ سالگی به‌سختی کار می‌کرد. سیگار نمی‌کشید و الکل نمی‌نوشید. غذای وی متشکل از میوه، سبزی، نان کامل و ماست و پنیر کم‌چرب بوده است. مسلم اف در طول زندگی‌اش سه همسر داشته است. او سرانجام در ۱۶۷ سالگی دچار بیماری ذات‌الریه می‌شود و یک سال بعد در سن ۱۶۸ سالگی می‌میرد. تصاویر شیرعلی مسلم اف را ادامه می‌بینید. دقت کنید که او تا اواخر عمر خود نیز مشغول کار و کشاورزی بوده است.
هنوز هم قدیمی‌ترین ساکنان آذربایجان در این منطقه زندگی می‌کنند. ده‌ها تن از ساکنان این منطقه در حال حاضر بیش از یک قرن عمر دارند و هنوز هم سخت کار می‌کنند. پیرترین آنها با بیش از 120 سال سن ۸ فرزند، ۸۰ نوه، ۶۰ نتیجه و ۸ ندیده دارد.
بیایید با چند نفر دیگر از کهن‌سالان لیریک آشنا شویم. محبوبه فتح‌الله‌اف که در روستای پشتاتوک لیریک زندگی می‌کند، 114 سال سن دارد و هنوز پرجنب و جوش و پر از حیات است. او می‌گوید: «من در تمام عمر به درگاه خداوند دعا کردم. سعی کردم آدم مهربانی باشم و هرگز کسی را فراموش نمی کنم. من همیشه با طبیعت بودهام و ارزش زندگی را می‌دانستم. به همین دلیل من خودم را از حرف‌ها و نگرانی‌های بیهوده دور نگه‌داشتم. ما عسل تولید می‌کنیم، یک گاو داریم و خودمان نان می‌پزیم.»
کیشی اسلام مدعی است که بیش از 143 سال سن دارد. اما برادرزاده بزرگش که یک مغازه چای فروش دارد، مدعی است کیشی در سال 1900 به دنیا آمده که این هم چیزی از عجیب بودن سن کیشی کم نمی‌کند، در این صورت او 117 سال سن دارد. شغل او برای سال‌های زیادی چوپانی در مرز ایران و آذربایجان بوده است. کیشی از احترام زیادی بین اهالی لیریک برخوردار است، به هرکجا که وارد شود، میهمان آن خانه است و تمام رانندگان لریک هروقت او را می‌بینند رایگان به مقصد می‌رسانندش.
زهرا هپیولووا 117 سال سن دارد. او در محله لانکارن زندگی می‌کند و مدعی است تمام عمر خود را کار کرده است. او حتی تا همین الان هم کارهای خانه را انجام می‌دهد، پخت و پز می‌کند، گاوها را می‌دوشد و پنیر و ماست درست می‌کند. خانه‌ای که زهرا در او زندگی می‌کند خیلی از خودش جوان‌تر است.
نظر شما در مورد طبیعت زیبا و مردم کهن‌سال لریک چیست؟ فکر می‌کنید هنوز ممکن است کسی بتواند این همه سال عمر کند؟
کافه گردش
کشور آذربایجان به خاطر تنوع آب‌وهوایی و آثار تاریخی گوناگون، چندی است که به مقصدی جذاب برای بسیاری از مسافران و جهانگردان تبدیل شده است. مسافرانی که دوست دارند چند روزی را به دور از هیاهوی شهرنشینی و مشکلات آن سپری کنند.
در این نوشته قصد داریم یکی از شهرهای عجیب این کشور را به شما معرفی کنیم. شهر لریک در جنوب جمهوری آذربایجان؛ شهری که به خاطر طول عمر مردمانش در جهان شهرت دارد. گفته می‌شود طول عمر اهالی این منطقه بی‌ارتباط با آب‌وهوای منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنند نیست.
لریک کجاست؟
قبل از هر چیز باید بگویم لریک کوهستان باشکوهی است با منظره‌های تازه و چشم‌اندازهای هیجان‌انگیز. کوه‌هایی که رودخانه‌ها و آبشارهای سریع از کمرکش آن به زیر می‌ریزند و صدای چهچهه‌ی پرندگان لای شرشر این آبشارها گم می‌شود.
اگر دوست دارید تالش شمالی را ببینید باید به لریک بروید. لریک شهری کوچک در جنوب جمهوری آذربایجان واقع در شمال گردنه‌ی حیران خودمان است. این شهرستان با بیش از ۱۰۰۰ کیلومترمربع مساحت از شمال کوههای تالش پا گرفته و از شرق به زمین‌های پست و جلگه‌ای لنکران ختم می‌شود. همسایه‌ی شمالی آستارا بر بام تالش نشسته و طبیعت بکر و دست‌نخورده‌اش آن را به مقصدی جذاب و دیدنی برای گردشگران تبدیل کرده است.
آب‌وهوای لریک
می‌گویند در لریک می‌توانید آسمان را با دست لمس کنید. قرار گرفتن در ارتفاعات تالش و هوای تمیز لریک در این تعریف و تمجیدها بی‌تأثیر نبوده است. آب‌وهوای معتدل کوهستانی و طبیعت سرسبز و زیبای لریک زبانزد خاص و عام است. آب‌وهوایی که بی‌شباهت به آب‌وهوای ارتفاعات گیلان نیست؛ اما فاصله‌ی بیشتر لریک از دریا به نسبت شهرهای گیلان هوای آن را خواستنی‌تر کرده است. این شهر زیبای جمهوری آذربایجان در تابستان هوایی خنک دارد و میزبان مسافران و گردشگرانی از ایران و دیگر نقاط جهان است.
جاذبه‌های لریک
در کنار طبیعت زیبا و دست‌نخورده‌ی لریک همچون کوهستان‌های سرسبز، جنگل‌ها و آبشارها و... چشمه‌های آب گرم لریک از دیگر جاذبه‌های این شهر هستند. بیش از ۳۰ خاصیت درمانی برای آب این چشمه‌ها ذکر شده است.
در جنگل‌های لریک و در امتداد رودخانه‌ی زیبای این منطقه حیواناتی چون گراز وحشی، خرگوش، روباه، اردک و سیاه خروس زندگی می‌کنند. عمق جنگل که منطقه‌ای حفاظت‌شده است نیز زیستگاه گربه‌سانان نادری همچون پلنگ و گربه‌ی وحشی است.
از آثار تاریخی لریک می‌توان به غار عصر حجر «گیز یوردو» اشاره کرد که در نزدیک روستای میستان در ارتفاع 2430 متری از سطح دریا قرار دارد. کتیبه‌های سنگی نیز از دیگر یافته‌های باستان شناسان در منطقه‌ی کوهستانی اورند است.
علاوه بر این‌ها می‌توان به آثار تاریخی لریک نیز اشاره کرد. مجسمه‌ی قوچ، مجسمه‌ای که مردمان این منطقه به‌خوبی آن را می‌شناسند. مجسمه‌هایی نظیر این در نقاط دیگر آذربایجان همچون نخجوان و بخش‌هایی از آذربایجان ایران نیز به چشم می‌خورد. مجسمه‌ی قوچ مجسمه‌ای بوده که مادران با نذر مشتی گندم از او می‌خواستند فرزندشان را از چنگ هیولای سرخه و دیگر بیماری‌ها برهاند. هنوز می‌توان صدای ضجه‌ی مادران کودک مرده را پای این مجسمه‌های سنگی شنید.
یکی دیگر از دیدنی‌های این منطقه که حتما در سفر به لریک آذربایجان باید آن را ببینید، گورستان مربوط به قرون وسطی و سنگ گورهای عجیب و غریب آن است. حدود دویست سنگ قبر در این گورستان کوچک وجود دارد. این گورستان که بعضی می‌گویند حتی به دوره‌های پیش از اسلام بازمی‌گردد در دامنه کوههای تالش، زیر درختان سایه‌دار و در منظره کوههای سرخ و چشمه‌های گوارای فراوان قرار گرفته است.
گورهای نزدیک به جاده مربوط به افرادی است که اخیرا فوت کرده‌اند. بعضی از آنها بسیار معروفند، مثلا می‌توانید سنگ قبر شیرعلی مسلم اف را اینجا ببینید. هرچه از جاده دورتر بروید می‌توانید سنگ‌قبرهای قدیمی تر که نوشته‌ها و نگاره‌های مختلفی دارند را ببینید. همچنین می‌توانید نظاره‌گر آخرین استراحتگاه‌هایی باشید مردمانی با بیش از یک قرن عمر به آنها تکیه می‌زدند.
علت شهرت لریک چیست؟
لریک بیش از هر چیز دیگری به خاطر عمر طولانی مردمش در دنیا مشهور شده است. شاید اینجا تنها موزه‌ی مردمان صدساله در جهان باشد. رکورد طولانی‌ترین عمر انسان در دو قرن اخیر مربوط به همین منطقه است. گفته می‌شود شیرعلی مسلم اف در زمان مرگ ۱۶۸ سال عمر داشت. این یعنی چوپان لریکی -مسلم اف- ۴۶ سال مسن‌تر از پیرترین انسان روی زمین بوده است. در آن زمان یعنی در سال ۱۹۷۳ که شیرعلی مُرد، ۱۲۲ سالگی زن فرانسوی، ژان کالمان، تائید شده بود و وی را به‌عنوان پیرترین فرد روی کره‌ی زمین می‌شناختند. شیرعلی مسلم اف طبق ادعای محلی‌ها تا ۱۶۷ سالگی به‌سختی کار می‌کرد. سیگار نمی‌کشید و الکل نمی‌نوشید. غذای وی متشکل از میوه، سبزی، نان کامل و ماست و پنیر کم‌چرب بوده است. مسلم اف در طول زندگی‌اش سه همسر داشته است. او سرانجام در ۱۶۷ سالگی دچار بیماری ذات‌الریه می‌شود و یک سال بعد در سن ۱۶۸ سالگی می‌میرد. تصاویر شیرعلی مسلم اف را ادامه می‌بینید. دقت کنید که او تا اواخر عمر خود نیز مشغول کار و کشاورزی بوده است.
سفره غذای مرسوم لریک - یک وعده‌ی خوشمزه، کامل و سالم!
هنوز هم قدیمی‌ترین ساکنان آذربایجان در این منطقه زندگی می‌کنند. ده‌ها تن از ساکنان این منطقه در حال حاضر بیش از یک قرن عمر دارند و هنوز هم سخت کار می‌کنند. پیرترین آنها با بیش از 120 سال سن ۸ فرزند، ۸۰ نوه، ۶۰ نتیجه و ۸ ندیده دارد.
بیایید با چند نفر دیگر از کهن‌سالان لیریک آشنا شویم. محبوبه فتح‌الله‌اف که در روستای پشتاتوک لیریک زندگی می‌کند، 114 سال سن دارد و هنوز پرجنب و جوش و پر از حیات است. او می‌گوید: «من در تمام عمر به درگاه خداوند دعا کردم. سعی کردم آدم مهربانی باشم و هرگز کسی را فراموش نمی کنم. من همیشه با طبیعت بودهام و ارزش زندگی را می‌دانستم. به همین دلیل من خودم را از حرف‌ها و نگرانی‌های بیهوده دور نگه‌داشتم. ما عسل تولید می‌کنیم، یک گاو داریم و خودمان نان می‌پزیم.»
کیشی اسلام مدعی است که بیش از 143 سال سن دارد. اما برادرزاده بزرگش که یک مغازه چای فروش دارد، مدعی است کیشی در سال 1900 به دنیا آمده که این هم چیزی از عجیب بودن سن کیشی کم نمی‌کند، در این صورت او 117 سال سن دارد. شغل او برای سال‌های زیادی چوپانی در مرز ایران و آذربایجان بوده است. کیشی از احترام زیادی بین اهالی لیریک برخوردار است، به هرکجا که وارد شود، میهمان آن خانه است و تمام رانندگان لریک هروقت او را می‌بینند رایگان به مقصد می‌رسانندش.
زهرا هپیولووا 117 سال سن دارد. او در محله لانکارن زندگی می‌کند و مدعی است تمام عمر خود را کار کرده است. او حتی تا همین الان هم کارهای خانه را انجام می‌دهد، پخت و پز می‌کند، گاوها را می‌دوشد و پنیر و ماست درست می‌کند. خانه‌ای که زهرا در او زندگی می‌کند خیلی از خودش جوان‌تر است.
نظر شما در مورد طبیعت زیبا و مردم کهن‌سال لریک چیست؟ فکر می‌کنید هنوز ممکن است کسی بتواند این همه سال عمر کند؟
کافه گردش
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید