پس‌لرزه‌های یک بمب
آفتاب‌‌نیوز : 
آزمایش هسته‌ای کره‌شمالی اثبات کرد که چگونه کشوری کوچک، فقیر با اقتصادی روبه ویرانی و وضعیت سیاسی متزلزل که حتی قادر به تامین مطالبات عادی مردم سرزمین خود نیست نیز با در اختیار داشتن راکتوری کوچک و دستیابی به تکنولوژی غنی‌سازی اورانیوم به جمع قدرتمندان نظامی جهان می‌پیوندند. بدین ترتیب سایر کشورهای مدرن و صنعتی نیز می‌توانند روند پیوستن به رقابت هسته‌ای بین‌المللی خود را تسریع بخشند.
عمر علم هسته‌ای از بیش از شصت سال تجاوز می‌کند و تکنولوژی هسته‌ای نیز بسیار آسان است اما آیا دستیابی به آن نیز باید آسان باشد. مانع اساسی در این میان تکنولوژی نیست بلکه موانع سیاسی در کار است. اما عزم سیاسی برای ایستادن در صف دارندگان این تسلیحات تنها به درک نوع تهدیدهای امنیتی در جهان امروز بستگی دارد. به بیان دیگر، تمایل کشورها به هسته‌ای شدن به پابندی سران بین‌المللی به قوانین هسته‌ای فعلی و تاثیر آن بر امنیت جهانی بستگی دارد.
عدم تکثیر تسلیحات هسته‌ای بخشی از این قوانین بین‌المللی است. در قلب این قوانین نیز معاهده منع تکثیر تسلیحات هسته‌ای وجود دارد که مانعی دو طرفه است. براساس این معاهده کشورهایی که هنوز به تسلیحات هسته‌ای دست نیافته اند متعهد می شوند که هرگز به فکر دستیابی به این فن‌آوری نیز نباشند و در این میان به آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای اطمینان کنند.
کشورهای مجهز به تسلیحات هسته‌ای براساس این معاهده باید برای حذف تسلیحات هسته‌ای در سرتاسر جهان تلاش کرده و همزمان تکنولوژی هسته‌ای صلح‌آمیز را در اختیار سایر کشورها قرار دهند. با این وجود، از زمان تصویب این معاهده کشورهای دارای تسلیحات هسته‌ای به هیچ‌کدام از تعهدات خود مبنی بر حذف تسلیحات عمل نکرده‌اند. بدین ترتیب کشورهای ضعیف‌تر به دلیل فریب کاری قدرتمندان هسته‌ای پیشرفت چندانی در این عرصه نداشته‌اند .
هشت‌سال پیش هندوستان و پاکستان با انجام آزمایش هسته‌ای، صراحتا قوانین بین‌المللی را زیر پا گذاشتند. بیش از این دو کشور اسرائیل و امروز نیز کره‌شمالی بی‌هیچ واهمه‌ای قوانین بین‌المللی را نقض کردند. مقامات کره‌شمالی پس از انجام این آزمایش، آن را موفقیتی بزرگ خوانده و ادعا کردند که این آزمایش به منزله سکوی پرتاب کره به جلو بوده است.
پیش از این نیز سخنانی از این قبیل شنیده بودیم. در سال 1998 نیز هنگام انجام آزمایش‌های هسته‌ای هندوستان و پاکستان چنین زمزمه‌هایی از مقامات این کشورها به گوش می‌رسید. آزمایش پنج بمب هسته‌ای توسط هندوستان ارتباط چندانی به اوضاع امنیتی نداشت. در آن زمان هیچ خطر بین‌المللی امنیت این کشور را تهدید نمی‌کرد. هند حتی متعهد شده بود که در صورت دستیابی به این فن‌آوری آن را به هیچ‌وجه مورد آزمایش قرار ندهد.
بدین ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که تصمیم هندوستان برای آزمایش بمب هسته‌ای بیش از آن که انگیزه‌ای امنیتی داشته باشد انگیزه خودنمایی در سطح بین‌المللی داشت. البته در آن زمان هندی‌ها تصور می‌کردند که جامعه بین‌المللی با این آزمایش به هند به دیده احترام می‌نگرد. اما به نظر می‌رسد که حضور میلیون‌ها فقیر و گرسنه در هند بسیار بیشتر از آزمایش هسته‌ای به چشم جهانیان آمد.
شاید پیش از این هندوستان این تسلیحات را عامل باز دارنده می‌نامید اما تجربه جنگ سرد اثبات کرده است که چنین عاملی هرگز تاثیر بسزایی بر جلوگیری از جنگ نداشته است. از آن زمان تاکنون، هندوستان در مواجهه با پاکستان بخصوص در حوزه امنیتی و اتخاذ استراتژی‌های ملی مشکلات بسیاری داشته است. در حال حاضر، ملت هر دولت کشور شب را با کابوس حمله هسته‌ای همسایه خود طی می‌کنند.
اما در خصوص کره‌شمالی، رهبران این کشور بی‌شک برخلاف ادعای غربی‌ها، دیوانه یا مجنون نیستند. هر چند که در نحوه استفاده از فن‌آوری هسته‌ای خود نیز چندان عاقلانه برخورد نکردند. قدرت هسته‌ای بودن نه تنها توان این کشور را کاهش داده بلکه دامنه انتقادات بین‌المللی را نیز گسترش می‌دهد.
در حال حاضر و به دنبال آزمایش هسته‌ای کره‌شمالی، ژاپن و چین نیز به ناچار باید برای مقابله با تهدید هسته‌ای همسایه خود به تسلیحات هسته‌ای دست یابند. اعمال چنین فشار ناگهانی بر ساختار نظامی هر دو کشور می‌تواند دنیای سیاست و مردم هر دو کشور را تحت فشار مضاعف قرار دهد. ژاپن با نخست وزیر جدید و تازه نفس خود در حال بازنویسی قانون اساسی و تلاش برای تجهیز است. شینزو آبه از هر نخست وزیر دیگری بیشتر به فکر تلاش برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای است. کره‌جنوبی نیز با توجه به سابقه ژاپن و آزمایش هسته‌ای کره‌شمالی اکنون با تهدیدات جدی در منطقه روبه‌رو است. بدین ترتیب وی نیز باید به جمع صاحبان تسلیحات هسته‌ای بپیوندد.
در این میان شاید ایالات متحده با وعده‌های خود مبنی بر زیر چتر حمایت هسته‌ای خود قرار دادن هر دو کشور تقام سعی خود را برای منصرف کردن ژاپن و کره‌جنوبی از دستیابی به تسلیحات هسته‌ای به کار گیرد . رقابت تسلیحات هسته‌ای و موشکی در حال حاضر در آسیا و بخصوص در شمال شرقی آن به راه افتاده است نه تنها منطقه که جهان را در نا‌‌امنی و تهدید فرو خواهد برد. در صورت پیوستن ژاپن و کره‌جنوبی به دایره صاحبان قدرت هسته‌ای، این کشورها نیز به گردونه بازندگان بین‌المللی اضافه خواهند شد. بازندگانی که با وجود دستیابی به تسلیحات هسته‌ای باید شبانه‌روز با کابوس حمله هسته‌ای همسایه خود سرکنند.
شاید جهان شمارش معکوس برای تجربه هیروشیمایی دیگر را آغاز کرده است.
آزمایش هسته‌ای کره‌شمالی اثبات کرد که چگونه کشوری کوچک، فقیر با اقتصادی روبه ویرانی و وضعیت سیاسی متزلزل که حتی قادر به تامین مطالبات عادی مردم سرزمین خود نیست نیز با در اختیار داشتن راکتوری کوچک و دستیابی به تکنولوژی غنی‌سازی اورانیوم به جمع قدرتمندان نظامی جهان می‌پیوندند. بدین ترتیب سایر کشورهای مدرن و صنعتی نیز می‌توانند روند پیوستن به رقابت هسته‌ای بین‌المللی خود را تسریع بخشند. عمر علم هسته‌ای از بیش از شصت سال تجاوز می‌کند و تکنولوژی هسته‌ای نیز بسیار آسان است اما آیا دستیابی به آن نیز باید آسان باشد. مانع اساسی در این میان تکنولوژی نیست بلکه موانع سیاسی در کار است. اما عزم سیاسی برای ایستادن در صف دارندگان این تسلیحات تنها به درک نوع تهدیدهای امنیتی در جهان امروز بستگی دارد. به بیان دیگر، تمایل کشورها به هسته‌ای شدن به پابندی سران بین‌المللی به قوانین هسته‌ای فعلی و تاثیر آن بر امنیت جهانی بستگی دارد.
عدم تکثیر تسلیحات هسته‌ای بخشی از این قوانین بین‌المللی است. در قلب این قوانین نیز معاهده منع تکثیر تسلیحات هسته‌ای وجود دارد که مانعی دو طرفه است. براساس این معاهده کشورهایی که هنوز به تسلیحات هسته‌ای دست نیافته اند متعهد می شوند که هرگز به فکر دستیابی به این فن‌آوری نیز نباشند و در این میان به آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای اطمینان کنند.
کشورهای مجهز به تسلیحات هسته‌ای براساس این معاهده باید برای حذف تسلیحات هسته‌ای در سرتاسر جهان تلاش کرده و همزمان تکنولوژی هسته‌ای صلح‌آمیز را در اختیار سایر کشورها قرار دهند. با این وجود، از زمان تصویب این معاهده کشورهای دارای تسلیحات هسته‌ای به هیچ‌کدام از تعهدات خود مبنی بر حذف تسلیحات عمل نکرده‌اند. بدین ترتیب کشورهای ضعیف‌تر به دلیل فریب کاری قدرتمندان هسته‌ای پیشرفت چندانی در این عرصه نداشته‌اند .
هشت‌سال پیش هندوستان و پاکستان با انجام آزمایش هسته‌ای، صراحتا قوانین بین‌المللی را زیر پا گذاشتند. بیش از این دو کشور اسرائیل و امروز نیز کره‌شمالی بی‌هیچ واهمه‌ای قوانین بین‌المللی را نقض کردند. مقامات کره‌شمالی پس از انجام این آزمایش، آن را موفقیتی بزرگ خوانده و ادعا کردند که این آزمایش به منزله سکوی پرتاب کره به جلو بوده است.
پیش از این نیز سخنانی از این قبیل شنیده بودیم. در سال 1998 نیز هنگام انجام آزمایش‌های هسته‌ای هندوستان و پاکستان چنین زمزمه‌هایی از مقامات این کشورها به گوش می‌رسید. آزمایش پنج بمب هسته‌ای توسط هندوستان ارتباط چندانی به اوضاع امنیتی نداشت. در آن زمان هیچ خطر بین‌المللی امنیت این کشور را تهدید نمی‌کرد. هند حتی متعهد شده بود که در صورت دستیابی به این فن‌آوری آن را به هیچ‌وجه مورد آزمایش قرار ندهد.
بدین ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که تصمیم هندوستان برای آزمایش بمب هسته‌ای بیش از آن که انگیزه‌ای امنیتی داشته باشد انگیزه خودنمایی در سطح بین‌المللی داشت. البته در آن زمان هندی‌ها تصور می‌کردند که جامعه بین‌المللی با این آزمایش به هند به دیده احترام می‌نگرد. اما به نظر می‌رسد که حضور میلیون‌ها فقیر و گرسنه در هند بسیار بیشتر از آزمایش هسته‌ای به چشم جهانیان آمد.
شاید پیش از این هندوستان این تسلیحات را عامل باز دارنده می‌نامید اما تجربه جنگ سرد اثبات کرده است که چنین عاملی هرگز تاثیر بسزایی بر جلوگیری از جنگ نداشته است. از آن زمان تاکنون، هندوستان در مواجهه با پاکستان بخصوص در حوزه امنیتی و اتخاذ استراتژی‌های ملی مشکلات بسیاری داشته است. در حال حاضر، ملت هر دولت کشور شب را با کابوس حمله هسته‌ای همسایه خود طی می‌کنند.
اما در خصوص کره‌شمالی، رهبران این کشور بی‌شک برخلاف ادعای غربی‌ها، دیوانه یا مجنون نیستند. هر چند که در نحوه استفاده از فن‌آوری هسته‌ای خود نیز چندان عاقلانه برخورد نکردند. قدرت هسته‌ای بودن نه تنها توان این کشور را کاهش داده بلکه دامنه انتقادات بین‌المللی را نیز گسترش می‌دهد.
در حال حاضر و به دنبال آزمایش هسته‌ای کره‌شمالی، ژاپن و چین نیز به ناچار باید برای مقابله با تهدید هسته‌ای همسایه خود به تسلیحات هسته‌ای دست یابند. اعمال چنین فشار ناگهانی بر ساختار نظامی هر دو کشور می‌تواند دنیای سیاست و مردم هر دو کشور را تحت فشار مضاعف قرار دهد. ژاپن با نخست وزیر جدید و تازه نفس خود در حال بازنویسی قانون اساسی و تلاش برای تجهیز است. شینزو آبه از هر نخست وزیر دیگری بیشتر به فکر تلاش برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای است. کره‌جنوبی نیز با توجه به سابقه ژاپن و آزمایش هسته‌ای کره‌شمالی اکنون با تهدیدات جدی در منطقه روبه‌رو است. بدین ترتیب وی نیز باید به جمع صاحبان تسلیحات هسته‌ای بپیوندد.
در این میان شاید ایالات متحده با وعده‌های خود مبنی بر زیر چتر حمایت هسته‌ای خود قرار دادن هر دو کشور تقام سعی خود را برای منصرف کردن ژاپن و کره‌جنوبی از دستیابی به تسلیحات هسته‌ای به کار گیرد . رقابت تسلیحات هسته‌ای و موشکی در حال حاضر در آسیا و بخصوص در شمال شرقی آن به راه افتاده است نه تنها منطقه که جهان را در نا‌‌امنی و تهدید فرو خواهد برد. در صورت پیوستن ژاپن و کره‌جنوبی به دایره صاحبان قدرت هسته‌ای، این کشورها نیز به گردونه بازندگان بین‌المللی اضافه خواهند شد. بازندگانی که با وجود دستیابی به تسلیحات هسته‌ای باید شبانه‌روز با کابوس حمله هسته‌ای همسایه خود سرکنند.
شاید جهان شمارش معکوس برای تجربه هیروشیمایی دیگر را آغاز کرده است.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید