اميدورام ايران مذاكرات را ترك نكند

بگذاريد من نخست درباره جان بولتون بپرسم . فکر می کنيد آيا قادر به کار با او خواهيد بود البته اگر او برای اين کار در سنا تأييد شود، و آيا اين که سفير ايالات متحده در سازمان ملل کسی باشد که در گذشته آنطور تند وتيز به اين مؤسسه انتقاد می کرده ،مناسب است؟
ما ١۹١ سفير در اينجا داريم و در خلال سالهای گذشته من موفق شده ام تا به طور مؤثری با همه آنها کار کنم . من با تمام سفرای پيشين ايالات متحده خوب کارکرده ام و مطمئن هستم قادر خواهم بود با بعدی نيز کار کنم. 

آيا هرگز در خلال اين دوره به استعفا انديشيده اید ؟ آيا ممکن است شما باقی مانده دوره خود را تمام نکنيد؟
همچنان که به درستی گفتيد اين دوره سختی بوده است . من بسيار درباره سازمان انديشه کرده ام. کارهای بسيارزيادی است که ما بايد انجام دهيم. من بسيار درباره برنامه نفت دربرابر غذا , درباره کميسيون والکر و کارش , و سيل حمله و انتقادت پيوسته عليه ما انديشيده ام . بلی , ما برخی اشتباهات داشته ايم. برخی ضعف های مديريتی بوده است و ما آنها را جدی می گيريم. ما دريافت های کميته را جدی گرفته و درحال دست زدن به اقداماتی هستيم تا آنها را تصحيح کنيم. در خلال اين دوره خويشتن نگری و بررسی کارنامه سازمان ملل , پرسش درباره نقش خود من نيز مطرح گشته و اينکه من چگونه می توانم به بهترين وجهی به سازمان ملل کمک کنم. و البته هنگام بررسی همه راهها و گزينه ها , هرفردی به استعفا نيز به عنوان يک گزينه می نگرد تا ببيند آيا کمکی خواهد کرد. در پايان من ديدم آن بسيار ساده تر است تا اينکه مسئوليت پذيرفته و به فشار خود برای انجام اصلاحات در اجلاس سران در سپتامبر آينده ادامه دهم.

برخی از کارکنان شما مطرح کرده اند که اين يک فرصت استثنايی است تا بخاطر اين رسوايی اينگونه مسائل را بررسی کرده و مورد توجه قرارداد و از ديگر سو فرصت خوبی است تا دوباره ايالات متحده را درگير همکاری با سازمان ملل کرد. شما چگونه روابط بين ايالات متحده و سازمان ملل را ارزيابی می کنيد؟ آيا فکر می کنيد شکاف بعد از نبرد عراق برطرف شدنی است ؟

من از زمانی که دبير کل سازمان ملل بوده ام همواره با ايالات متحده کاملأ به خوبی کار کرده ام. اين روابط در پی حوادثی که به جنگ عراق منجر گشت صدمه ديد . اين آسيب ها هنوز برجای خود باقی هستند , اگر چه من با وزير خارجه و خود رئيس جمهور به قدر کافی به خوبی کار می کنم. ما تلفنی گفتگو می کنيم , با همديگر ديدار می کنيم , حتی اخيرأ در مسکو با هم ديدار داشتيم. اما من فکر می کنم ما روابط خود با کنگره رابهتر کرده بوديم. به خاطر بياور هنگاميکه من اين مسئوليت را پذيرفتم, روزهايی که جسی هلمز بود , ما توانستيم روابط را بهبود دهيم . من از آن می ترسم که دوباره اين رابطه خراب شده باشد. و لازم است تلاشهايمان را به کار گيريم تا آنرا بهبود دهيم. افکار عمومی آمريکا علنأ و به طور گسترده ای از ما پشتيبانی می کنند. آنان حتی سيل تفاسير تند انتقادی از ما را به پرسش گرفتند. چيزی که مايه تأسف است آن است که در همه آن بحث ها و انتقادات , موضوع اصلی که هدف برنامه نفت در برنامه غذا بود گم شده و از آن سخن گفته نمی شود. نگرانی درباره مردم عراق , اين نگرانی که اگر کسی به دنبال علائق و نيازهای آنان نمی رفت , همه تحريم ها فرو می ريخت. و اين واقعيت که توزيع نيازمنديها بدست سازمان ملل به خوبی کار می کرد. کمک های سازمان تقريبأ به هر خانه ای در عراق می رسيد.
ما کارت های توزيع را به عنوان يک پايه ای برای انتخابات به کار گرفته بوديم. برخی هنگام اين گونه که منتقدين تفسير می کنند ما را نااميد می کند , گويی صدام حسين گناهی ندارد و در کار دستکاری و خرابکاری در برنامه نبود و هنگاميکه شما مطبوعات ايالات متحده را می خوانيد گويی همه نواقص در اثر کار سازمان ملل است و صدام و حکومتش هيچ نقشی نداشتند. من مثالی در اين باره دارم و آن داستان خودم در جوانی در دبيرستان است , هنگاميکه يکی از استادان به کلاس وارد شده و يک ورقه پهن و بزرگ سفيد روی نخته سياه گذاشت و يک نقطه در گوشه سمت راست تخته سياه گذارد و پرسيد : " بچه ها چه می بينيد ؟" همه ما يک صدا فرياد زديم , يک نقطه سياه . آموزگار ايستاد و پرسيد : " حتی يکی از شما آن ورقه بزرگ سفيد را نديد , همه شما تنها نقطه سياه را ديديد". او سپس ادامه داد تا به ما بيآموزد تا روی تصاوير بزرگتر متمرکز شويم , نه روی نقاط منفی کوچک . و در عراق و موضوع برنامه نفت در برابر غذا اين اتفاق عينأ رخ داده است.

من می دانم شما تکذيب کرده ايد که می دانستيد پسر تان هنوز کارمند شرکت کوتکنا می باشد هنگاميکه آن کمپانی يک قرارداد با برنامه نفت در برابر غذا بست . هم اکنون رابطه شما با او چگونه است؟ او چرا با کميسيون والکر همکاری نمی کند؟

پسر , پسر است . من فرزندانم را بسيار دوست دارم . من پسرم را دوست دارم. اين حوادث برای من به عنوان يک پدر و يک دبيرکل بسيار دردناک بوده است. من به او اصرار کردم تا با کميته همکاری کند. اما هنگاميکه وکيل او به او گفت که آنها هر چه را کميته خواسته است به آنها داده اند , او تصميم گرفت تا ديگر به آن کار ادامه ندهد. البته او يک مرد بيش از سی ساله است و اگر تصميم بگيرد تا از گفته وکيلش پيروی کند , تصميم خود اوست. 

آيا او با هيچ اتهام قانونی اکنون روبروست ؟
البته نه. او تأکيد دارد که  هيچ خلافی انجام نداده است. اما بررسی ها ادامه دارد و ما منتظريم ببينيم کميته والکر چه دستاوردی دارد.

آيا اميدوار هستید که بتوانید روشی را که قراردادها بر اساس آن منعقد می شوند طوری تغيير دهيد تا مقامات عالی بيشتر در همراهی با شما کار کنند ؟
يکی از چيزهايی که ما در صدد انجام آن هستيم اصلاح رهيافت کنونی برای پيدا کردن و استخدام افراد ارشد است. ما آنرا بسيار بازتر و رقابتی تر کرده ايم. و من معتقدم اينکار اکنون به خوبی انجام شده است. اگرچه اين شفافيت نيز نقاط ضعف خود را داراست به اين معنی که بسيار زنان و مردان برجسته و شايسته ای هستند که نمی خواهند وارد يک جريان رقابتی شوند, اگر آنها موضوع را درک نکنند اين می تواند يک وضعيت دشوار ايجاد کند. اما به هرحال اينها چيزهايی هستند که ما مورد بررسی داريم . دبيرکل بايد توانايی آن را دا شته باشد که بتواند بهترين ها را جذب کند و همينطور دستش باز باشد که آنها را کنار بگذارد.

آيا شما از ايجاد يک دفتر اصول اخلاقی و نظارت بر اجرای قانون در سازمان ملل پشتيبانی می کنيد.
کاملأ , در واقع ما داريم مکانيسم " آژير خطر" را تقويت می کنيم . ما در حال ايجاد يک کميته حسابرسی هستيم تا تضمين کند که مديران با مسئوليت خود آشنا و بدان عمل می کنند. ما دراين باره با تحقيق کامل و با همکاری يک شرکت خارجی عمل کرديم.

آنطور که من می فهم قواعد و ضابطه ها بيشتر مبهم هستند.
ما هم ضوابط داريم و هم اصول و عرف داريم. ما بايد از مجمع عمومی بخواهيم تا آنانرا تغيير دهد. اما در بخشهايی من می توانم اختيارات خود را اعمال کنم و در آن بخش ها ما در حال اصلاح هستيم.

در خلال بحث های مربوط به تأييد جان بولتون بسيار دراين باره سخن رفته است که انتصاب او برای انجام اصلاحات در سازمان ملل حياتی است. با اين وجود ما کشف کرده ايم که ايالات متحده در عمل هيچ پيشنهادی تا کنون در باره اصلاحات نداشته است. شما فکر می کنيد دولت بوش واقعأ می خواهد درگير اين فرايند شود يا اينکه همه اين بحث ها مجامله است؟
هنگاميکه گزارش منتشر گشت , من هم با رئيس جمهور بوش و هم با وزير خارجه رايس گفتگو کردم . رئيس جمهور خاطر نشان کرد که اصلاحات در سازمان ملل موضوع مهمی است. همچنين او گفت که ما هرچه را در گزارش آمده است دوست نداريم, اما ما از اصلاحات پشتيبانی مي کنيم. 

آيا شما هيچ اقدامی نيز ديده ايد؟
شماری از کشور ها در حال مذاکره با هم هستند و بين خود گفتگو می کنند. در باره برخی موضوعات ايالات متحده به روشنی علاقه مندی خود را نشان داده است. مثلأ در باره موضوع کميسيون حقوق بشر که من پيشنهاد داده ام از حالت کميسيون بودن به ايجاد يک شورا تغيير يابد . اما بسيار موضوعات ديگر وجود دارد. همچنين من می دانم آنها در باره خطوط راهنمايی که من در برار استفاده از زور پيشنهاد داده ام زياد مشتاق و علاقه مند نيستند. نظر به اينکه آنها حداقل از عضويت يک کشور جديد در شورای امنيت پشتيبانی کرده اند , من فکر می کنم آنها در باره اصلاحات در شورای امنيت نيز نظر بازی و مثبتی دارند.

آن يک کشور ژاپن است ؟
اما ژاپن به تنهايی نمی تواند وارد شورا گردد. ما نياز به اصلاح در شورا داريم تا از آن رهگذر ژاپن نيز بتواند وارد گردد.

بگذاريد من درباره موضوعاتی پرسش کنم که علاوه بر اصلاحات , در سازمان ملل مطرح هستند. عراق آشکارا يک موضوع ضربه زننده و پر کشمکش بود. اکنون ما ايران و کره شمالی را داريم. آيا شما فکر می کنيد شورای امنيت مسير مناسب برای حل وفصل مسائلی از اين گونه اند؟
تنش های پيرامون برنامه های اتمی ايران و کره اهميت کنفرانس جاری جلو گيری از گسترش سلاحهای اتمی را کمرنگ و تضعيف کرده است. و همينطور نياز به اينکه حکومت ها بايد آنرا جدی بگيرند و رژيم حاکم بر اين پيمان را تقويت سازند در سايه اين تنش تضعيف گشته است. ان . پی . تی بيش از ٣۵ سال به ما خدمت کرده است. در باره موضوع ايران من اميدوارم آنها ميز مذاکره را رها نسازند و به گفتگوهای خود با اتحاديه اروپا ادامه دهند و سرانجام پروتکل اضافی آژانس انرژی اتمی را امضاء کنند. اگر ما بتوانيم با ايران کار کنيم و آنها را وادار کنيم تا اين موضوع را بپذيرند , ما يک گام اساسی واقعی به پيش براداشته ايم. از چيزهايی که من شنيده ام , اگر چه شايعاتی هست که آنها می خواهند گفتگوها را رها سازند , اما قطعی نيست. من در تماس با البرادعی و همچنين وزير خارجه ايران - هنگاميکه او اينجا بود- بوده ام. 

کره شمالی چه ؟
آنها بايد واقعأ بکو شند تا کره را به گفتگوهای شش جانبه باز گردانند. هر کسی که در گير اين موضوع است و من با صحبت کرده ام روی بازگرداندن کره به اين گفتگوها به مثابه خودرو اصلی برای حل مسئله تکيه می کند. هر چيزی نبايد به شورای امنيت کشيده شود. و ما به عنوان يک سازمان مدعی نيستيم که يک انحصار برای حل همه اين مسائل داريم. اگر آنها در جای ديگر حل گردد ما آنرا تحسين می کنيم.

يکی دوتا اتفاق در باره عراق بود که پيش از انتخابات ايالات متحده شما به خاطر آن در معرض انتقاد قرار گرفتيد. يکی تفسير شما در مصاحبه با بی بی سی بود که شما جنگ عراق را " غير قانونی " خوانديد. و ديگری نامه ای بود که شما فرستاديد و بر خلاف حمله به فلوجه توصيه کرديد. آيا اکنون از اين مواضع متأسف هستيد؟
من بر آن نبودم تا در آن مصاحبه دکترين و ايده جديدی مطرح کنم. موضع من پيش از آن مصاحبه اين بود که حمله به عراق در وحدت و هماهنگی با شورای امنيت نبوده است. اين يک موضعی بود که من مصرأ اعلام کرده بودم. همچنانکه در بازنگری آن گفتم , حمله به عراق در زمان مناسب صورت نگرفت , و البته من مصاحبه را به قصد گفتن اين انجام نداده بودم . آن يک پاسخ به يک پرسش بود و بس. نامه من در باره فلوجه به قصد سازنده بودن نوشته شد و من صادقانه آن را نوشتم تا نگرانی خود را نشان داده و بی طرفی خود را حفظ کنم تا معلوم گردد من از هيچ طرفی در آن در گيری پشتيبانی نمی کنم. من می کوشم تا با وسواس خاصی بی طرف باقی بمانم.

با اين وجود , موقعيت شما طوری است که به نظر می رسد آن کار ذاتأ غير ممکن است. شما قرار است از طرف همه کشورهای جهان صحبت کنيد , اما برخی هنگام ايالات متحده مواضعی می گيرد که بقيه جهان از آن پشتيبانی نمی کند. چگونه يک فرد می تواند در اين ميدان مين دو لنگه سواری کرده و حرکت کند؟
دبير کل بايد بتواند با همه دولت های عضو از جمله ايالات متحده کار کند , اما دبير کل بايد در همان حال بتواند از منشور دفاع کرده و نگران علائق همه اعضاء باشد. بنابراين من می پذيرم که هميشه مواقعی خواهد بود که ايالات متحده هر چه را من می گويم يا انجام می دهم دوست نخواهد داشت , و همينطور سازمان نيز اينطور نيست که هميشه از کارهای ايالات متحده راضی و خشنود باشد. و در واقع در برخی گفتگوهای با پرزيدنت بوش , انجا که اختلاف و جود داشته است , او روشن ساخته است که " کوفی شما بايد وظيفه خود را انجام دهيد و من نيز وظيفه خود را" . اين نوع طرز تلقی به نظر من طرز تلقی مناسبی است برای بررسی ورهيافت هنگام اختلاف ها . اين واقعيت که اختلاف وجود دارد به اين معنی نيست که ما نبايد با هم کار کنيم. ما در مورد بيشتر چيزها موافقت داريم , اما موضوعاتی هست که ما در باره آنها اختلاف داريم و اين جزو طبيعت شغل من است.

يک سؤال ديگر درباره عراق ؛ آنجا هنوز ميزان بسيار زيادی از خشونت وجود دارد. آيا جامعه بين المللی و سازمان ملل کاری بيشتر از اين می تواند انجام دهد ؟ شما اين را چگونه می بينيد؟
شما می دانيد ما نقش مهمی در انتخابات بازی کرديم. و ما برای حکومت عراق روشن کرديم که ما آماده ايم تا با آنها در مورد پيش نويس قانون اساسی همکاری کنيم. ما کارشناسانی آماده داريم تا رسيدن به توافق را ميان آنها آسان کند , اگر آنها می خواهند ما چنين کاری کنيم. ما آماده ايم تا با آنها در باره همه پرسی برای تأييد قانون اساسی و انتخابات پارلمانی بعد از آن همکاری کنيم. ما خواهان آنيم تا نقش خود را به طور کامل بازی کرده و اگر پيشامدها بگذارد برنامه و دستور کار خود را به نحو احسن و کامل انجام دهيم. اگريک محيط امن و آرام ايجاد گردد , جامعه بين الملل و ما کار بسيار زيادی می تواند انجام دهد. خشونت دسترسی گسترده ما به همه مناطق و خاصه حومه شهرها را برای انجام کارهايی از نوع بهبود سازی و بازسازی و کارهای انسانی که ما معمولأ انجام می دهيم , بسيار سخت کرده است. حتی با وجود اين ما توانسته ايم برخی کارها با کمک مشاوران و افراد روشن محلی انجام دهيم. ما به يک محيط امن نياز داريم تا بتوانيم ميزان تلاش خود را افزايش دهيم.

در مورد کشمکش و تنش بين سازمان ملل و ايالات متحده آيا شما خوش بينيد که ما ازسخت ترين مرحله آن کذشته ايم؟
بلی  من فکر می کنم ما از پيچ سخت گذشته ايم. همچنان که گفتم ما با دولت خوب کار می کنيم و من براين باورم که با کنگره نيز رابطه می تواند بهتر گردد. 

ايا ممکن است شما به کنگره رويد و با آنها صحبت کنيد ؟
ممکن است.

سناتور کولمن می گويد شما به سازمان ملل آسيب رسانده ايد و نمی توانيد اصلاحات را در سازمان ملل انجام دهيد. در باره او چه می گوييد؟
مراقب باش و ببين.