خروج از برجام: سناریویی برای جنگ؟
در صورت شکست آن سناریو، احتمال جنگ بالا خواهد رفت. اگر هدف آمریکا از خروج برجام را تصمیم برای جنگ بدانیم که احتمال این سناریو 40 درصد می باشد(نه آن هدف اعلامی فشار برای اصلاح توافق) در این صورت خروج از برجام دامی است که آمریکا برای ایران پهن کرده که با خروج از برجام، دوباره متحدین اروپایی خود را به سمت خود هل داده و با محدودیت های بیشتر ایران بر سر اصلاح توافق و یا مقاومت ایران، آن ها نیز به ادعاهای ترامپ مشروعیت بیشتری داده و به سمت آمریکا سوق داده شوند.
آفتاب‌‌نیوز :
شهروز ابراهیمی*- با خروج آمریکا از برجام سوال این است که اهداف آمریکا بعد از خروج چیست؟
در سیاست بین المل دولت های متخاصم با یکدیگر در وهله اول سعی می کنند به اهداف خود از طریق دیپلماسی برسند. به احتمال زیاد(با احتمال 60 درصد) بهترین سناریو برای آمریکا این است که المثنای مورد کره شمالی که چین را تحت فشار قرار داد که متحد نزدیک خود کره شمالی را به مذاکره و توافق با آمریکا وا دارد آمریکا این بار می خواد در درجه اول روسیه و در درجه دوم اتحادیه اروپا را تحت فشار بگذارد که ایران را ترغیب به مذاکره مجدد بر سر برجام و تسری آن به یک مجموعه توافقات گسترده(از جمله در بر گرفتن توانایی های موشکی ایران، تحدید نفوذ منطقه ای ایران، طرح ریزی ساختار جدید امنیت در منطقه) بنماید. در چنین صورتی آن ها آن چه را که می خواهند بدست خواهند آورد.
این سناریو در شرایط جدید منطقه و محدودیت های اجرای برجام پس از خروج آمریکا امکان تحقق کمتری خواهد داشت ولی در صورت موفقیت از جنگ جلوگیری خواهد شد. دلایل امکان تحقق کمتر این سناریو به شرح ذیل می باشد:
1-در شرایط خروج آمریکا از برجام، عدم قطعیت در روابط بین شرکت های اقتصادی اروپایی با ایران بوجود خواهد آمد. حتی قراردادهایی که با آنها منعقد شده است مثل قرارداد های نفتی که با توتال منعقد شده است، معلوم نیست که به چه سرنوشتی دچار خواهد شد.
2-بسیار بعید است که ایران تن به مذاکره مجدد بر سر برجام و مخصوصأ تسری آن به ابعاد دیگر نظامی همچون مذاکره بر سر توانایی های موشکی بدهد. روانشناسی سیاسی ایران حاکی از این است که آمریکایی ها این سناریو را همانند سناریوی "لیبیایی سازی" یا "عراقی سازی" پرونده هسته ای ایران دنبال می کنند و هر گام عقب نشینی به منزله ی یک گام پیشتاری آمریکا است.
3-ایران به احتمال زیاد به روسیه و چین نزدیک تر از پیش خواهد گشت. در شرایط فشارهای رو به ازدیاد آمریکا و حتی احتمال جنگ، ایران دست به "موازنه سازی هر چه بیشتر خارجی" خواهد زد. اتحادها و ائتلاف های منطقه بیش از پیش شفاف تر خواهد شد و این خود می تواند خطر جنگ را هم بیش از پیش افزایش خواهد دهد. یعنی بازدارندگی از طریق موازنه سازی خارجی با هدف جلوگیری از جنگ ممکن است به ضد خود تبدیل شود و فضای منطقه ای و بین المللی را متشنج تر نماید.
4-در صورت حاکم شدن شرایط فوق، آمریکایی ها ادعا خواهند کرد که نفوذ منطقه ای ایران مجددأ افزایش یافته و لذا برای جلوگیری از نفوذ منطقه ای ایران جنگ های نیابتی در سوریه و یمن افزایش خواهد یافت.
در صورت شکست آن سناریو، احتمال جنگ بالا خواهد رفت. اگر هدف آمریکا از خروج برجام را تصمیم برای جنگ بدانیم که احتمال این سناریو 40 درصد می باشد(نه آن هدف اعلام شده، مبنی بر فشار برای اصلاح توافق) در این صورت خروج از برجام دامی است که آمریکا برای ایران پهن کرده که با خروج از برجام، دوباره متحدین اروپایی خود را به سمت خود کشانده و با محدودیت های بیشتر ایران بر سر اصلاح توافق و یا مقاومت ایران، آن ها نیز به ادعاهای ترامپ مشروعیت بیشتری داده و به سمت آمریکا سوق داده شوند.
جدای از این که آمریکاییان برای منافع خود ابایی از جنگ ندارند، ما خود نیز باید به گذشته دور و دراز رجوع کنیم و ببینیم که در سیاست خارجی(طی چند دهه) چه کرده ایم که امروز با این همه هجمه سنگین و حداقل با فشار و استرس مداوم تحریم ها و بی ثباتی اقتصادی و استرس جنگ مواجه هستیم. آیا تغییر مسیر و بازنگری در این مسیر امکان پذیر نیست؟ تغییر و بازنگری ای که ضمن حفظ تمامی ارزش ها، ابرهای ظلمانی تحریم و فشار و استرس جنگ را بکلی از آسمان ایران و منطقه دور کند و هزینه های نظامی منطقه به سمت رفاه و آرامش سوق داده شود؟
دانشیار روابط بین الملل دانشگاه اصفهان
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
انتشار یافته: ۴
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید
اگر هدف آمریکا از خروج برجام، تصمیم برای جنگ باشد بدان قبل ازشلیک اولین گلوله بسوی ایران اسلامی به دیار باقی خواهی شتافت
قدرت خدا بی انتهاست و به بشر تنها ممکن است ذره ای از این قدرت رسیده باشد...