چطور وقتی برجام تصویب شد گفتند اتفاقی نیفتاده اما وقتی آمریکا از برجام خارج می‌شود، می‌گویند چه شد؟
ظریف: برجام توانست موانعی که به هردلیل ایجاد شده بود را بردارد| نباید همیشه همه چیز را گردن استکبار جهانی انداخت | 18 میلیون یورواروپایی ها برای همکاری شرکت های متوسط است| توضیح درباره سهم ایران از خزر و حضور چینیها در آب‌های ایران
وزیر امور خارجه گفت: آمریکایی ها بیشترین تمرکز را روی جنگ روانی دارند و بیشترین کار آنها فشار روانی روی ایرانیان و شرکای بین المللی ما است.
آفتاب‌‌نیوز :
«محمدجواد ظریف» روز یکشنبه در برنامه تلویزیونی «حالا خورشید» گفت: وقتی تیرآمریکایی ها در همه موارد به سنگ می‌خورد کما اینکه تیرشان در مقابل نزدیکترین متحدانشان به سنگ خورده سراغ شرکت ها می روند، یعنی با ایجاد فضای روانی می خواهد شرایط را عوض کنند.
به گزارش آفتاب‌‌نیوز؛ وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره تفاوت شرایط دوران امضای توافق هسته ای و امروز گفت: آن گفت و گو در شرایطی بود که تازه برجام به نتیجه رسیده بود و توقعات جامعه از برجام بسیار بالا بود. شاید ما هم در دولت و بعضی رسانه ها در بالا رفتن توقعات نقش داشتیم.البته من همیشه سعی کرده ام که واقع بینانه به شرایط نگاه کنم اما با توقعات و بالا و امید بسیاری به آینده با مردم مواجه بودیم.
ظریفادامه داد: امروز شرایط با توجه به خروج آمریکا و فضای روانی که ایجاد شده، بسیار تفاوت کرده است . متاسفانه تلاشی هم در داخل شد برای اینکه امید مردم را به یاس تبدیل کنند و حرفهای نامناسبی زده شد.
وزیر امور خارجه گفت: من فکر می کنم در مورد برجام در کشور در سطح بالا توافق شده بود و قرار بود ما مشکل را حل کنیم البته هیچ توافق چند جانبه تمامی آن چیزی نیست که شما می خواهید.
وی اضافه کرد: می بینید که آمریکایی ها می گویند بدترین توافق در تاریخ است به خاطر اینکه آمریکایی ها عادت ندارند به توافقی بپیوندند که تمامی منافع آنها را در بر نداشته باشد، حتما منافع آمریکا را آن طور که می خواستند در بر نداشت.
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: به جای اینکه از امکاناتی که فراهم شده بود استفاده کنیم دعوای سیاسی را ادامه دادیم و این دعوای سیاسی باعث یاس و نا امیدی در بین مردم شد.
ظریف فزود: البته بی اعتمادی ما به آمریکایی ها امر واضحی است . ما یک تفاوتی با همه در منطقه داریم و آن این است هر کسی را در منطقه نگاه کنید یا فکر می کند از طریق خرید امنیت می تواند برای خود امنیت و پیشرفت حاصل کند یا از طریق خرید تسلیحات و یا سلاح های هسته ای اما جمهوری اسلامی هیچ کدام از اینها نیست . جمهوری اسلامی در حوزه امنیت و پیشرفت خود را وابسته به مردم است . برای همین است که 40 سال است همه جور فشار به مردم آوردند.
وی تصریح کرد: البته وظیفه دولت این است که بر این فشارها نیفزاید و باعث شود فشارها کم شود . وظیفه وزارت خارجه هم همین است که فشارها را کم کند اما این وجه تمایز ما با کشورهای همجوار است که همه چیز را از مردم داریم لذا امید مردم به آینده از هر چیزی مهمتر است.
وزیر امور خارجه اضافه کرد: الان آمریکایی ها بیشترین تمرکز را روی جنگ روانی دارند و بیشترین کار آنها فشار روانی روی ایرانی ها وهم روی شرکای بین المللی ما است.آنها تلاش می کنند به آنها بگویند آیا نمی خواهید به آمریکا بیایید چرا با ایرانی ها معامله می کنید.
** نزدیکترین متحدان آمریکا در برابر آن ایستاده اند
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر اینکه آیا راهکاری وجود نداشت که هزینه هایی برای آمریکا در صورت خروج از برجام ایجاد شود ، گفت: در روابط بین الملل هزینه ها این طور نیست که یک پلیس داشته باشیم تا هر کس تخلفی کرد با آن برخورد و افراد را جریمه کند.
وی اضافه کرد: آمریکایی ها عضو دائم شورای امینت هستند، تمام امکانات را در اختیار دارند، اما امروز چه اتفاقی برای آمریکا افتاده ؟ امروز نزدیکترین متحدان آمریکا در برابر آن ایستاده اند،به هر حال واقعیات روابط بین الملل این است.
ظریف ادامه داد: رژیم صهیونیستی قوانین بین المللی و منشور ملل متحد را نقض می کند، آمریکا منشور را نقض می کند، عربستان سعودی در بمباران یمن اساسی ترین حقوق بشر دوستانه را نقض می کند، چه اتفاقی می افتد؟ آیا به این معناست که موازین ایراد دارند یا به این معناست در جامعه بین المللی سازو کارهای ایجاد فشار سازو کارهایی نیست که در داخل کشور توقع داریم.
وی خاطرنشان کرد: در جامعه بین الملی سازوکار فشار این است ؛ کشوری مثل آمریکا در برابر نزدیکترین متحدان خود که الزاما رابطه خوبی با ما ندارد- با کانادا حتی رابطه سیاسی نداریم در دولت نهم و دهم قطع شده حتی دفتر حفاظت منافع هم در کانادا نداریم- اما در مورد برجام دولت کانادا در برابر دولت آمریکا ایستاده است.
ظریف اضافه کرد: همه متحدان آمریکا در ناتو در برابر آن ایستادند، فقط دو سه کشور در جنوب ما به دلایل واقعا کوتاه بینانه و رژیم صهیونیستی در کنار آمریکا هستند این هزینه ای است که آمریکا پرداخت می کند اینکه مجبور شده هیاتهایی به مناطق مختلف بفرستد.
**18 میلیون یورواروپایی ها برای همکاری شرکت های متوسط است
وزیر امور خارجه در ادامه به کمک 18 میلیون یورویی اروپایی ها به شرکت های کوچک و متوسط اشاره کرد و گفت: اقدامی که اروپایی ها کردند اقدام خیلی جزئی در حوزه به خصوص بود . آنها برای حفظ برجام 12 تعهد داده اند که یکی از آنها حمایت از شرکت های کوچک و متوسط است.
رئیس دستگاه دیپلماسی افزود:اروپایی ها مبلغی را تعیین کردند برای اینکه از شرکت های کوچک و متوسط حمایت کنند بعضی ها خیال کردند این ما به ازای برجام است . در داخل کشور نیز هم بعضی ها در این بوق نا امیدی می دمند که کار خوبی نیست.
وی خاطرنشان کرد:اروپا 18 میلیون یورو کمک کرده برای شرکت ها کوچک متوسط که باهم بتوانند کار کنند،این رقم 50 میلیون یورو است که در آن روش های همکاری را تعیین می کنند پول نمی دهند.
وزیر امور خارجه اضافه کرد: در اروپا موتور پیشرفت، شرکت های کوچک و متوسط هستند. به طوری که بعضی کشورها 90 درصد اقتصاد آنها را شرکتهای کوچک و متوسط اداره می کنند. نقش شرکت های بخش خصوصی بسیار حیاتی است، اما گروهی در داخل می گویند این ما به ازای برجام است.
وی گفت: از آن طرف نماینده ویژه رئیس جمهوری آمریکا مسئول به اصطلاح «گروه اقدام» هم می گوید چرا اروپایی ها سیگنال غلط به ایران می دهند.
**آمریکا به اهداف خروج از برجام نرسیده است
ظریف تصریح کرد: از زمانی که ترامپ اعلام کرده که از برجام خارج می شود آمریکایی ها به آن اهدافی که می خواستند نرسیدند؛ مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا دو سه تا سخنرانی کرد یا ترامپ نیز یک نمایش اجرا کرد و گفت که «می خواهیم مذاکره کنیم» اما آنها بعد گروه اقدام را تشکیل دادند. بعضی از دوستان این اقدامات را یک سلسله اقدامات از پیش تعیین شده می دانند، در صورتی که این طور نیست.
وزیر امور خارجه اضافه کرد: آمریکایی ها واقعا باور نمی کردند که در برابر توافقی قرار گرفته باشند که استحکامی دارد که نتوانند به راحتی به هم بزنند، آنها فکر می کردند در یک سال و نیم اول با آزار و اذیت می تواند ایران را از توافق خارج کند یا بهانه ای پیدا کنند ایران را به نقض توافق متهم کند.
وی گفت: نمایش تلویزیونی که نتانیاهو -نخست وزیر رژیم صهیونیستی- اجرا کرد برای این بود که می خواست راهی پیدا کند بگوید ایران برجام را نقض کرده، اما نتوانست.
** سیاست خارجی باید تلاش کند بار را از دوش مردم بردارد
وزیر امور خارجه در خصوص نوسانات ارزی وحضور شرکت های بزرگ و یا فعالیت شرکت های متوسط و کوچک و استفاده از بازار بزرگ 80میلیونی ایران گفت: این طور هم نیست، وقتی شما با توتال قرارداد می بندید، توتال می رود قرارداد خود را با همین شرکت های کوچک و متوسط می بندد که می آیند در ایران کار می کنند.
ظریف توضیح داد: معتقدیم اروپایی باید بتوانند دربرابر آمریکایی ها مقاومت کنند، این واقعیت جایی نمی رود که اقتصاد آمریکا اقتصاد بزرگی است، ولی ما دوست داشتیم توتال این دو کار را انجام دهد، اما همان وقتی هم توتال می آمد، یکی اینکه شرکت های کوچک و متوسط را مدیریت می کرد و دوم امکانات فاینانس را فراهم و امکانات تسهیلات مالی را فراهم می کرد.
وی گفت: سیاست خارجی همان طور که من بارها عرض کردم باید تلاش کند که بار را از دوش مردم بردارد، ما این تلاش را کردیم، شما فراموش نکنید ما در یک ظرف واقعی زندگی می کنیم، سیاست خارجی همه چیز کشور نیست، سیاست خارجی همه کارها را انجام نمی دهد.
وزیر امور خارجه افزود: سیاست خارجی در زمان های متفاوت به دلایل سیاست های دیگری که ما داریم، به دلایل برنامه هایی که ما داریم ویا به دلیل قدرتی که ما داریم می تواند زمینه ای برای فشار بیشتر و یا زمینه ای برای برداشتن فشار از کشور باشد و یا می تواند یک زمینه ای باشد برای این که فشارها را در حد ممکن تعدیل کند.
ظریف: مجموعه سیاست های یک کشور در واقع روابط خارجی آن کشور را شکل می دهد، فقط سیاست خارجی نیست، مانند این که سیاست های این که ما می خواهیم مستقل باشیم، یا این که در داخل ما نمی خواهیم (در نظام بین المللی) کسی به ما دستور بدهد، ما می خواهیم حقوق مردم خود را بر اساس مقررات داخلی خودمان رعایت کنیم، ما می خواهیم نوع حکومت مورد نظر کشور خود را داشته باشیم، ما نمی خواهیم دیگران بیایند در کشور ما از امکانات ما برای خودشان استفاده کنند.
وی خاطر نشان کرد: البته در جامعه بین الملل همیشه یک قلدری وجود دارد، که آن قلدر یک وقت صدام حسین است که به کشور ما حمله می کند، این که یک کسی به ایران حمله می کند گناه ایران نیست، این که صدام حسین به ایران حمله کرد، این که صدام حسین جنگ را ادامه داد، اینکه صدام حسین از بمب شیمیایی استفاده کرد، همیشه یک کشور قلدری وجود دارد.
**اگر رژیم صهیونیستی حقوق فلسطین را نقض می کند ،گناه فلسطینیان نیست
ظریف افزود: این که رژیم صهیونیستی در حال نقض حقوق فلسطین است، گناه فلسطینی ها نیست، گناه دیپلماسی فلسطین هم نیست، فلسطینی ها وظیفه ای که دارند و باید انجام دهند این است که در دنیا اجماع ایجاد کنند که روی رژیم صهیونیستی فشار ایجاد شود. دیپلماسی چگونه می تواند آمریکا را متوقف کند، کاری که دیپلماسی می تواند انجام دهد این است که فشار و هزینه این اقدام را برای آمریکا بالا ببرد
وزیر امور خارجه در خصوص وجود برخی فشارهای جهانی بر ضد ایران گفت: ما خودمان انتخاب کردیم که جور دیگری زندگی کنیم، من به دوستان عزیزم، به کسانی که سن فرزندان من هستند می خواهم یک نکته ای را بگویم، شما آیا دوست دارید که یک رییس جمهوری خارجی بیاید و بگوید اگر من چتر حمایت خود را از روی کشور شما بردارم، شما سه هفته دوام نمی آورید؟ طبیعتا هیچ ایرانی دوست ندارد چنین حرفی را بشنود.
ظریف گفت: آقای ترامپ به صراحت این حرف ها را درباره برخی از کشورهای همسایه ما، می زند چون آنها هیچ سرمایه ای دیگری ندارند، این که ما توانسته ایم این سرمایه های مردمی را داشته باشیم، این که علیرغم همه این دشمنی هایی که با جمهوری اسلامی دارند.
وی گفت: ببینید واقعیت امر این است، ایران کشوری بوده که همه چیزی آن در اختیار آمریکایی ها بوده است، آنها یک دور آمدند به خاطر این که مرحوم دکتر مصدق با سلطه انگلیس بر ایران مقابله کرد ، حکومت وی را سرنگون کردند، حدود 25 سال توانستند بر تمام مقدرات مردم ما حاکم شوند، تصمیم های ما را آنها برای ما بگیرند، سیاست های ما را آنها تعیین کنند، بعد که این جریان بهم خورد، آمریکایی ها بیکار ننشستند، کودتا کردند، و یا این که صدام را به جنگ با جمهوری اسلامی تشویق کردند، این موارد واقعیاتی نیست که در برای کشورهای دیگر هم بوده باشد.
**دعوای بی معنای داخلی؛ جو روانی آمریکا را تکمیل کرد
ظریف درباره نگاه به خارج و یا استفاده از توان داخلی کشور گفت: برخی از کشورها همه چیزشان خارجی است، اما اگر به تحولاتی که در داخل کشور اتفاق افتاده، در طول این چهل سال نگاه کنید یا به تحولات 5 – 6 سال اخیر هم نگاه کنید، اگر از همکاران من در بخش های مختلف بپرسید، در مورد خود کفایی، در حوزه های مختلف نیازهای غذایی کشور و اقدامات دیگری که در حوزه صنعت و یا در حوزه نفت و پتروشیمی انجام شده، می گویند تحولات بسیار مهمی رخ داده است.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: در دنیای کنونی هر قدر هم کار کنیم کافی نیست، به خاطر این که سرعت تحولات بین المللی بسیار زیاد است و ما در شرایط خاصی این کارها را انجام دهیم که محدودیت هایی برای ما وجود دارد.
مجری برنامه از ظریف پرسید: این سرعت جهانی برای ترکیه هم هست، مردم نگاه می کنند، ترکیه در صنعت نساجی چه پیشرفتی کرد، در گردشگری چه پیشرفتی کرد؟
ظریف پاسخ داد: علیرغم پیشرفت ها در این کشور اما در دو هفته هم ارزش پول ترکیه نزدیک به یک سوم شد، یعنی این موارد را هم در نظر بگیرید، فشارهای خارجی وقتی بر کشورهایی وارد می آید که اتفاقا هیچ محدودیتی قانونی هم ندارند، با یک فشار روانی که آمریکا ایجاد می کند ، می تواند تاثیر گذار باشد.
وزیر امور خارجه گفت: ما از این فشارها تا حد زیادی مصون بودیم، البته این بار یک مجموعه ای از یک اختلافات داخلی، یک دعوای بی معنی داخلی و آن جو روانی که ایجاد شد، به وجود آمده است، این ترکیب جو روانی را تکمیل کردند و باعث شد که این فشارهای جدید به نظر ، اقتصادی بیاید در حالی که مبنای اقتصادی چندانی ندارد. یعنی وضعیت رشد و تورم و شاخص های اقتصادی ما خارج از این وضعیت های روانی که پیش آمده (البته من در حوزه اقتصادی تخصص ندارم و نمی توانم زیاد وارد شوم ) بد نیست ، به جز حجم نقدینگی و رشد نقدینگی که از نظر اقتصاد دان ها خطری است برای کشور وحتما دولت مشغول برنامه ریزی برای رسیدگی به آن است.
**آمریکایی ها برای ما اتاق جنگ اقتصادی و روانی سامان داده اند
وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره درخواست مسئولان ترکیه برای حمایت مردم از لیر و اینکه چرا چنین اتفاقی در ایران نمی افتد گفت: به نظر من باید بررسی شود چرا این وضعیت در ایران پیش نیامد و البته در زمان دفاع مقدس این وضعیت وجود داشت.
وی اضافه کرد: واقعیت این است که آمریکایی ها اتاق جنگ اقتصادی و روانی برای ما سامان دادند مهم است ما هم توجه داشته باشیم به این واقعیت که ما در آن اتاق بازی نکنیم، هم جناح های داخلی در آن اتاق بازی نکنند و هم مردم این توجه را داشته باشند.
ظریف گفت: البته نمی شود توقع داشت در شرایطی که مردم با فساد مواجه هستند، آن ایثاری که دوران جنگ از مردم می دیدیم را ببینیم ، لذا ما (مسئولان)هم باید یک بازگشت به خویشتن خویش داشته باشیم و ببینیم چه اقداماتی ما انجام دادیم که باعث شده این میزان ایثارگری مردم کم بشود.
** مردم ایران در بزنگاه به میدان می آیند
رئیس دستگاه دیپلماسی در عین حال گفت: معتقدم این مردم در همه بزنگاه ها علیرغم همه مشکلات به میدان آمدند و زمانی که احساس کنند که تمامیت ارضی، حاکمیت و کشور خود را در خطر قرار گرفته به میدان می آیند البته یک شرط دارد که ما هم خودمان باید آن را درک کنیم. جناح های سیاسی این را بفهمند و به هزینه مردم با همدیگر دعوا نکنند . حتما باید مسئولان متوجه بشوند که هزینه دعواهای جناحی ما را مردم می دهند.
وی یادآور شد: روزی که برجام منعقد شد در نمازخانه وزارت خارجه برای همکاران خودم صحبت کردم گفتم دوستان ، از امروز کارمان سنگین تر است، باید کاری بکنیم، کسی نمی گوید برجام منهای 15است، اما که اگر یک نفر به برجام نمره 15 بدهد و یا یک نفر دیگر هم ممکن است نمره 85 بدهد آن که نمره 15 یا 85 می دهد حداقل می توانند روی آن 15 توافق کنند و آن را نقد کنند ، اما این کار را نکردیم.
**مردم برجام را فراهم کردند
وزیر امور با بیان این که «مردم اصلا مقصر نبودند اتفاقا مردم بودند که برجام را فراهم کردند» از برخی موضع گیری های داخلی در مورد برجام انتقاد کرد و افزود: معتقدم اینکه ترامپ می گوید «برجام یک کلاه بزرگ بر سر آمریکا بود» و بعضی از دوستان می گفتند «آمریکا هیچ وقت از برجام خارج نمی شود و آن قدر برجام به نفع آمریکاست که خارج نمی شود»، اما دیدیم که این اتفاق افتاد و آمریکا از برجام خارج شد.
ظریف خاطرنشان کرد: وقتی آمریکا می گوید 6 تریلیون دلار در منطقه هزینه کردیم و سود آن به جیب ایران رفته همه دوستان ما تیتر می کنند، ولی وقتی می گوید برجام کلاه بزرگی بر سر آمریکا بود آن را کسی تیتر نمی کند ، بالاخره کدام درست است؟
وی در پاسخ به این سوال که آیا ما خود بازرگان ها و تجار را امیدوار نکردیم؟ گفت: هنوز هم امیدوار می کنیم به خاطر اینکه امکانات کشور بسیار زیاد است وظیفه مسئولان و جناح های سیاسی این است در مردم امید ایجاد کنند.
وزیر امور خارجه در پاسخ به اینکه پس از امضاء برجام یک نفر، هزار تومانی و یک دلاری را دست گرفته است گفت: دولت چنین کاری نکرده است چنین پیش بینی هم نکرده است؛ آن اتفاق هم اگر می افتاد برای ما سم مهلک بود و به گفته اقتصادی ها زمینه صادرات ما را نابود می کرد و امکانات اقتصادی کشور را از بین می برد
ظریف تصریح کرد: الان اگر از اقتصاد دانان سوال کنید دلایل نوسانات و وضعیت بازار ارز چیست، اولین ایرادی که می گیرند حتی قبل ازحجم نقدینگی می گویند « نداشتن امید و اطمینان نسبت به آینده» این اطمینان را چه کسی از بین برده است؟
** نباید همیشه همه چیز را گردن استکبار جهانی انداخت
ظریف درباره نقش کشورهای دیگر و دشمنان در به وجود آمدن شرایط کنونی گفت: همیشه معتقدم یکی از عوامل کشورهای خارجی است؛ و نباید همیشه همه چیز را به گردن استکبار جهانی انداخت.
وزیر امور خارجه افزود: همیشه (در کلاس های درس) گفته ام که راحت ترین کار این است که همه مشکلات را به گردن استکبار جهانی و آمریکا و اسرئیل بیاندازیم و خود را راحت کنیم. آن ها یکی از عوامل مشکلات کشور است که نباید از آن ها فارغ شویم، اما آن هایی که در داخل این امید نسبت به آینده را نابود می کنند، آن هایی که در داخل دستاوردها را فراموش می کنند، آن ها هم نقش دارند.
ظریف با ذکر مثالی توضیح داد: آقای اوباما یک جمله معروف دارند «اگر من می توانستم اجازه نمی دادم حتی یک پیچ و مهره از برنامه هسته ای ایران باقی بماند» (با کمال احترام به رسانه ملی) این تیتر روزنامه ها و تیتر صدا وسیما شد، اما آقای اوباما یک جمله هم بعد از آن گفت که «اما نتوانستیم»؛ ما می توانستیم اولین بخش جمله اوباما را تیتر کنیم و یا دومی را؟ اما چرا اولی را انتخاب کردیم؟
رئیس دستگاه دیپلماسی با طرح این سوال که ما می توانستیم در مردم امید یا ناامیدی را تزریق کنیم؟ اظهار داشت: یک برنامه حساب شده ای بود برای اینکه مردم را ناامید کنند؛ هرچه مقام معظم رهبری تاکید می کردند که ما در کشور امکاناتی داریم که اسم آن اقتصاد مقاومتی است و می توانیم با تکیه بر آن امکانات پیش رویم، یک گروه در کشور تلاش می کردند که بگویند که کشورهای خارجی فشار می آورند، امروز آمریکایی ها این کار را کردند، دیروز این تحریم را اضافه کردند، پریروز هم آن کارها را انجام دادند.
ظریف افزود: مگر آمریکایی ها در دوران گذشته هر روز به این تحریم ها اضافه نمی کردند؟ مگر در دوران گذشته هر تحریمی که آمریکا اضافه می کرد، 10 یا 12 کشور به اضافه کل اتحادیه اروپا پشت آمریکا صف نمی بستند که نه تنها تحریم های آمریکا را اجرا کنند تا تحریم های اضافی را نیز انجام دهند؟
**حضور مردم اوباما را از تحریم ناامید کرده بود
ظریف گفت: در مقطعی تحریم های اتحادیه اروپا هیچ کمتر از تحریم های آمریکا نبود، اما ما تلاش نمی کردیم که دل مردم را خالی کنیم، هنوز هم وظیفه ما همین است. این مردم بزرگترین سرمایه این کشور هستند.
وزیر امور خارجه با تاکید بر این که «سیاست خارجی بدون پشتوانه و حمایت مردمی کارایی ندارد»گفت: اوباما وقتی تصمیم گرفت با ایران مذاکره کند، ما نبودیم که با او مذاکره کردیم، پشتوانه حضور مردم بود که اوباما را از تحریم ناامید کرده بود که با ما مذاکره کردند. همین پشتوانه هم می تواند آقای ترامپ را ناامید کند .
ظریف تاکید کرد: مردم همان طور که در چهل سال گذشته حمایت کردند، الان هم با توجه به امکانات فراوان کشور می توانند کمک کنند، ایران امکانات بسیاری دارد و پیشرفت های خوبی داشته است؛ دوستانی که در زمینه فناوری های نو در آمریکا فعالیت دارند، به من می گویند ایران در حوزه استارت آپ ها، نانوتکنولوژی ها و دیگر فناوری ها پیشرفت کرده است.
ظریف درباره ضرورت وجود صداقت در رفتار و گفتار مسئولان اظهار داشت: در مشکلات به وجود آمده باید به همه دلایل دقت کرد، یکی از دلایل آمریکاست، آمریکا اقتصاد بزرگی است، شرکت ها می خواهند در آمریکا سرمایه گذاری کنند و وقتی آمریکا برای شرکت ها قلدری می کند و اجازه حضور در ایران نمی دهد، آن شرکت ها منافع اقتصادی خود را بررسی و سبک سنگین می کنند؛ اما این یک دلیل است، باید به دلایل دیگر هم پرداخت.
وی افزود: اکنون تمام اروپا و متحدان آمریکا در برابر او ایستاده اند و تلاش می کنند راهی پیدا کنند، موضوعی که در داخل به آن دقت و توجه نمی شود.
** هیچ کس در دنیا از رفتار آمریکا رضایت ندارد
وزیر امور خارجه تاکید کرد: به نظر من تلاش اروپا کافی نبوده و حاضر نشده اند هزینه مورد نیاز را بپردازند. هیچ کس در دنیا از رفتار آمریکا رضایت ندارد، اما آیا آمادگی دارند این عدم رضایت خود را به هزینه تبدیل کنند؟ یعنی برای نشان دادن این عدم رضایت خود هزینه ای دهند؟ تا مانع آینده ای شوند که در آن یک نفر در کاخ سفید، در شرایطی که تنها به مشکلات شخصی و کشور خود توجه دارد، برای حل این مشکلات که به وفور هم وجود دارد، یک بحران جهانی ایجاد کند؟ دنیا از این موضوع قطعا رضایت ندارد. اما آیا آمادگی هزینه دادن برای آن را نیز دارد؟ باید گفت نه آماده نشده است. این ها واقعیاتی است که در صحنه بین المللی وجود دارد.
** دیوار تحریم شکسته، اما آمریکایی ها قلدری می کنند
ظریف گفت: وقتی دولت یازدهم سر کار آمد یک اجماع امنیتی علیه ایران وجود داشت، یعنی همه دنیا ایران را به عنوان یک تهدید می دیدند، امروز این اجماع نه تنها شکسته بلکه وقتی دکتر روحانی می گویند دیوار تحریم ها شکسته، به خاطرشکستن این دیوار امنیتی است؛ دیوار تحریم ها بر این اجماع امنیتی استوار بود، الان هم دیوار تحریم شکسته، اما آمریکایی ها قلدری می کنند و فشار می آورند.
وزیر امورخارجه افزود: هیچ کس معتقد نبود که آمریکایی ها فشار آوردن به ایران را متوقف کنند، برای همین ما از ابتدا معتقد بودیم که باید روابط اقتصادی موجود با روسیه، چین و اروپا را حفظ کنیم، به جز یک حوزه اقتصادی مانند هواپیما که ما به شرکت های آمریکایی و مجوز آن ها نیاز داشتیم.
ظریف درباره حضور یا عدم حضور شرکت های هواپیمایی بویینگ و ایرباس گفت: بویینگ و ایرباس تعهد ایالات متحده بود که هواپیمای این شرکت ها وارد ایران شود. اتفاقا این عدم حضور بهترین سند دروغ گویی مقامات آمریکا است؛ چون مقامات آمریکایی خود را طرفدار مردم ایران می دانند.
وزیر امور خارجه افزود: آقای پمپئو در جلسه ای که اسم آن را «شنیدن صدای ایرانیان» می گذارد، -البته دو سوم افراد جلسه را آمریکایی های جمهوری خواه پر می کنند و یک سوم آن را هم ایرانیان محلی در لس آنجلس - اگر ادعایی در شنیدن صدای ایرانیان دارند چرا اولین تحریم اجرایی آن ها، تحریم هواپیما بود و از روز سخنرانی آقای ترامپ مجوزهای خرید هواپیما قطع شد؟ این نشان گر تخلف آمریکاست، اما به معنی عدم حضور این شرکت ها نیست.
وزیر امورخارجه درباره مبنای پاسخگویی ایران به تخلفات آمریکا هم گفت: ما در مقابل تخلف آمریکا یک مبنای برجامی داشتیم، اما یک مبنایی هم به اسم قرارداد 1955 وجود دارد که مبنای بسیاری از دعاوی ما با آمریکایی ها است.
ظریف افزود: دیوان بین المللی دادگستری تنها محکمه جهانی است که می تواند بر مبنای قرارداد1955 قضاوت کند، البته قدرت اعمال مصوبات خود را ندارد و رای این دادگاه از نظر سیاسی می تواند مهم باشد.
** خروج آمریکا از برجام نقض قرارداد 1955 بین ایران و آمریکا بود
ظریف درباره پیامدهای حقوقی خروج از برجام برای آمریکا گفت: دنیا متوجه شود که این مانع وجود دارد . از نظر حقوقی، اقدام آمریکا غیر قانونی است اقدام آمریکا نه تنها نقض برجام بود بلکه نقض قرارداد 1955بین ایران و آمریکا نیز بود و لذا بر اساس آن دعوایی را دیوان مطرح کردیم که در همین هفته مرحله اولیه اش استماع خواهد شد و این یک حرکت بسیار مهمی بود.
وی افزود: واقعیت جامعه بین المللی این است که آمریکا وقتی تصمیم می گیرد که اجازه ندهد هواپیمای بوئینگی که مال خود آنها است به ایران فروخته شود، می تواند این کار را بکند. 10 درصد قطعات ایرباس نیز به آمریکا تعلق دارد ، و به همین دلیل آنها می توانند مانع فروش ایرباس به ایران شوند.
**برجام توانست موانعی که به هردلیل ایجاد شده بود را بردارد
وزیر امور خارجه درباره این که « برنده شدن در دیوان دادگستری بین المللی اگر چه امتیاز حقوقی و دیپلملاتیک به دنبال دارد، اما مردم اقتصاد پویا، درآمد و حقوق خوب می خواهندو غیره»، گفت: ابزارهایی که ما در روابط بین الملل داریم مشخص است و از آن ابزارها باید استفاده کنیم الان ایران به عنوان قدرت منطقه ای یک واقعیت است و دنیا نیز باید با این واقعیت تعامل کنند. برجام چه کاری می توانست بکند، برجام می تواست موانعی که به هردلیل ایجاد شده بود بردارد؛ برای دو سال و نیم آن موانع برداشت شد.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این پرسش که کدام موانع برداشته شده است، تصریح کرد: خیلی از موانع برداشته شده بود، من الان از شما سوال می کنم که الان چه تفاوتی با دوسال و نیم قبل دارد، در این دوسال و نیم چه اتفاقاتی افتاده است؟ اگر موانعی برداشته نشد، الان خروج آمریکا نباید تاثیری گذاشته باشد، من متوجه نمی شوم که چطور وقتی که برجام تصویب می شود می گویند که «هیچ اتفاقی نیفتاده است، اما وقتی آمریکا از برجام خارج می شود می گویند چه شد؟»
ظریف ادامه داد: ما باید با ایجاد امید سرمایه داخلی را به جریان بیندازیم-سرمایه داخلی ما بیش از هر سرمایه خارجی است- این سرمایه داخلی زمانی به جریان می افتد که نسبت به آینده اطمینان وجود داشته باشد، ما نیاز داریم که این اطمینان را ایجاد کنیم.
وزیر امور خارجه بیان کرد: واقعیت امر این است که مردم خود قسمت عمده ای از آینده هستند و فقط دولت نیست که باید آینده را بسازد، خود مردم باید به آینده خود نگاه کنند و ببینندآیا خرید دلار بیشتر می تواند آینده آن ها –آینده جمعی ما را- را تضمین کند یا سرمایه گذاری در اقتصاد کشور یا ایجاد اشتغال؟
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که «آیا ما حافظ امنیت سرمایه گذاری داخلی و خارجی در ایران هستیم که به مردم بگوییم دلار نخرند و سرمایه گذاری کنند؟»، اظهار کرد: اگر از دوستانی که در این زمینه تخصص دارند سوال کنید جواب های دقیق تری به شما می دهند.این به آن معنا نیست که ما به عنوان اعضای هیات دولت همه مسئولیت مشترک داریم.
ظریف گفت: در حوزه امنیت سرمایه گذاری ما کارهای خیلی زیادی کردیم و باید کارهای خیلی بیشتر دیگری هم انجام دهیم؛ نظر رییس جمهوری این است که بروکراسی هایی که برای سرمایه داری وجود دارد، اعم از داخلی و خارجی، برطرف کنیم.
وی با بیان این که« شاخص رقابت پذیری و شاخص کسب و کار در طول 5 سال گذشته بهبود یافته است» ادامه داد: در برخی استان ها در این زمینه اقداماتی صورت گرفته است که روند صدور مجوز سرمایه گذاری از یک روند چندین ماهه و حتی بیش از یک ساله به یک روند کوتاه حتی چند هفته ای و چند روزه تبدیل شده است. اینها کارهایی است که ما باید انجام دهیم.
** اجماع جهانی علیه آمریکا است
ظریف با تاکید بر اینکه «مهم این است که مردم واقعیت ها را بدانند که روند ها است که این وضعیت را شکل می دهد»، گفت: این روند ها با برجام، روندی که به صورت بسیار شدید به سمت فشارهای مضاعف بین المللی حرکت می کرد، متوقف شد و امروز علی رغم دست و پا زدن های آمریکا هنوز اجماع جهانی علیه آمریکا است و هنوز ما روی این اجماع جهانی کار می کنیم.
وزیر امور خارجه در ادامه افزود: یقین دارم که ما می توانیم از یک طرف با تکیه بر امکانات داخلی، از طرفی با استفاده از شرایط جدید بین المللی بتوانیم از این مراحل عبور کنیم؛ ما از مراحل سخت تری عبور کرده ایم واین هم یکی از آن مراحل است.
**مسئولان و مردم نباید از یکدیگر جدا شوند
ظریف خاطرنشان کرد: آمریکایی ها این دفعه با غلظت و نفرت شدیدی وارد رویارویی با ملت ایران شده اند و تمام توان و تلاش خود را مصرف کرده اند و ما هم باید توان و تلاش خود را به کار ببریم و تاکید می کنم تمام توان و تلاش ما مردم هستند و نه ما باید خود را از مردم جدا کنیم و نه مردم خود را از ما جدا کنند.
ظریف درباره این نظر که «مردم در فضای مجازی می گویند اگر متحد شدن جهان علیه آمریکا به 18 میلیون یورو پول و ارتباط چند شرکت متوسط اروپایی محدود شود، همان را هم نمی خواهیم»، گفت: ظریف حتما این طور نیست، ببینید اگر اروپایی ها تعهدات خود را اجرا کنند،-البته ما انتخاب های متفاوتی داریم و این انتخاب کم هزینه ترین برای مردم و سخت ترین برای ما است- ما انتخاب های خیلی راحت تری داشتیم و انتخاب هایی که دولت و نظام داشت بسیار راحت تر بود، ولی هزینه های آن ها برای مردم بیشتر بود و فعلا کم هزینه ترین انتخاب را دنبال می کنیم.
** داخل اروپا و آمریکا شکاف وجود دارد
وزیر امور خارجه ادامه داد: اروپایی ها یک رشته تعهداتی داده اند که ایران باید نفت خود را بفروشد، وقتی وزیر خارجه آلمان مقاله ای می نویسد و می گوید «ما باید زمینه هایی فراهم کنیم که روی پای خود بایستیم»، اگر چه صدر اعظم بعدا این نظر را تعدیل می کند، اما این واقعیتی است که داخل اروپا و آمریکا شکاف وجود دارد و روابط بین الملل یکباره اتفاق نمی افتد و باید روند خود را طی کند.
ظریف درباره شکاف موجود در روابط آمریکا و اروپا و ضرورت بهره گیری ایران از این شکاف، تصریح کرد: روندی که شروع شده، بسیار مهم است اینکه آلمان می گوید که «ما نمی توانیم به آمریکا اعتماد کنیم»، این فاصله یک دفعه اتفاق نمی افتد و ما می توانیم در این فاصله حرکت کنیم یا اینکه برای این فاصله یک پل باشیم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: در دوره گذشته ما پلی شدیم در حالیکه آن زمان هم آمریکا و اروپا اختلاف داشتند و اگر به یاد داشته باشید آن زمان هم آمریکا و اروپا بر سر حمله آمریکا به عراق اختلاف داشتند، اما ایران پلی شد که و آن ها با بحث هسته ای اختلاف خود را پر کردند.
وی افزود: الان ما داریم در این اختلاف حرکت می کنیم و این مهم است که بتوانیم – نمی گویم که می توانیم اروپا و آمریکا را از هم جدا کنیم- زیرا آن ها دو متحد قدیمی هستند و متحد هم باقی هم خواهند ماند و این تصور عامیانه وجود ندارد، اما در مواردی است که منافع خود اروپایی ها ایجاب می کند که سیستم مالی، امکانات اقتصادی و حتی در حوزه دفاعی معتقدند که زمینه هایی را ایجاد کنند که آسیب پذیری خود را از فشار آمریکایی ها بیشتر کنند یعنی آن ها هم به سمت اقتصاد مقاومتی حرکت می کنند.
ظریف ادامه داد: اینها برای کشور ما اهمیت دارد به خاطر شرایطی که در آن قرار داریم، حال شما باز هم بگویید که این برای مردم چه تفاوتی می کند؛ تفاوت آن برای مردم این است که اروپایی ها هنوز می خواهند که تضمین کنند ایران نفت خود را بفروشد و هنوز آن ها می خواهند تصمین کنند که ایران بتواند پول را به کشور باز گرداند.
**سهم ایران از خزر
ظریف در بخش دیگر از سخنان خود گفت:این دریا (خزر)مقررات ویژه دارد یعنی کنوانسیون حقوق دریاها که ممکن بود بتواند علیه ما در این زمینه مورد استفاده قرار بگیرد و رویه موهوم گذشته همه اینها را حذف کردیم.حتی آمدیم منطقه دریای سرزمینی را 15 مایل کردیم تا نشان دهیم رژیم خاص حقوقی خود را دارد.
وزیرامور خارجه اضافه کرد: اگر به ساحل خزر نگاه کنید ساحل کشورهای دیگر دنده هایی دارد و مضرس است اما ساحل ما صاف است. در روش خط مبداء برای این گونه سواحل می گوید خط نرمال استفاده شود.اما ما گفتیم ما هم باید بتوانیم از خط مبدا مستقیم استفاده کنیم و باید سهم ما از آب های داخلی مثل بقیه باشد. اینها چیزهایی است که علاوه بر حقوق بین الملل عرفی در این توافق به دست آوردیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه درباره مالکیت هیچ چیز مشخص نشده است، گفت: بستر و زیر بستر قرار است بین کشورهای مجاور و مقابل تقسیم منابع شود.
وی یادآورشد: 20 سال قبل روسیه، آذربایجان و قزاقستان برای تعیین منطقه خودشان در زیر بستر توافق کردند و مذاکرات طولانی آن موقع صورت گرفته است.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که این نتیجه بدی است، گفت: نتیجه الزاما نتیجه بدی نیست بستگی دارد سهم ما از زیربستر چه باشد.آنچه که ما دنبالش هستیم تعیین سهم خودمان است و مهم برای ما تعیین سهم ما از زیر بستر منابع است نه محوطه. الان در زیر بستر با آذربایجان - در محلهایی که منابع وجود دارد- بدون توجه به این تقسیم بندی همکاری بسیار خوبی داریم.
به گزارش ایرنا ظریف در پاسخ به این سوال که از 21 سال قبل درگیر ماجرا هستیم و تا الان هنوز به نتیجه نرسیدیم اما روسیه دارد نفت می فروشد، گفت: اینها هفتاد سال است دارند این کار را می کنند این اتفاق جدید نیفتاده است.آنهایی که شروع به تبلیغات کردن حواسشان نیست درباره چه صحبت می کنند.
وی اضافه کرد: آنها(روسها) تلاش می کردند آنچه در زمان شاه بود را به ما تحمیل کنند آنچه جمهوری اسلامی توانست انجام دهد این است آن وضعیت تحمیلی زمان شوروی را شکانده است.آن دیگر شکسته شده است. یک بار دیگر آن چیزی که دوران پهلوی بوده و سعی می کردند آن را تحمیل کنند همان خط موهوم است که با آن یازده و خورده ای درصد تحمیل می کردند.
ظریف گفت: این سهمی بود که روسیه و شوروی در دوره پهلوی با زور برای ما قائل بودند. همکاران من در وزارت خارجه آن دوران همیشه مخالفت می کردند ولی با زور اجازه نمی دادند کشتی های ما از آن منطقه خارج شود.حتی داخل آن منطقه هم اجازه نمی دادند ما کشتی جنگی داشته باشیم سوابق را نگاه بکنید ببینید چه اتفاقاتی می افتاد چون ورود کشتی های جنگی باید از ولگا دن اتفاق می افتاد.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: الان هم سهم ما در دریای خزر هنوز در بستر و زیر بستر تعیین نشده و در روی بستر هم موکول به این است خط مبدا تعیین شود و وقتی هم خط مبدا تعیین می شود سهم ایران مانند سهم بقیه کشورهاست.
وی با بیان اینکه بحث خط مبدا و 15 و 10مایل مربوط به روی آب است بقیه هم مشترک است، گفت: در زمینه منابع هنوز در قسمت مربوط به ایران، ترکمنستان و آذربایجان هیچ توافقی صورت نگرفته است. ما از امکاناتی که وجود دارد در بعضی موارد با آذربایجان به صورت مشترک استفاده می کنیم و در آینده هم قصد داریم با ترکمنستان به همین روش کار کنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که پس چرا می گویند دریای خزر را فروختیم گفت: همین کاری که وقتی گفتید خیانت گفتم قبلا هم این عنوان برای ما به کار رفته است به خاطر اینکه برجام که آقای ترامپ می گوید کلاه بزرگ بود بر سر دولت آمریکا رفت بعضی می گویند خیانت بود.
وزیر امور خارجه تصریح کرد:برای وزارت خارجه تمامیت ارضی، حاکمیت ملی، امنیت ملی و رفاه مردم خطوط قرمز هست ما برای حفظ تمامیت ارضی مان هشت سال جنگ کردیم.اجازه نخواهیم داد که یک وجب از خاک ایران به بیگانه برود.
وی گفت: همین حرفهاست که می گویم تلاش سازمان یافته است برای اینکه امید مردم نسبت به آینده و اعتماد را نابود کنند.حتما به شما اطمینان می دهم که هیچ اتفاقی نیفتاده است. کنوانسیون خزر کنوانسیونی است که امضا شده و از نظر ما بسیار برای منافع ملی ما مهم است و یک دستاورد حقوقی است.اطمینان می دهدم اگر این دستاورد نبود امضا نمی کردیم.
ظریف اضافه کرد: البته هم من و هم آقای رئیس جمهور می دانستیم که بعد از آن، فضا سازی می شود به خاطر اینکه متاسفانه ما در شرایطی هستیم که فضا سازی به یک واقعیت تبدیل شده و دعوای داخلی ما حد و مرز نمی شناسند اما من فکر می کنم شجاعت امضای این کنوانسیون برای حفظ منافع ملی و برای رعایت منافع ملی شجاعتی است که در تاریخ خواهد ماند.
وزیر امور خارجه گفت: مجلس باید این کنوانسیون را بررسی، امضا، تایید و تصویب بکند و بعد کنوانسیون اجرایی شود.
وی خاطرنشان با بیان اینکه مذاکرات درباره خط مبدا به نفع ما شده است، گفت:اگر هیچ تعریفی در این کنوانسیون برای خط مبدا نیامده بود ما بر اساس رویه در شرایط بسیار سخت تری مذاکره می کردیم اما الان در کنوانسیون مواردی آمده که کار ما را برای مذاکره خط مبدا آسانتر می کند.
رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: ما باید حالا تصمیم بگیریم آیا تا پیش از تعیین خط مبدا این کنوانسیون را به مجلس برای تصویب بفرستیم یا بعد از تعیین خط مبدا به مجلس بفرستیم که یک بسته کامل باشد در این مورد هم باید تصمیم گیری شود.
وی گفت: اصول مربوط به بستر، روی آب،کشتیرانی، و ماهیگیری، و محیط زیست را تعیین کردیم اما هنوز نیامدیم خط بکشیم و بگوییم اینجا مرز کشور است.
**حضور کشتی های چینی در بنادر جنوبی
ظریف در بخش دیگر از این گفت و گو درباره حضور کشتی های چینی در بنادر جنوبی اظهار داشت: این موضع یک بحث تجاری هست و از موجودات زنده کف آب استفاده می شود.
وی در واکنش به مجری برنامه که پرسید آیا دریا را اجاره می دهند گفت: دریا را اجاره نمی دهند اجازه صید می دهند نه اینکه بگویند هرکاری می خواهید بکنید اجازه صید می دهند و در قبال آن پولی می گیرند.
وزیر امور خارجه اضافه کرد: در همه جای دنیا اجازه می دهند که در سواحلشان و آنجایی که خودشان نمی توانند استفاده کنند دیگران استفاده کنند.من تخصصی دراین حوزه ندارم اما این کار یک کار غیر مرسومی نیست شما یک منابعی دارید مثل نفت نیست بلکه منابع زنده است و اگر از آن استفاده نشود نابود می شود یا باید دوباره تولید می شود اگر شما نمی توانید از آن استفاده کنید قاعده اش این است به دیگران اجازه صید بدهید خیلی ها این کار را می کنند.
وی گفت این اقدام از سوی شرکت انجام می شود که با یک شرکت معامله اقتصادی کردند نه اینکه آنجا را اجاره بدهند به کشور چین و بگویند 200 متر به پایین مال شما. چنین کاری نکردند این اتفاقات نمی افتد بلکه با شرکتی قرارداد می بندند می گویند شما می توانید در محدوده انحصاری اقتصادی ایران صید بکنید.
ظریف اظهار داشت: اگر ما نتوانیم در عمق 200 متری صیادی بکنیم و برویم با کس دیگری برای صیادی مشارکت کنیم و قسمتی از درآمدش را بگیریم عیبی ندارد.اگر نتوانیم صیادی بکنیم با شرکت ایرانی را مسئول کنیم با شرکت خارجی برنامه ریزی بکند صیادی بکند این هم اشکال ندارد این اتفاقات در حالت عادی هم می افتد.ممکن است برای تولید آلومینیوم هم سرمایه گذار ایرانی با سرمایه گذار خارجی همکاری بکنند
ظریف در بخش دیگر از این گفت و گو درباره همکاری با کشورهای منطقه و همسایگان گفت:دوستان ما بیشتر اخبار سفر به اروپا را خواندند.بیشترین تعداد سفرهای من و رئیس جمهور به منطقه بود به طوری که تعداد زیادی سفر به ترکیه و پاکستان کردم. این هفته هم به پاکستان می روم.
وی با اشاره به سفر چند ماه قبل خود به پاکستان گفت در این سفر هیئت تجاری خیلی خوبی همراه من بودند و جلسه بسیار عظیمی در اسلام آباد و کراچی برگزار کردیم در همه سفرهای رسمی و دوجانبه برنامه ریزی شده هیئت تجاری 60 تا 70 نفر هم می ایند.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا عیب بخش خصوصی بود نتوانست از فرصت ایجاد شده در قطر استفاده کند؟گفت:عیب بخش خصوصی نیست مجموعه از مشکلات هست ملاحظاتی انها دارند. با قطر و عمان و همین طور عراق رفت آمدهای بسیار زیادی داریم.
ظریف ادامه داد: متاسفانه سه کشور امارت، بحرین و عربستان تصمیم گرفته اند به دنبال تنش باشند.البته ما استقبال می کنیم این تصمیم را عوض کنند به خاطر اینکه خودشان هم به این تیجه رسیدند که نمی توانند خیلی روی آمریکایی ها حساب کنند.
وی تصریح کرد: باید روی منطقه حساب کنند ما دستهایمان اماده فشردن دست هایی است که به سوی ما دراز می شود این سیاست ماست.ما می خواهیم منطقه قوی داشته باشیم و سیاست ما همسایگی است.
وزیرامور خارجه یادآورشد: ما امروز بهترین روابط را با آذربایجان، ترکیه داریم، روابط بسیار خوبی با ارمنستان، عراق، عمان، پاکستان، افغانستان داریم، البته روابط خوب به این معنا نیست که اختلاف نداشته باشیم.
وی ادامه داد: با افغانستان ما 5 کمیته درست کردیم، یکی از آن کمیته ها، کمیته آب بود که به نتیجه رسیده است، انشالله چهار کمیته دیگر هم به نتیجه خواهد رسید. این از موضوعاتی است که شاید هفته ای نمی شود که ما راجع به این موضوع خودمان بحث نکنیم و پیگیری نکنیم.
ظریف در پاسخ به این سوال که پس چرا این گفت و گوها به نتیجه نمی رسد گفت: تصمیم گیری های بین المللی، تصمیم گیری های وقت گیری است، یک طرف آن ما هستیم، مثل طرف که رفت خواستگاری و گفت 50 درصد آن حل است، 50 درصد دیگر آن هم باید حل شود.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که واقعا از پس افغانستان بر نمی آییم؟ اظهار داشت: بر میاییم، باید بتوانیم تمام امکانات خود را با همدیگر جمع کنیم، ما با افغانستان مراودات زیادی داریم، مروادات مرزی داریم، مهاجرین افغان هستند، افراد غیرقانونی افغان هستند، بحث مواد مخدر است، بحث تجارت است.
وی تصریح کرد:هنر سیاست خارجی این است که همه این امکانات را جمع بکنیم، این که بخواهیم از پس یکی بر بیاییم، یعنی باید هر چه زور دارید جمع کنید، ما در حوزه های مختلفی امکاناتی داریم، یک مشکلی که ما داریم بعنوان یک کشور بزرگ این منطقه این است که نسبت به همسایگانمان احساس تعهد می کنیم، نسبت به همسایگانمان مخصوصا همسایگان مسلمان خود با یک روش دیگری عمل می کنیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: این جور نبوده که به قول شما بخواهیم از پس آن ها بر بیاییم، به قول عوام گروکشی بخواهیم بکنیم، اما ما این مجموع را در 5 حوزه از جمله آموزش، مرز، امنیت، اقتصاد و آب، 5 کمیته من به اتفاق اشرف غنی حدود دو سال پیش توافق کردیم این 5 کمیته حداقل 5 – 6 جلسه در ظرف دو سال گذشته برگزار شد.
به گفته وزیر امور خارجه مجموعه این ها یک قرارداد جامع همکاری های بین ما و افغانستان می شود که انشالله موضوع آب هم در آن مجموع همکاری از جمله آب هیرمند، هامون و حریررود قابل پیگیری است. البته ما برای حل مشکل کم آبی نیاز داریم هم به کنترل مصرف، هم به پیدا کردن روش های جدید یافتن آب.
وی تاکید کرد: ما برای حل مشکلات خود باید بیشتر نگاه به داخل باشد، نگاه ما متمرکز بر امکانات داخلی باشد، یک مقدار هم نگاه مان بر گرفتن حقوق خود از خارج است.
ظریف درباره وضعیت هیرمند اظهار داشت: برای حل ماجرای هیرمند یک چارچوبی گذاشته شده است، ما یک قراردادی راجع به هیرمند داریم که افغان ها موظف هستند سالانه یک مقدار مشخصی آب هیرمند را به داخل ایران بفرستند، این قرارداد باید اجرا شود، البته این قرارداد نباید شامل سیلاب ها شود.
وزیر امور خارجه گفت: در حال حاضر ممکن است بیش از آن مقدار آب وارد ایران شود اما سیلاب ها است که وارد می شود، باید به صورت منظمی این کار انجام شود، در حال پیگیری این کارها هستیم، وزارت نیرو مسئولیت کمیساریای آب را دارد. اما در مورد هریرود چنین توافقی را نداریم،. ما و ترکمنستان به دنبال این هستیم که با افغانستان به توافق برسیم، اما در روابط بین الملل بحث فراهم کردن امکانات، اهرم ها برای رسیدن به اهداف است.
ظریف همچنین درباره ماموریت رئیس جمهوری به وزارت امور خارجه درباره هورالعظیم اظهار داشت:آقای رییس جمهوری به سه جا دستور دادند این ماجرا را پیگیری کنند و یکی از آن ها وزارت خارجه است. ما با دولت وزارت عراق برای همکاری مشترک با خاموش کردن این آتش مذاکره می کنیم .
وی ادامه داد: کار دیگری که ما باید مشترکا با عراق انجام دهیم، گفت وگو با ترکیه است برای این که از سدسازی هایی که در ترکیه در حال شکل گیری است مانع شویم .این سدسازی بر روی آب های دجله و فرات هم برای منافع ملی سوریه و هم منافع ملی عراق و هم به تبع آن ها آثار محیط زیستی بر جمهوری اسلامی دارد، این ها را ما و عراق و سوریه بتوانیم با هم با ترکیه گفت وگو کنیم و در این زمینه به نتایجی برسیم.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا ضرب الاجلی در این زمینه دارید گفت: در این گفت وگو ها ما یک طرف قضیه هستیم و طرف مقابل یک طرف خارجی است، باید با آن طرف خارجی به نتیجه برسیم، هیچ روشی برای اجبار و الزام برای طرف های خارجی برای رسیدن به نتیجه نیست.
ظریف گفت: برای همین هم هست که همواره بر تکیه بر منابع داخلی تاکید داشتیم، در خارج ما در حال انجام وظیفه خود هستیم، همین توافق خرز 20 سال حداقل ما مذاکره کردیم، 21 سال مذاکره کردیم، البته مذاکرات از سال 73 شروع شده است، یعنی 24 سال پیش، ولی 21 سال همین جلسات کنوانسیون خزر تشکیل شده بود. این موارد طول می کشد.
وی تصریح کرد:ما باید از اهرم سیاست خارجی برای پیشبرد داخل استفاده کنیم و از توانمندی های داخل برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی استفاده کنیم، باید این موارد را سامان دهیم، نه ما می توانیم منتظر دیگران بمانیم و نه در داخل صنایع ما، امکانات صنعت ما، توانمندی عظیم مردم ما باید منتظر خارجی ها باشند.
رئیس دستگاه دیپلماسی در پایان گفت: مردم سختی های زیادی را تحمل کردند ولی مردم سربلند هستند، مردم جدی و کوشایی هستند و من امیدوارم که این مرحله خطیر را، من اصلا اسم آن بحران نمی گذارم چون واقعا بحران نیست، بیشتر فضای روانی است را پشت سر بگذارند. البته دولت هم حتما به وظایف خودش عمل خواهد کرد.
منبع: خبرگزاری ایرنا
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه خبرهای مرتبط
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید