آفتابنیوز : سرویس اقتصادی- نشریه "فارین پالسی" با انتشار گزارش مفصلی پیشنهادی را به ایران و امریکا برای ایجاد صندوق نفتی تازهای با نقشآفرینی دو کشور نروژ و عمان ارائه کرده است.
به گزارش آفتابنیوز؛ این نشریه می نویسد: "تجربه موفق نروژ در تبدیل ثروت حاصل از منافع نفتی به استاندارد زندگی بالا برای شهروندان آن کشور با عدم وجود فساد در کنترل دولت بر درآمد نفتی و حفاظت از اقتصاد ان کشور علیه بیماری هلندی سبب شده تا ایرانیان در سرتاسر طیفهای سیاسی به آن مدل نگاه کنند. از سوی دیگر، عمان روابط دوستانهای با ایران پیش و پس از انقلاب اسلامی داشته است و جندینبار میان ایران و امریکا میانجیگری کرده است. با توجه به برتری نظامی ایران در منطقه، عمان هرگز نمیتوانست به اعتماد ایران خیانت کند. اگر واشنگتن بخواهد از اختلاف کنونی با ایران بکاهد، میتواند درخواست کند تا عمان و نروژ نفش طرفین سوم و چهارم را در توافق با ایران ایفا کند.
به نظر میرسد ایران از مذاکره برای جایگزینی تحریم نفتی آمریکا با محدودیتهای اعمال شده بر تخصیص درامدهای حاصل از صادرات نفت و اختصاص برای هزینههای داخلی استقبال خواهد کرد. می توان در این میان تاسیس یک صندوق ملی نفتی را برای ایران در نظر گرفت. در این چارچوب درآمدهای نفتی به کشور دیگری انتقال مییابند و ایران میتواند از درآمدها نفع ببرد و عمان را به عنوان وکیل خود معرفی کند. مدیریت صندوق نفت نیز توسط عمان و نروژ به طور مشترک برعهده گرفته خواهد شد. عمان میتواند مسئول بازاریابی برای فروش نفت ایران به بالاترین پیشنهادات باشد و نروژ نیز میتواند مسئولیت سرمایهگذاری درآمد مازاد نفتی ایران در بازار سرمایه بینالمللی را برعهده گیرد. هزینه عملیاتی این برنامه نیز میتواند براساس درآمد نفتی ایران و طبق توافق تعیین شده میان عمان، نروژ و ایران در نظر گرفته شود. آمریکا میتواند در آن صورت تحریمهای خود علیه سرمایه گذاری در بخش انرژی ایران را لغو کند و مجوز عمومی را صادر کند که فروش نفت ایران از طریق صندوق نفتی از معافیتهای جدید در مورد تحریمها برخوردار خواهند شد. آمریکا و ایران میتوانند درباره میزان درامد حاصل از صادرات نفتی که عمان به طور منظم به ایران تحویل میدهد با یکدیگر مذاکره کنند. این مبلغ به حساب صندوق نفت یا صندوق مستقل نروژی واریز میشود. ایران همچنین میتواند مذاکره دوجانبه بیشتری را در آینده با امریکا در اینباره انجام دهد..
این نشریه در ادامه می افزاید: "آمریکا و نروژ نیز میتوانند تضمین کنند که درآمدهای نفتی ایران به طور کامل از هرگونه مصادرهای در صورت تخطی ایران از مفاد توافقنامه مصون خواهند بود. برای اطمینان دادن بیشتر به ایران، عمان میتواند مسئولیت پایان دادن به قرارداد صندوق نفت یا صندوق حمایتی مسنقل نروژ و بازگشت تمام درآمد حاصل از فروش به ایران را در صورتی که دادگاه نروژی در مورد تضمین امن نگهداشتن سرمایه ایران ناکام باشد برعهده گیرد.
واقعیت آن است که در شرایط کنونی بزرگترین آسیبپذیری ایران از میزان بالای بیکاری نیست. این مشکل همواره در اقتصاد ایران وجود داشته است بلکه مشکل اساسیتر، کسری مالی در حال افزایش برای اجرای برنامههای اجتماعی و بیمههای تامین اجتماعی در ایران است که بزرگترین خطر برای آن کشور خواهد بود. در سالهای اخیر صندوقهای بازنشستگی در ایران یکی پس از دیگری در معرض ورشکستگی قرار گرفتهاند. این خطر از آن رو جدی است که سازمان تامین اجتماعی بزرگترین نهاد تامینکننده بیمههای اجتماعی در ایران 52 درصد از جمعیت آن کشور را پوشش میدهد. در نتیجه، مقامات ایران نمیتوانند بدون هیچ مسئولیتی خطرات سیاسی متوجه از این تهدید را نادیده بگیرند. استراتژی فعلی اعمال حداکثر فشار اقتصادی امریکا علیه ایران ممکن است باعث انفجار از درون در ایران نشوند اما قطعا باعث افزایش شکاف مالی در حال رشد میشود و مردم ایران نیز نسبت به آن از خود واکنش نشان خواهند داد؛ این امر امریکا را قادر میسازد تا از آسیبپذیری مالی ایران بیشترین سود را ببرد.
تحریمهای نفتی کنونی قدرت ایران برای بهره بردن از ثروت نفت را محدود میسازد در حالی که توافق صندوق نفتی میتواند به ایران گزینهای برای جایگزین ساختن محدودیتها با مذاکره برای بازگشت درآمدهای نفتی را بدهد. حتی اگر این توافق صندوق نفتی باعث ایجاد صدها یا هزاران شغل جدید در حوزه انرژی در ایران نشود نیز پایان دادن به فقدان بدون توقف دسترسی ایران به درآمد و ثروت بالقوه از منافع مشترک نفتی میتواند برای متقاعد شدن تهران به منظور پذیرش این توافق کافی باشد.
"فارین پالسی" در ادامه برخی از مزایای غیر مستقیم این توافق را مورد اشاره قرار می دهد: "مهمتر از همه دسترسی به جهارمین ذخایر ثابت نفت خام و دومین ذخایر ثابت گاز طبیعی جهان است که در ایران قرار دارد و به اقتصاد جهانی کمک خواهد کرد. گسترش احتمالی خط لوله گاز ایران به ترکیه و به اروپا مزیتی استراتژیک برای غرب خواهد بود و به معنای کاهش وابستگی اروپا به روسیه برای تامین انرژی است. در نهایت آنکه چنین موضوعی شکاف میان اروپا و امریکا را تا حد زیادی کاهش خواهد داد. همچنین، در برابر پیشنهاداتی امریکا شهروندان ایرانی فضایی را برای خروج از وضعیت کنونی پیشروی خود خواهند دید.
این نشریه در پایان می نویسد: "عمان و نروژ احتمالا به عنوان دو کشور دوست و با هدف کمک به ایران از سوی تهران قلمداد خواهند شد نه به عنوان عاملان امریکا برای غارت ثروت نفتی ایران".