آفتابنیوز : کنجد، مزه تردی به بسیاری از غذاهای آسیایی و خاورمیانه میدهد.خواص کنجد فقط به آشپزی محدود نمیشود بلکه این چاشنی مغذی، برای بدن نیز خوب است. دانه کنجد، دارای ترکیبی از ویتامینها و مواد معدنی است و یکی از سالمترین غذاهای دنیا بهشمارمیآید.
خواص کنجد
به اینکه کنجد از کجا آمده و بهترین خواص کنجد چیست و چگونه میتوانیم آن را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانیم، نگاهی بیندازیم.
دانه کنجد چیست؟
– احتمالا دانه کنجد یکی از نخستین دانههای روغنی شناختهشده برای بشر است.
– گیاه کنجد، یک گیاه گلدار متعلق به خانواده پدالیاسه است. این دانه، بیشترین میزان روغن را درمیان دانهها دارد و طعم آجیلی آن، درصورت بودادهشدن برای چنددقیقه و با حرارت پایین، بیشترمیشود.
– این را میتوان بهصورت خام یا خشکشده یا حتی به صورت تنقلات برشته مصرفکرد. از کنجد، در بسیاری از غذاها استفادهمیشود.
– کنجد خشک برشته را با روغن زیتون، چرخکرده و خمیری به رنگ قهوهای روشن بهنام ارده درستمیکنند که یک دیپ معروف در خاورمیانه است. در اروپا، از دانه کنجد برای ساخت کره گیاهی (مارگارین) استفادهمیشود.
– بسته به نوع خاک، انواع مختلفی کنجد وجوددارد مانند سفید، سیاه و قهوهای.
– کنجد سفید، آهن بیشتری نسبت به نوع سیاه آن دارد و اکثرا بهعنوان روغن در غذاها مورد استفاده قرارمیگیرد.
– کنجد سیاه، خوشطعمتر است و نسبت به کنجد سفید یا قهوهای، بوی قویتری دارد و ترجیحا در داروسازی بهکارمیرود. این دانه، نسبت به کنجد سفید، ۶۰% کلسیم بیشتری دارد.
– کنجد سفید، بدون پوست است اما کنجد سیاه و قهوهای با پوست هستند.
خواص کنجد برای سلامتی
علاوه بر مصارف آشپزی، کنجد، خواص تغذیهای، پیشگیریکننده و درمانی نیز دارد که آن را برای طب سنتی، قابلاستفاده کرده است. روغن کنجد، منبعی سرشار از فیتونوترینتهایی مانند اسیدهای چرب امگا۳، آنتیاکسیدانهای فلاونوئیدفنولیک، ویتامینها و فیبر رژیمی است. بنابراین این دانه فواید بسیاری دارد. خواص کنجد برای سلامتی در پایین آمده است:
۱. رژیم گیاهی با پروتئین بالا
کنجد، منبع خوبی از پروتئین رژیمی است و اسیدهای آمینه باکیفیت، ۲۰% این دانه را تشکیلمیدهند. بنابراین، کنجد برای قرارگرفتن در رژیم گیاهی با پروتئین بالا، عالی است. فقط باید دانههای کنجد را روی سالادها، سبزیجات و نودلهای خود بپاشید.
۲. از دیابت جلوگیریمیکند
کنجد، دارای منیزیم و دیگر مواد مغذی است که با دیابت مبارزهمیکنند. استفاده از روغن کنجد بهعنوان تنها روغن خوراکی، در کاهش فشارخون و گلوکز پلاسما در افراد دیابتی حساس، موثر است.
۳. کمخونی را درمانمیکند
کنجد، مخصوصا نوع سیاه آن، سرشار از آهن است. بنابراین، به افرادی که دچار کمخونی و ضعف هستند، بسیار توصیهمیشود.
۴. سلامت قلبیعروقی
– روغن کنجد از ضایعه قلبیعروقی جلوگیریمیکند و بنابراین برای سلامت قلب مفید است.
– کنجد دارای ترکیب آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی بهنام سسامول است که خواص ضد آتروژنیک دارد و بنابراین سلامت قلبیعروقی را افزایشمیدهد.
– کنجد، اسید چرب تکغیراشباع- اسید اولئیک- فراوانی دارد که به کاهش کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب در بدن کمکمیکند. این ویژگی از خطر بیماری عروق کرونر و سکته جلوگیریمیکند.
۵. خواص ضدسرطان
کنجد، حاوی منیزیم است که خواص ضدسرطانی دارد. کنجد، دارای ترکیبی ضدسرطانی بهنام فیتات است. ثابتشده است که کنجد، در کاهش خطر تومورهای کولورکتال (روده بزرگ و مقعد) موثر بوده و بنابراین از سرطان کولورکتال جلوگیریمیکند.
۶. سلامت گوارشی
کنجد، بهدلیل سرشار بودن از فیبر، باعث سلامت دستگاه گوارش و روده بزرگ میشود. مقدار بالای فیبر، به عملکرد آرام روده کمککرده و درنتیجه دفع را آسانکرده و یبوست را کاهشمیدهد.
۷. تسکین آرتریت روماتوئید
کنجد حاوی مس است، یعنی مادهای معدنی که برای سیستم آنزیم آنتیاکسیدان حیاتی است و درد و ورم مربوط به آرتریت را کاهشمیدهد. همچنین، این ماده معدنی، رگهای خونی، استخوانها و مفاصل را قویمیکند.
۸. سلامت تنفسی
منیزیم موجود در کنجد، با جلوگیری از اسپاسمهای مسیر جریان هوا، از آسم و دیگر اختلالات تنفسی جلوگیریمیکند.
۹. محافت دربرابر آسیب رادیوتراپی
سسامول موجود در و روغن کنجد، از آسیبدیدن DNA توسط رادیوتراپی جلوگیریمیکند. همچنین، این ماده، از واردشدن آسیب به رودهها و طحال جلوگیریمیکند.
۱۰. سلامت استخوان
کنجد حاوی روی است که تراکم و سلامت استخوان را تقویتمیکند. کمبود این ماده معدنی میتواند باعث پوکی استخوان در لگن و ستون فقرات شود. کنجد، منبعی عالی از کلسیم است که ماده معدنی حیاتی برای سلامت استخوانهاست.
۱۱. سلامت دهان و دندان
دانه و روغن کنجد ازطریق رفع پلاک دندانی و سفیدکردن دندان به تقویت سلامت دهان و دندان کمکمیکند. چرخاندن روغن کنجد در دهان، میتواند مقدار جهشهای استرپتوکوکوس را در دندان و بزاق دهان کاهشداده و سلامت کلی آن را افزایشدهد.
۱۲. اثرات الکل را خنثیمیکند
کنجد، به کبد کمکمیکند تا اثرات مضر الکل و دیگر مواد مسمومکننده در بدن را تجزیهکند.
۱۳. درمان اضطراب
– کنجد، حاوی مواد مغذی متعددی است که خواص کاهش استرس دارند.
– ماده معدنی مانند منیزیم و کلسیم، با تنظیم عملکرد ماهیچه- مانند انقباض و انبساط- مانند ضد اسپاسم عملمیکند.
– تیامین (ویتامین B۱) دارای اثر آرامبخش است که به عملکرد درست اعصاب کمکمیکند. کمبود این ویتامین میتواند باعث اسپاسم عضلانی، نوسان خلقوخو و افسردگی شود.
– تریپتوفان، یک اسیدآمینه ضروری است که در تولید سروتنین نقشداردو سروتنین یک پیامرسان عصبی است که درد را کاهشداده و الگوی خواب و خلقوخو را کاهشمیدهد. ناکافیبودن تولید و انتقال سروتونین در مغز میتواند باعث اضطراب و افسردگی شود.
۱۴. کلسترول پایینتر
– کنجد سیاه برای پایینآوردن سطح کلسترول مفید است. این دانه، دارای دو ماده به نامهای سسامین و سسامولین است که به گروهی از فیبرها بهنام لیگنانها تعلقدارند. لیگنانها اثر کاهنده کلسترول دارند زیرا سرشار از فیبر رژیمی هستند.
– کنجد سیاه، حاوی ترکیبات گیاهی بهنام فیتو استرول است که ساختاری شبیه به ساختار کلسترول دارد. مصرف این دانه، نهتنها سطح کلسترول خون را پایینمیآورد، بلکه خطر پیشرفت برخی از سرطانها را نیز کاهشمیدهد.
– دانه کنجد، بالاترین میزان فیتو استرول را درمیان دانهها و مغزها دارد.
خواص کنجد ۱۵. سلامت چشم
– با استناد به داروسازی سنتی چینی، ارتباطی قوی میان دستگاههای داخلی و بخشهای خارجی بدن مانند چشمها و کبد وجوددارد.
– کبد، خون را ذخیرهمیکند و چون شاخهای از کانالهای کبد به چشمها میرود، کبد میتواند خون را به چشمها فرستاده و از عملکرد آنها پشتیبانیکند.
– کنجد سیاه، برای کبد مفید است زیرا خون کبد را افزایشداده و بدینطریق، چشمها را تغذیهمیکند. تاثیرات درمانی این کنجد به درمان تاری دید و خشکی و خستگی چشم کمکمیکنند.
۱۶. دستگاههای بدن را تغذیهمیکند
کنجد سیاه، انرژی را افزایشداده، مغز را تغذیه و فرآیند پیری را کندمیکند. مصرف منظم کنجد سیاه میتواند به کاهش علائم کمردرد، مفاصل دردناک، سفتی و ضعف مفاصل کمککند.
۱۷. کاهش فشار خون
امروزه، پرفشاری خون، مشکل سلامتی شایعی میان زنان و مردان در گروههای سنی مختلف است. مطالعات نشاندادهاند که استفاده از روغن کنجد میتواند پرفشاری خون را کاهشدهد. منیزیم موجود در این روغن به کاهش فشارخون کمکمیکند.
طیف گسترده مواد معدنی و ویتامینهای موجود در این روغن، میتواند به تقویت سیستم ایمنیتان کمککند. آنتیاکسیدانها و مواد مغذی کنجد، در مبارزه با عناصر سرطانزا، به بدن کمکمیکنند. فیتات موجود در کنجد، به داشتن خواص ضدسرطانی معروف است.
۱۸. اثرات ضدالتهابی
استفاده موضعی یا خوراکی از روغن کنجد سیاه میتواند به کاهش دردها و شرایط ناشی از التهاب کمککند. مقدار زیاد مس این روغن به فرد کمکمیکند تا با التهاب ناشی از شرایط تاثیرگذار بر مفاصل، مبارزهکند.
خواص کنجد برای پوست
کنجد، سرشار از آنتیاکسیدانهای قوی است و خواص ضدباکتری و ضدویروسی دارد. روغن کنجد، سرشار از امگا۳، کلسیم، منیزیم، فسفر، آهن، ویتامینهای B و E است که در محصولات زیبایی بهکاررفتهاند. بیایید ببینیم کنجد چه فوایدی برای پوست دارد.
۱۹. خواص درمانی
روغن کنجد، یک عامل ضدالتهاب طبیعی است و خواص درمانی عالی دارد. خواص ضدباکتری آن به خلاصی از پاتوژنهای پوست مانند استفایلوکوکوس و استرپتوکوکوس و قارچ پوستی مانند قارچ پای ورزشکاران کمکمیکند. روغن کنجد ترکیبشده با آب گرم میتواند عفونتهای مخمر واژینال را کنترلکند.
۲۰. درمان آفتابسوختگی
اگر روغن کنجد پس از مواجهه با باد یا آفتاب استفادهشود، میتواند برنزگی ناشی از آفتاب را درمانکند. این روغن، از آسیب اشعههای مضر فرابنفش به پوست جلوگیریکرده و درنتیجه مانع از بروز چینوچروک و تجمع رنگدانه میشود. استفاده منظم از روغن کنجد، خطر سرطان پوست را بهطرز قابلتوجهی کاهشداده و دربرابر اثرات کلر استخرهای آبی، از بدن محافظتمیکند.
خواص کنجد ۲۱. سمزدای پوست
آنتیاکسیدانهای موجود در روغن کنجد به سمزدایی پوست شما کمکمیکند. زمانی که این روغن بر پوست گذاشتهشود، مولکولهای این روغن، سموم حلشدنی در روغن که با آب گرم و صابون شستهمیشوند را جذبمیکنند.
– نصف فنجان روغن کنجد را با نصف فنجان سرکه سیب و یکچهارم فنجان آب ترکیبکنید.
– این کار را باید هرشب، بعد از آبزدن به صورت انجام داد.
شما باید روغن کنجد را در رژیم زیباییتان بگنجانید.
۲۲. مفید برای نوزادان
پوست نوزاد، مخصوصا قسمتهایی که با پوشک پوشیدهمیشوند، معمولا بهدلیل اسیدیته مواد دفعی، دچار جوش میشود. روغن کنجد، دربرابر این جوشها، از پوست نوزاد محافظتمیکند. گذاشتن روغن کنجد بر بینی و گوشها، مانع پاتوژنهای پوست میشود. این روغن با خشکی پوست نیز مبارزهمیکند.
خواص کنجد ۲۳. پوست درخشان:
– روغن کنجد میتواند پوستتان را درخشانکند. این روغن، با نرمکردن پوست، انعطافپذیری آن را حفظکرده و بریدگیها، خراشها و زخمهای ساده را درمانمیکند.
– روغن کنجد به سفتکردن پوست صورت، مخصوصا نواحی اطراف بینی کمکمیکند و بزرگشدن منافذ پوست را کنترلمیکند.
– این روغن، بیرونزدگیها (مانند جوش) را کنترلکرده و سمومی که به سطح پوست و منافذ رسیدهاند را خنثیمیکند.
– میتوانید برای درخشش پوست صورت از آن استفادهکنید.
– صورتتان را با روغن کنجد ماساژداده و قبل از شستن با آب گرم، صورت را با برنج یا پودر بیسان (آرد نخود هندی) اسکرابکنید.
– در آخر، برای بستن منافذ پوست، به صورتتان آب سرد بزنید.
۲۴. درمان ترک پاشنه پا
اگر دچار ترک یا درد پا هستید، میتوانید هرشب قبل از خواب، روغن کنجد را بر پاها زده و جوراب پنبهای پاکنید. برای داشتن پوستی نرم و انعطافپذیر در پا، باید این کار را چندروز انجامداد.
خواص کنجد برای مو
کنجد، سرشار از ویتامینها، مواد مغذی و معدنی است که برای حفظ سلامت پوست سر و موها حیاتی هستند. درست مانند پوست، روغن کنجد، اثرات مفیدی بر پوست سرتان داشته و با مشکلات متعدد پوست سر مبارزهمیکند. خواص کنجد برای مو در پایین آمده است:
۲۵. رشد مو را افزایشمیدهد
کنجد حاوی اسیدهای چرب مانند امگا۳، امگا۶ و امگا۹ است که رشد مو را افزایشمیدهند. روغن کنجد، با تغذیه، نرمکردن و سلامت پوست سر، رشد مو را تحریکمیکند. با ماساژ منظم با روغن کنجد گرم، این روغن به پوست سرتان نفوذکرده و درنتیجه، گردش خون را افزایشمیدهد. این روغن مانند یک ویتامین مایع است که ریشهها و ساقه مو را تغذیهمیکند.
۲۶. جلوگیری از مشکلات پوست سر
کنجد سرشار از ویتامینها، مواد معدنی و مواد مغذی است که برای سلامت پوست سر مفیدند. ماساژ پوست سر با روغن کنجد، با خشکی، پوستهپوستهشدن و منافذ بسته که عامل نازکی و ریزش مو هستند، مبارزهمیکند. همچنین، خواص ضدقارچی، ضدباکتری و ضدالتهابی این روغن به درمان عفونتهای پوست سر و شوره کمککرده و تحریکپذیری پوست سر را کاهشمیدهد.
خواص کنجد ۲۷. ضدآفتاب طبیعی
روغن کنجد، با محافظت از مو دربرابر اثرات آسیبرسان اشعه فرابنفش آفتاب و آلودگی، مانند ضدآفتابی طبیعی برای موها عملمیکند.
۲۸. نرمکنندگی عمیق
روغن کنجد، برای موهای خشک، آسیبدیده، موخوره یا موهایی که تحتتاثیر شیمیدرمانی بودهاند، مانند یک نرمکننده عمیق عملمیکند. این روغن، رطوبت ازدسترفته را برگردانده و ساقه مو را تقویتمیکند و باعثمیشود موی خشک و آسیبدیده، جلا، حجم، انعطافپذیری و نرمی خود را بازیابد.
۲۹. خواص تیرهکننده مو
روغن کنجد، به داشتن خواص تیرهکننده مو معروف است و همین ویژگی، آن را برای افرادی که به سفیدی موی زودرس دچارند، مفید میکند. این روغن میتواند با روغنهای حامل مانند روغن زیتون یا روغن بادام بهکاررود تا حداکثر فایده را داشتهباشد.
حقایق تغذیهای کنجد
همه انواع کنجد، مغذی هستند. این دانهها حدود ۴۰% ات ۶۰% روغن دارند. کنجد، منبع بزرگی از مواد معدنی مانند مس و منگنز است. کنجد، حاوی منیزیم، کلسیم، فسفر، آهن، سلنیوم، ویتامین B۱ و روی و سرشار از فیبر رژیمی و چربیهای تکغیراشباع نیز است. ارزش تغذیهای کنجد در پایین آمده است.
کالری در دانه کنجد: هر ۳۱ گرم دانه کنجد خام و خشک، حدود ۱۶۳ کالری، ۱۴.۱۱ گرم چربی، شامل ۱.۹۶ گرم چربی اشباع دارد. از طرفدیگر، کنجد بوداده، ۱۶۰ کالری و ۱۳.۶۱ چربی شامل ۱.۰۹ گرم چربی اشباع دارد. دانه کنجد خام و بوداده، کلسترول ندارند.
پروتئین: دانه کنجد، منبع گیاهی عالی از پروتئین است. هر ۳۱ گرم کنجد خام و خشکشده، ۵.۰۳ گرم پروتئین دارد، درحالیکه دانه کنجد بوداده، ۴.۸۱ گرم پروتئین دارد. بههرحال، فرد نمیتواند برای دریافت پروتئین، فقط به کنجد رویبیاورد زیرا مقدار واقعی پروتئین گرفتهشده از کنجد، بسیار اندک است.
ویتامینها: هردونوع خام و بوداده کنجد، عاری از ویتامینهای A، C، D، E یا K هستند. ۳۱ گرم کنجد خام یا بوداده دارای ۰.۲۲ میلیگرم تیامین یعنی برابر با ۱۹% ارزش روزانه و ۰.۰۷ میلیگرم ریبوفلاوین برابر با ۶% نیاز روزانه بزرگسالان را داراست.
مواد معدنی: ۳۱ گرم کنجد خام، ۲۹۱ میلیگرم کلسیم، ۴.۱۱۳ میلیگرم آهن و ۹.۷۷ میلیگرم سلنیوم دارد و ۲۹.۱% درصد ارزش روزانه کلسیم و ۱۸% ارزش روزانه سلنیوم را تامینمیکند. همچنین، بهترتیب ۲۳% و بیشتر از ۵۰% نیاز روزانه زنان و مردان بزرگسال را تامینمیکند. کنجد بوداده، درمقایسه با نوع خام آن، مواد معدنی کمتری دارد.
امیدواریم با خواص کنجد و نحوه استفاده از آن آشنا شدهباشید. کنجد سرشار از مواد مغذی ضروری است. آن را امتحانکرده و به رژیم غذایی خود اضافهکنید تا فوایدش را ببینید. میتوانید استفاده از روغن کنجد برای آشپزی را نیز امتحانکنید. تعجبی ندارد که ضربالمثل معروف- شگفتیهای بزرگ در بستههای کوچکند- به ذهنمان بیاید. خوشاندام و سالم بمانید!
ترجمه: تحریریه سایت کسب و کار بازده – مژگان گوران
منبع: stylecraze