آفتابنیوز : سرویس بین الملل- عربستان سعودی اوایل روز شنبه توضیح داد که برای "جمال خاشقجی"، روزنامه نگار سعودی در کنسولگری ریاض در استانبول چه اتفاقی افتاده است؛ آن هم 17 روز پس از مفقود شدن او.
به گزارش آفتابنیوز؛ روزنامه "واشنگتن پست" اما اشاره میکند که اگرچه پادشاهی عربستان سعودی در نهایت خبر مرگ خاشقجی در داخل کنسولگری را تایید کرد - همان گونه که مقامهای ترکیه اعلام کرده بودند- با این حال، هنوز جزئیات کلیدی دیگری بیپاسخ باقی ماندهاند.
این روزنامه در ادامه 9 پرسش بیپاسخ از سوی دولت عربستان سعودی درباره قتل خاشقجی را مطرح کرده است:
1-آیا خاشقجی واقعا قصد بازگشت به عربستان سعودی را داشته است؟
در بیانیه دولت عربستان سعودی آمده است که مظنونین در قتل خاشقجی به ترکیه سفر کرده بودند تا با این روزنامهنگار دیدار کنند چرا که او مایل به بازگشت به عربستان بوده است. با این حال، خاشقجی با نامزد ترکتبار خود به کنسولگری رفته بود. او گفته بود که علت مراجعه خاشقجی به کنسولگری عربستان سعودی دریافت مدارکی بوده تا آنان اجازه پیدا کنند با هم ازدواج کنند. خاشقجی به نامزدش گفته بوده تا بیرون کنسولگری منتظر بماند؛ این نشان میدهد که او به دولت عربستان سعودی مشکوک بوده و این احتمال را میداده که در داخل کنسولگری برایش مشکلی ایجاد شود.
2-اگر خاشقجی تنها در جریان یک بحث و مجادله و دعوای ساده جان خود را از دست داد، چرا دستکم 15 مرد به استانبول برای دیدار او سفر کرده بودند؟
در گزارش دولت عربستان سعودی آمده که ملاقاتکنندگان با خاشقجی در جریان بحث و نزاع او کار را به جایی رساندند که خاشقجی جان خود را از دست داد. با این حال، عربستان سعودی میگوید که به دلیل مشارکت در قتل خاشقجی در مجموع 18 نفر را بازداشت کرده است و دولت ترکیه خبر داده که 15 تن از اتباع عربستان سعودی در این ماجرا نقش داشتهاند. آیا اگر موضوع بر سر گفتگویی ساده با خاشقجی بوده نیازی بود که این تعداد زیاد آدم به ترکیه سفر کنند؟
3-چرا در گروه اعزامی یک متخصص پزشکی قانونی با تخصص جرمشناسی و اعضای نیروهای امنیتی حضور داشتند؟
مجددا باید از ریاض پرسید اگر این یک بحث ساده بود به نظر نمیرسد که ضروری بود تا اعضای سرویس امنیتی سعودی اعزام شوند. "واشنگتن پست" اما از طریق منابع آگکاه اطلاع یافته که دستکم 12 عضو از تیم شناسایی شده توسط مقامهای ترکیه در ارتباط با دستگاه امنیتی عربستان سعودی بودند. یکی از مظنونان با نام "صلاح" متخصص پزشکی قانونی بوده که کارش تشخیص سریع جرم و نوع کشتهشدن افراد بوده است. "بروس ریدل" کارشناس و تحلیلگر سابق سیا میگوید: "من نمیتوانم بفهمم چرا باید برای یک بحث ساده متخصص پزشکی قانونی اعزام کنید. مگر این که شما قصد داشته باشید شواهدی از یک جرم را پاک کنید تا سایرین متوجه ارتکاب آن نشوند".
4-واقعا در داخل کنسولگری چه روی داد؟
دولت عربستان سعودی میگوید یک دعوا یا منازعه در کنسولگری روی داده است که منجر به درگیری فیزیکی میان طرفین شده است. با این حال، خاشقجی یک نفر بود و در مقابل یک تیم 15 نفره از مردان قرار گرفته بود. دستکم این موضوع نشان میداد که دو طرف در موضعی برابر برای یک دعوا نبودهاند. صدای ضبطشده از آن لحظه که در دست دستگاه امنیتی ترکیه است، میتواند سرنخهای کلیدی را در مورد موضوع خاشقجی در اختیارمان قرار دهد از جمله اینکه آیا مرگ او عمدی و با شکنجه بوده یا خیر.
5-چه اتفاقی برای جسد خاشقجی افتاد؟
با وجود آنکه دولت عربستان سعودی پذیرفته که خاشقجی در داخل کنسولگری جان باخته است اعلام نکرد چه اتفاقی برای جسد او افتاده است. برخی از منابع ترک میگویند جسد در حاشیه و مناطق روستایی در اطراف استانبول به احتمال زیاد دفن شده است.
6-چرا عربستان سعودی گفته بود خاشقجی کنسولگری را ترک کرده است؟
زمانی که خاشقجی از کنسولگری خارج نشد، نامزد او که بیرون از آنجا منتظر او بود، نگران شد. با این حال، مقامهای سعودی بارها به خبرنگاران گفتند که خاشقجی کنسولگری را ترک کرده و آنان نیز نگران سرنوشت او هستند. ولیعهد عربستان سعودی در مصاحبهای با "بلومبرگ" در تاریخ 5 اکتبر این ادعا را تکرار کرد. او گفته بود که خاشقجی مدتی پس از ورود از کنسولگری از آنجا خارج شده است. البته او گفت مطمئن نیست و بررسی از طریق وزارت خارجه عربستان سعودی ادامه دارد تا مشخص شود چه اتفاقی افاده است.
7-چگونه ممکن است محمد بن سلمان اطلاعی از موضوع نداشته باشد؟
دولت عربستان سعودی هیچ اشارهای نمیکند که آیا ولیعهد عربستان سعودی اطلاع داشته چه اتفاقی برای خاشقجی افتاد یا خیر. در واقع، او از سوی پدرش ملک سلمان به عنوان رییس کمیسیون حقیقتیاب منصوب شده است. محمد 33 ساله اکنون قدرت واقعی را در عربستان سعودی در دست دارد. برخی از کارشناسان میگویند او خود در پشتپرده سرکوب آزادی بیان در عربستان سعودی نقش دارد. یک دیپلمات ارشد امریکایی مدت کوتاهی پس از ناپدید شدن خاشقجی به "واشنگتن پست" گفت غیر ممکن است که بدون تایید و فرمان محمد بن سلمان این اتفاق افتاده باشد، او احتمالا از همه چیز با خبر بوده است.
8- آیا مردانی که توسط دولت عربستان سعودی بازداشت شدهاند، همان مردانی هستند که توسط مقامهای ترکیه شناسایی شدهاند؟
دولت عربستان سعودی گفته است که 18 نفر بازداشت شدهاند. با این حال، مشخص نیست که آیا این افراد در میانشان همان 15 مظنونی بودهاند که مقامهای ترکیه شناسایی کرده بودند یا خیر. پیش از این "العربیه" مدعی شده بود که 15نفر جهانگرد بودهاند که به اشتباه از سوی دولت ترکیه به عنوان مظنون شناسایی شدهاند.
9-چرا 17 روز طول کشید تا مقامهای سعودی در نهایت خبر مرگ خاشقجی را تایید کنند؟
بیش از دو هفته از زمان ناپدید شدن خاشقجی میگذرد. هر چند پاسخ به پرسشهای مطرح شده در این فهرست داده نشدهاند اما مدت زمان طولانی سکوت پادشاهی عربستان سعودی برای برسمیت شناختن این که خاشقجی درگذشته، قابل توجه بود. این موضوع ضعف ظرفیتهای مدیریتی و اداری عربستان سعودی را نشان داد.