استراتژی دوم آمریکا در قبال ایران چیست؟
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس در طول یک سال گذشته مقامات دولت بوش تعدادی از بانک‌ها در اروپا و آسیا را متقاعد کرده‌اند تا مانع از دسترسی تعدادی از بانکهای ایران و کره‌شمالی به سیستم مالی جهان شوند. هنری پاولسون معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا و سایرین این موضوع را مستقیما برای روسای بانک‌ها در سراسر جهان روشن ساخته‌اند.
آسوشیتدپرس در ادامه گزارش خود می‌نویسد: موفقیت مقامات آمریکایی برای جلوگیری از همکاری بانکهای خارجی با طرف‌های ایرانی خود بیشتر از اینکه ناشی از اهداف سیاست خارجی واشنگتن علیه تهران و پیونگ یانگ باشد مدیون منافع شخصی بانک‌هاست. مقامات آمریکایی می‌گویند بانک‌ها از معامله و همکاری با بانک‌ها، شرکت‌ها یا دولت‌هایی که با تروریسم در ارتباط هستند خسارت بیشتری می‌بینند.
به گفته استوارت لوی یکی از معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا آنچه که ما در حال انجام آن هستیم این است که فکر کنیم چگونه می‌توانیم از ماهیت طبیعی بخش خصوصی برای جلوگیری از بدنامی آن استفاده کنیم. وی در ادامه تصریح می‌کند: ما می‌خواهیم این موضوع را بررسی کنیم که چگونه می‌توانیم به گونه‌ای با بخش خصوصی همکاری کنیم تا آنها کاری را انجام دهند که ما می‌خواهیم اتفاق بیافتد.
آسوشیتدپرس با اشاره به ناتوانی آمریکا در رسیدن به اهداف خود می‌نویسد: «آمریکا به تنهایی نمی‌تواند مانع از همکاری تجاری سایر کشورها با اهداف مورد نظر خود شود اما دولت بوش توانسته با قرار دادن نام دو بانک در لیست سیاه که با ایران و کره‌شمالی همکاری می‌کردند بانک‌هایی را که با این بانک‌ها یا دولت‌ها معامله می‌کردند بدنام کند.
لوی که معاون وزیر خزانه داری آمریکا در امور اطلاعات مالی و تروریسم است در ماههای اخیر به بانکهای طرف معامله با ایران و کره‌شمالی هشدار داده بود که بانک‌هایی که پول در اختیار ایران و کره شمالی قرار می‌دهند روزی در معرض همان بدنامی که بانک های مرتبط با آلمان نازی روبرو شدند، قرار خواهند گرفت.
در همین خصوص خبرگزاری رویترز به نقل از لوی نوشت «در سال 1937 دولت آلمان مبالغی را از طریق بانک ملی سوئیس و دیگر بانکهای این کشور طی جنگ جهانی دوم برای تامین بودجه تلاش های جنگی نازی منتقل کرد که افشای این امر موجب شرمندگی بانکهای سوئیس شد و در طی دوران ریاست جمهوری کلینتون دیدم که آنها به عنوان بانک های نازی شناخته شدند».
وی در این گفتگو از بانک‌ها خواست برای اینکه به آنها برچسب همکاری با کشورهای خاطی زده نشود تمامی گام هایی که دراین زمینه می‌شود برداشت را بردارند و تاکید کرد که ما هم آنها را در این راه ترغیب خواهیم کرد. لوی همچنین خاطرنشان کرد که استراتژی آمریکا در ذکر نام موسسات و اشخاصی که گمان می‌رود به فعالیت های مالی غیرقانونی کمک می کنند، اصلاح موثر رویکرد تحریم اقتصادی سنتی است . وی گفت: «من از بانک های دنیا می پرسم که آیا آنها می‌خواهند بانکدار ایران شوند یا نه؟».
بنابر گزارش آسوشیتدپرس در این ژست آمریکا همچنین یک پیغام ناگفته قدرتمند نیز وجود دارد زیرا بدین‌گونه به بانک‌ها هشدار داده شده که آنها در معرض خطر از دست دادن دستیابی خود به سیستم وسیع بانکداری آمریکا قرار دارند.
تلاش مقامات وزارت خزانه داری آمریکا برای تحت فشار قراردادن بانکهای آسیا و اروپا بعد از صورت می‌گیرد که نیکلاس برنز، معاون وزیر خارجه آمریکا نیز نارضایتی خود را از محتوای قطعنامه 1737 شورای امنیت سازمان ملل اعلام کرد و گفت که این قطعنامه قدرت لازم را برای متوقف کردن فعالیت‌های هسته‌ای در ایران را ندارد.
گزارش آسوشیتدپرس از تحرکات جدید آمریکا برای تحت فشار قراردادن ایران بعد از آن منتشر می شود که روزنامه آمریکایی واشنگتن پست نیز در گزارشی که قبل از به تصویب رسیدن قطعنامه منتشر کرد اعلام کرد که مقامات آمریکایی به این نتیجه رسیده‌اند که سیاست‌های فعلی دولت بوش در قبال ایران، سودان و کره شمالی به پایان حیات خود رسیده‌اند و به همین علت آنها در حال اندیشیدن به سیاست‌های دیگری در طرح B (طرح پشتیبان) هستند.
واشنگتن‌پست در آن گزارش نوشت: «بعد از سه ماه گفت‌وگو، شورای امنیت ممکن است سرانجام قطعنامه ضعیفی را علیه ایران به تصویب برساند که عدم تطابق آن با قطعنامه مورد نظر آمریکا دست دولت بوش را برای تلاش یکجانبه برای تنبیه ایران باز می‌گذارد، به همین علت دولت بوش قصد دارد دست خزانه‌داری آمریکا را برای تلبیغ علیه ایران و هشدار به بانک‌ها و موسسات مالی مبنی بر خطرناک بودن همکاری اقتصادی با ایران باز بگذارد».
مقامات آمریکایی در طول یک سال اخیر روسای بانکهای بزرگ بین‌المللی را تحت فشار گذاشته و غیر مستقیم آنها را تهدید کرده‌اند که در صورت ادامه همکاری با ایران از فعالیت‌های اقتصادی در آمریکا منع می‌شوند. مقامات آمریکایی در تلاش خود برای ترغیب بانکهای آسیایی به قطع همکاری‌های خود با ایران به علت روابط اقتصادی گسترده تعدادی از کشورهای آسیایی با ایران به نتیجه مطلوبی نرسیده‌اند ولی توانسته‌اند نگرانی‌های در روسای تعدادی از بانکهای انگلیسی بوجود بیاورند.
چندی پیش روزنامه انگلیسی ایندیپندنت در گزارشی نوشت: «در حال حاضر تعدادی از بزرگترین بانکهای انگلیس از این می‌ترسند که در صورت خودداری از تعظیم در برابر فشارهای آمریکا برای قطع عملیات‌های بانکی خود در ایران با خشم دولت آمریکا مواجه شوند. مقامات آمریکایی به بانک‌هایی مانند RBS,HSBC و Barclays را که در آمریکا نیز فعالیت‌های اقتصادی دارند فشار وارد کرده‌اند تا همکاری‌های خود را با ایران متوقف کنند». در گزارش ایندیپندیت اشاره شد که بانک «بارکلیز» در حال حاضر به مشتریان حقوقی خود گفته که سپرده‌هایی را که از معامله در ایران بدست آمده نخواهد پذیرفت.
ایندیپندنت به نقل یکی از مدیران مالی کمپانی AIM که شرکت آنها گردش مالی مهمی در ایران دارد نوشت: «بانک بارکلیز به ما گفته که تا زمانی که همکاری با ایران مایه نگرانی آنها باشد نمی‌تواند به عنوان بانک ما کار کند ولی علت آن را به ما نگفته است، بانک HSBC نیز گفته که دیگر دلارهای ناشی از معامله با ایران را نمی‌پذیرد».
یکی از اعضای هیت مدیره یکی از بانکهای انگلیسی مذکور که به نام آن اشاره نشد در این خصوص گفت: «نتایج عدم همکاری با آمریکا در خصوص ایران کاملا آشکار نشده است ولی ما شکی نداریم که نمی‌خواهیم نتایج آن را بدانیم».
یک سخنگوی وزارت خزانه‌داری آمریکا نیز تائید کرده است که در طول ماههای گذشته ملاقات‌هایی بین تعدادی از مقامات آمریکایی با مقامات عالی‌رتبه بانکی انگلیس صورت گرفته است. بنا بر اظهارات این سخنگو در این ملاقات‌ها آمریکایی‌ها اطلاعاتی درباره خطر باقی ماندن ایران در سیستم بین‌المللی مالی در اختیار مقامات بانکی انگلیس قرار داده‌اند.
تلاش‌های آمریکا برای جلوگیری از دسترسی ایران و کره‌شمالی به بازارهای مالی بین‌المللی در حالی صورت می‌گیرد که مقام‌های آمریکایی در طول یک‌سال گذشته در دیدار با روسای بانکهای خصوصی و بین‌المللی به آنها در خصوص ریسک سرمایه‌گذاری در ایران هشدار داده‌اند. واشنگتن حدود دو ماه قبل بانک صادرات ایران را به اتهام همکاری و کمک به حزب‌الله لبنان تحریم کرده بود.
در نتیجه این تلاش‌ها تاکنون چندین بانک آسیایی و اروپایی روابط تجاری مالی خود را با ایران و کره‌شمالی قطع کرده‌اند. هرچند که واشنگتن تاکنون موفقیت‌هایی را در اعمال فشارهای اقتصادی بر تهران و پیونگ یانگ آورده است ولی تعدادی از کارشناسان بر این باورند که تلاش برای اعمال فشار بر ایران به شدت به منافع اقتصادی آمریکا خسارت وارد خواهد کرد.
بنابر گفته‌های کارشناسان اگر ایران معاملات نفتی خود را براساس یورو انجام دهد و فروش نفت براساس دلار را از دستور کار معاملات نفتی گسترده خود خارج کند اقتصاد آمریکا بیشتر از ایران متضرر خواهد شد. با وجود هشدار کارشناسان به سران آمریکا تعدادی از مقام‌های بانکی آمریکا پیش‌بینی می‌کنند که این کشور در ظرف ماههای آینده همکاری سایر بانکهای ایرانی با موسسات مالی آمریکا را ممنوع اعلام خواهد کرد. اما گذشته از ضررهایی که بانکهای آمریکایی در صورت اتخاذ چنین تصمیماتی خواهند دید کارشناسان همچنین هشدار می‌دهند که این اقدام برای کشورهای اروپایی و بانکهای آنها نیز مشکلاتی را بوجود می‌آورد.
آمریکا هدف خود از تحریم بانکهای ایرانی کم‌کردن توانایی ایران در حمایت مالی از گروه‌های مبارز اسلامی در لبنان و فلسطین عنوان کرده است. افزایش تلاش آمریکا برای تحریم بانکهای ایران و کره‌شمالی بعد از آن صورت می‌گیرد که جرج بوش، رئیس جمهور آمریکا قانون حمایت از تحریم یکجانبه آمریکا علیه ایران را تا سال 2011 تمدید کرده است.
