روزهای دشوار بوش آغاز می‌شود

آفتاب‌‌نیوز : در میان جنجالی‌ترین چهره‌های حزب دموکرات که از مدت‌ها پیش خبر از نبردی تمام عیار با کاخ سفید بر سر دیپلماسی این کشور داده بود، باید به سناتور جوزف بايدن، اشاره کرد. بایدن که قرار است در سنای جدید سمت ریاست کمیسیون مهم روابط خارجي آمريكا را بر عهده بگیرد از مدت ها پیش اعلام کرده بود که با هر گونه تلاش سوي جورج بوش، رييس‌جمهور كشورش براي افزايش شمار سربازان آمريكايي در عراق مخالفت خواهد كرد. 

بايدن هفته گذشته به کاخ سفید هشدار داده بود که در صورت مطرح شدن چنین امری باید در انتشار مخالفت دموکرات‌ها در مجلی نمایندگان و سنای آمریکا باشد. این هشدار در شرایطی که ظاهرا بوش برای افزایش نیروهای نظامی در عراق تحت فشار شدید فرماندهان نظامی است، روزهای دشواری را فراروی او قرار خواهد داد.

بایدن پیش از این نیز با برگزاری جلسات متعددی با حضور کارشناسان بین‌الملل تلاش خود برای تغییر روند فعلی سیاست‌های کاخ سفید در مورد عراق را آغاز کرده بود. وی هم اکنون سرگرم تلاش برای برگزاری جلساتی با حضور رایس است. سناتور دموکرات اعلام کرده است در نخستین اقدام خود رایس را برای ادای شهادت و توضیح در مورد علل شکست دیپلماسی آمریکا در عراق به سنا فراخواهد خواند. عراق علیرغم گذشت بیش از سه سال از سرنگونی صدام همچنان صحنه درگیری‌های خونینی است که نه تنها هر روزه انبوه مردمان بی‌دفاع عراقی را به کام مرگ می‌کشاند بلکه تا کنون سه هزار کشته و ده‌ها هزار زخمی برای نظامیان آمریکایی بر جای گذاشته است. 

دردسرهای کاخ سفید اما ظاهرا به سناتور بایدن محدود نخواهد شد. كارل لوين، سناتور دموکرات دیگری که قرار است به سمت ریاست كميته‌ نيروهاي مسلح سناي منصوب شود نیز پیش از این وعده داده بود که در اولین فرصت قصد دارد رابرت گيتس، وزير دفاع و ساير مقامات واشنگتن را به سنا احضار کرده و از آنان در مورد علت شکست در عراق توضیح بخواهد. چنین جلساتی با توجه به نارضایتی افکار عمومی آمریکا از نتایج و تلفات فزاینده جنگ عراق باعث تضعیف موقعیت جمهوری خواهان خواهد شد. 

هزینه‌های دو جنگ عراق و افغانستان اما موضوع دیگری است که ظاهرا دموکرات‌ها خود را آماده کرده‌اند تا بر سر آن وارد چالشی جدی با کاخ سفید شوند. مطابق وعده‌های انتخاباتی نامزدهای دموکرات،در كنگره‌ي جديد آمريكا بحث تامين هزينه‌هاي جنگ در عراق و افغانستان نيز مورد تجزيه و تحليل قرار خواهد گرفت. نبرد عراق ماهيانه حدود 8 ميليارد دلار هزينه بر اقتصاد در حال رکود آمریکا تحمیل می‌کند.

حقوق بازداشت شدگان متهم به ارتباط با گروه‌های تروریستی و روند رسیدگی به اتهامات آنان از جمله موارد دیگری است که دموکرات‌ها وعده رسیدگی به آن را داده‌اند. رفتار آمریکا با این افراد، نحوه نگهداری آنان در بازداشت‌گاه‌های غیر قانونی، ممانعت از دسترسی آنان به وکیل و عدم برخورداری آنان از حقوق اولیه متهمان و حتی مجرمین باعث شده است تا کاخ سفید در سال‌های اخیر با انبوهی از انتقادات روبرو باشد. دموکرات‌ها می‌گویند زمان بازسازی وجهه آمریکا فرار رسیده است. به باور آنان چنین اقداماتی که آمریکا را در قامت ناقض بدیهی‌ترین اصول مورد توافق جمعی و حتی معاهدات بین‌المللی ظاهر می‌کند باید هرچه سریعتر متوقف شوند. دولت آمریکا تا کنون به بهانه‌های مختلف از تصحیح رفتار خود سرباز زده است. آمریکایی‌ها برای مثال به این موضوع متمسک شده‌اند که افراد مزبور تروریست هستند نه سرباز نظامی دستگیر شده و با توجه به فقدان قانون در مورد نحوه رفتار با شبه نظامیان تروریست لزومی برای رعایت معاهدات بین‌المللی وجود ندارد. 

از دیگر موضوعات جنجالی مورد بحث در سنا و مجلس نمایندگان باید به رسوایی استراق سمع و نقض آزادی‌های مدنی شهروندان آمریکایی اشاره کرد. در شرایطی که دموکرات‌ها عمده تهاجمات خود را در دوران رقابت‌های انتخاباتی کنگره بر این موضوع متمرکز کرده بودند، بعید به نظر می‌رسد تحت فشار قراردادن دولت برای توقف چنین اعمالی در اولویت آنان قرار نداشته باشد. اقدامات دولت آمریکا در بازکردن مرسوله‌های پستی، تفتیش منازل بدون دریافت مجوز رسمی و به بهانه اقدام فوری برای ممانعت از حمله تروریستی، استراق سمع و ضبط مکالمات شخصی افراد، جاسوسی و مراقبت از رفتارهای شهروندان و در نهایت اقداماتی چون جستجو در میان انبوه حساب‌های بانکی، سفرهای شخصی و ... باعث خشم مردم آمریکا شده است. کاخ سفید چنین اقداماتی را همواره با توجیهاتی چون لزوم دفاع از آزادی‌ها و ارزش‌های آمریکایی قابل دفاع می‌دانست اما رویکرد مردم آمریکا نشان‌داده است که چنین توجیهاتی دیگر چندان قابل پذیرش نیست. بدین ترتیب انتظار می‌رود کنگره جدید دولت را برای توقف چنین اقداماتی تحت فشار قرار دهد. 

مجلس نمايندگان آمريكا نیز در حوزه‌ اقتصادي انبوهي از طرح‌ها و برنامه‌ها را در دستور کار خود دارد. اعضاي مجلس نمايندگان در جهت عمل به وعده‌هاي داده شده در مبارزات انتخاباتي خود از جمله افزايش حداقل دستمزد فدرال امیدوارند به سرعت گام‌های لازم را بردارند. اختلاف بر سر میزان مالیات‌ها و به طور خاص طرح بوش برای معافیت مالیاتی نیز از جمله درگیری‌های قابل پیش بینی میان مجلس نمایندگان و کاخ سفید خواهد بود. 

اختلافات میان دو حزب آمریکایی در چنین شرایطی شاید به حوزه‌های چون پرونده هسته‌ای ایران و حتی صلح خاورمیانه نیز کشیده شود. دموکرات‌ها عمدتا خواهان تعامل با ایران و استفاده از توانایی‌ها و ظرفیت‌های ایران برای تحقق منافع آمریکا یعنی بازگرداندن صلح و ثبات به عراق و خاورمیانه هستند در ‌حالی‌که در نقطه مقابل جمهوری‌خواهان ترجیح می‌دهند تا از سیاست ایزوله سازی و کاهش سطح تاثیرگذاری مخالفان خود تبعیت کنند. تضاد میان این دو رویکرد می‌تواند تنش‌هایی را در رابطه میان کنگره و کاخ سفید ایجاد کند. این تنش‌ها در گذر زمان وبا نزدیک شدن به پایان دوره ریاست جمهوری بوش و آغاز رقابت‌های انتخاباتی از سال آتی میلادی شدت نیز خواهد گرفت. سیاستمداران دموکرات در چنین شرایطی بالتبع ترجیح می‌دهند بیش از همراهی با دولت به بزرگنمایی نقاط ضعف آن پرداخته و همزمان تفاوت میان نگاه خود و جمهوری‌خواهان را به تصویر بکشانند. بدین ترتیب بدیهی است که نمی‌توان انتظار داشت همراهی چندانی میان کنگره و کاخ سفید را شاهد باشیم. 

کنگره آمریکا اما به صورت رسمی از روز نهم ژانویه به کار مشغول خواهد شد. قرار است طبق برنامه اعضای کنگره به ریاست نانسی پلوسی ، سیاستمدار زن دموکرات سوگند ادا کرده و پس از آیین‌های ویژه فعالیت خود را آغاز کنند. 

کاخ سفید از هم اکنون به باور کارشناسان در جستجوی راهی برای تعامل با کنگره‌ای است که ترجیح می‌دهد از نقاط ضعف جمهوری‌خواهان بیشترین استفاده را بکند. وضعیت بغرنج آمریکا در منطقه نیز باعث شده است تا سطح آسیب پذیری دولت جمهوری‌خواه از تصمیمات و مخالفت‌های محتمل دموکرات‌ها بیش از هر زمان دیگری باشد. در چنین شرایطی شاید بتوان به قطعیت گفت «روزهای دشوار بوش و همراهانش از هم اکنون آغاز شده است!»