آفتابنیوز : بر اساس آنچه اعلام شده از 20 سال گذشته سطح زیر کشت بادامستانهای دیم بخش کوهسرخ از 21 هزار هکتار به 13 هزار هکتار کاهش یافته و این به دلیل خشکسالی مداوم در شهرستان است.
کوهسرخ، پایتخت بادام دیم در دنیا
در همین خصوص رئیس فیزیولوژی درختان میوه معتدله و عضو هیات علمی پژوهشکده میوههای معتدله و سردسیری موسسه تحقیقات باغبانی کشور در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: با وجود تمام پتانسیلهای بادامستان دیم کوهسرخ، تاکنون هیچ تبلیغی در این خصوص نشده است.
علی ایمانی گفت: متاسفانه 80 درصد محصول بادام کوهسرخ به دلیل سرمازدگی خسارت دیده است. از سویی به دلیل خشکسالی وسعت بادامستان این بخش از 21 هزار هکتار به 15 هزار و 500 هکتار کاهش یافته است.
وی از کوهسرخ به عنوان پایتخت بادام دیم در دنیا نام برد و اظهار کرد: در بادامستانهای دیم از هر رقم نباید استفاده کرد.
لیدر گروه بادام کشور تاکید کرد: نباید نهال بادام را از مناطق دیگر برای کشت به منطقه آورد بلکه پایه نهال باید از خود منطقه باشد. متاسفانه حتی یک طرح تحقیقاتی و ترویجی برای بادامستان نداریم.
ایمانی متوسط عملکرد بادام آبی را بیش از یک تن اعلام کرد و گفت: هرچند در مناطقی که بارندگی 100 تا 200 میلیمتر است باید 70 درخت کشت شود اما در کشت آبی 400 درخت کاشته میشود.
وی عنوان کرد: باغداران کوهسرخ تنها اقدام به برداشت محصول میکنند و کارهای اصلاحی را انجام نمیدهند؛ از سویی به دلیل تنوع بسیار در نوع درختان بادام این منطقه با تغییرات آب و هوایی شاهد وارد شدن خسارتهای بسیاری هستیم.
از روشهای سنتی غافل شدهایم
در ادامه رئیس هیات مدیره انجمنهای علمی سیستمهای سطوح آبگیر باران ایران گفت: متاسفانه به دلیل خشکسالی بزرگترین بادامستانهای کشور از جمله کوهسرخ و استهبان را از دست میدهیم.
محمد تاجبخش بیان کرد: متاسفانه از زمانی که خشکسالیها در کشور مستمر شد دسترسی به منابع آبی کمتر و انتقال آب به مناطق مختلف دشوار شد از سویی شور شدن و افت سفرهها در پی آن حتی فرونشستها در سطح کشور بسیار عینی و واضح شده است.
وی افزود: در این راستا استفاده از روان آبها و استحصال آب در کشور در دستور کار قرار گرفت و در توسعه و ایجاد کشت دیم با سیستمهای استحصال آب تلاش بسیاری شد.
تاجبخش عنوان کرد: هر چند در مناطقی مانند کوهسرخ قادر به استفاده از روان آبها نیستیم ولی از سیستمهای سنتی بهرهوری استفاده از سیلابها که بالغ بر سه هزار سال سابقه زیست در این کشور دارد نیز غافل شدهایم.
وی گفت: نه تنها روشهای سنتی را از دست دادیم بلکه در شیوههای مدرن نیز با مشکلات بسیاری مواجه هستیم.
50 درصد بادامزارهای کوهسرخ زنده هستند
در ادامه مشاور مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی بادامستانهای دیم کوهسرخ را نیازمند توجه جدی ذکر کرد و افزود: راهکاری جز اجرای طرحهای آبخیزداری در منطقه کوهسرخ نداریم.
محمود اعظمی عنوان کرد: از سال 93 موضوع طرح پایلوت مدیریت جامع مطرح و اولین جایی که در این خصوص اعلام شد کوهسرخ بود، اکنون مجوز مدیریت طرح جامع را که هر استان یک منطقه پایلوت دارد در کوهسرخ داریم.
وی گفت: به جز تلاشهای مسئولان خود مردم منطقه نیز باید مشارکت داشته باشند. برخی مواقع با اجرای طرحهای کوچک میتوان کارهای بزرگی کرد، 50 درصد بادامزارهای کوهسرخ هنوز زنده هستند و میشود آنها را زنده نگه داشت و احیاء کرد.
ذخایر ژنتیکی بادامستان منحصر به فرد است
در ادامه رئیس جهاد کشاورزی بخش کوهسرخ اظهار کرد: متاسفانه به دلیل خشکسالیهای 18 سال اخیر خسارتهای بسیاری به بادامستانهای دیم این منطقه وارد شده است.
رضا علیاکبری ذخایر ژنتیکی بادامستانهای این بخش را در کشور منحصر به فرد ذکر کرد و افزود: برخی ارقام موجود در منطقه که از سالیان قبل کشت شده مقاوم به سرما و خشکسالی نیستند.
وی عنوان کرد: در سال 76 حدود 21 هزار هکتار سطح زیر کشت با 400 کیلوگرم عملکرد و 8 هزار و 400 تن تولید سالانه بادامستانهای دیم بوده که اکنون این سطح به 13 هزار هکتار با عملکرد 150 کیلو و میزان تولید هزار و 950 تن کاهش یافته است.
ضرورت ورود دانشگاه
در همین خصوص فرماندار کاشمر ورود دانشگاه به موضوع بادامستان دیم کوهسرخ و انجام کارهای پژوهشی را ضروری دانست و گفت: برای نجات بادامستان کوهسرخ راهی جز استفاده از علم روز نداریم.
محمد علی نبی پور افزود: با این شکل کشاورزی سنتی و بحران بیآبی موجود مشکلات رفع نمیشود، از سویی مشکلات خشکسالی در بخش کوهسرخ ملموستر است.
به گزارش ایسنا، وی با بیان اینکه بادامستان دیم کوهسرخ یکی از مهمترین بادامستانهای کشور است؛ عنوان کرد: باید به مردم و کشاورزان منطقه به خصوص کوهسرخ گوشزد کرد که اگر از هم اکنون اجرای طرحهای آبخیزداری را شروع نکنند در کمتر از یک دهه بحرانهای جدی حوزه باغبانی و کشاورزی را در بر خواهد گرفت.