/تحلیل - عبدالباری عطوان/
چرا ترامپ جنگ اقتصادی را به جنگ نظامی ترجیح می‌دهد؟
تهدیدهای علنی و اظهارات تحریک‌آمیزی که دونالد ترامپ روز یکشنبه درباره نابودی اقتصاد ترکیه در صورت حمله این کشور به نیروهای کرد در شمال سوریه آن هم پس از خروج نیروهای آمریکا شروع کرده، ممکن است به معنای شروع فروپاشی همکاری استراتژیک میان دو کشور، خروج آنکارا از پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و انتقال ترکیه به اردوگاه ایران - روسیه باشد.
آفتاب‌‌نیوز :
عبدالباری عطوان، تحلیل‌گر سرشناس عرب در تحلیلی در روزنامه فرامنطقه‌ای رای الیوم می‌نویسد: این بحران، در نوع خود خطرناک‌ترین بحران در طول هفت سال گذشته است، نه تنها به این دلیل که آمریکا به دنبال مخالفت آنکارا با آزادی اندرو برانسون، کشیش آمریکایی در ماه اوت جنگ اقتصادی علیه لیر ترکیه راه انداخت، بلکه به این دلیل که دولت ترامپ حمایت از کردها را به حمایت و ایستادن در سنگر ترکیه ترجیح داد، مساله‌ای که ابراهیم کالین، مشاور و سخنگوی اردوغان را وادار کرد از این موضع‌گیری غیرمنتظره آمریکا تعجب کرده و در نهایت سرزنش‌گرانه تنها به گفتن این سخنان اکتفا کند که "از ترامپ و آمریکا انتظار داریم به "شراکت استراتژیک"مان احترام بگذارد. ... تروریست‌ها نباید هم‌پیمان و شرکای شما باشند ... هیچ فرقی بین حزب کارگران کردستان و داعش نیست".
به محض انتشار پیام توئیتری ترامپ درباره تهدید آنکارا، ارزش لیر ترکیه ۱.۵ درصد کاهش یافت و بعید نیست که ارزش آن به هفت لیر در ازای یک دلار آمریکایی هم برسد همان اتفاقی که در جنگ اقتصادی آمریکا علیه ترکیه در ماه اوت رخ داد. (در حال حاضر ۵.۵۲ لیر در مقابل یک دلار قرار دارد)
پرواضح است که در سایه ادامه استقرار نظامی ترکیه در استان هاتای با هدف مقدمه‌چینی برای حمله به نیروهای سوریه دموکراتیک در شمال شرق سوریه، ترامپ تصمیم گرفته از اهانت اردوغان به جان بولتون، مشاور ارشد آمریکا انتقام بگیرد، زیرا طی هفته گذشته در جریان سفر بولتون به آنکارا، اردوغان دیدار با او را رد کرده و اظهاراتش را به شدت مورد انتقاد قرار داده بود که خواستار تضمین حفاظت از کردهای سوریه پس از خروج نیروهای آمریکا توسط ترکیه شده بود.
بحران ترکیه و آمریکا در فصل جدیدی از تنش خود هنوز در مراحل اولیه قرار دارد و به همین دلیل پیش‌بینی تحولاتی که ممکن است در این بحران به وجود آید، دشوار است اما طبق آنچه تاکنون رخ داده، می‌توان گفت، دولت ترامپ از هرگونه مقابله نظامی اجتناب کرده و دست کم در مراحل اولیه به جنگ اقتصادی با ترکیه اکتفا خواهد کرد زیرا در هر درگیری نظامی بازنده جانی و مالی خواهد بود.
در حال حاضر سوال این است که ترکیه چه واکنشی به این اظهارات تحریک‌آمیز علنی و بی‌سابقه آمریکا نشان خواهد داد و اردوغان چه اقداماتی را برای اجتناب از این جنگ اقتصادی و بازتاب‌های منفی آن بر اقتصاد کشورش اتخاذ خواهد کرد.
از بارزترین نتایج بحران ماه اوت میان آمریکا و ترکیه کاهش ارزش لیر ترکیه و رسیدن بانک‌های این کشور به آستانه ورشکستگی بود و همین مساله اردوغان را مجبور کرد با آزادی کشیش برانسون به راه‌حلی دست یابد و چند دقیقه پس از اعلام آزادی این کشیش قیمت لیر رو به بهبودی گذاشت اما ورقی که این‌بار اردوغان بازی خواهد کرد، چه ورقی است؟
رهبری ترکیه توسط فخرالدین آلتین رئیس روابط عمومی دفتر ریاست جمهوری این کشور تاکید کرد که "آنکارا با قدرت مبارزه با تروریسم را ادامه خواهد داد و تهدیدهای ترامپ این کشور را نمی‌ترساند". این موضع در حمایت از حزب اپوزیسیون جمهوری‌خواه ترکیه اتخاذ شد که سخنگوی این حزب با تهدیدهای آمریکا مخالفت کرده و گفت: "این تهدیدها سودی برای ما ندارد".
در ابتدا رئیس جمهوری ترکیه درباره این تهدیدها واکنشی نشان نداد و این کار را بر عهده مشاورانش گذاشت، او باید این بحران را همه جانبه بررسی کرده و با هم‌پیمانان روسی و قطری پیش از واکنش قاطعانه بر این تهدیدها رایزنی کند تا با جبهه داخلی سوریه هماهنگ کرده و قطری‌ها نیز با تزریق پول و سرمایه‌گذاری در یک اقدام پیشگیرانه تبعات این جنگ تجاری را کاهش دهند.
آیا اردوغان با بمباران نیروهای سوریه دموکراتیک در شرق فرات واکنش نشان داده و تهدیدهایش را عملی خواهد کرد یا به مسکو و شاید به تهران رفته به دنبال معامله‌ای یا چتر حمایتی و حفاظتی خواهد بود؟ در این میان مسکو چه موضعی اتخاذ خواهد کرد؟ در صورت وجود معامله پایاپای با روسیه آیا مهم‌ترین بندهای آن چشم‌پوشی آنکارا از ادلب و بخشیدن آن به ارتش سوریه و بازپس‌گیری این استان از جبهه‌النصره در ازای حمایت روسیه و ایران از اردوغان خواهد بود؟
این بحران در آغاز راه خود قرار دارد و به همین دلیل پاسخ دادن به این سؤالها دشوار است اما به خوبی می‌دانیم که رهبری سوریه با خوشحالی نظاره‌گر درگیری میان دو دشمن اصلی خود یعنی آمریکا و ترکیه است. آیا اگر بگوییم ترکیه بیش از هر زمان دیگری از زمان آغاز بحران سوریه به مثلث روسیه، ایران و سوریه نزدیک‌تر شده، مبالغه کرده‌ایم؟ پاسخ این سوالات را به روزها یا ساعت‌های پیش‌رو موکول می‌کنیم.
منبع: ایسنا
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید