بیمه شخص ثالث راننده یا خودرو؟

موضوع بیمه شخص ثالث، از زمانی بااهمیت شد که در بهمن‌ماه سال گذشته نرخ آن تغییر کرد و جدا از بحث تغییر قیمت، تخفیف درنظر گرفته شده برای عدم خسارت سالیانه از ۱۰ درصد به ۵ درصد تقلیل یافت.

سال گذشته‏، طبق آمار ارائه شده مشخص شد که در این سال شرکت‌های بیمه نزدیک به ۹ هزار میلیارد و ۵۰۰ میلیارد تومان حق بیمه در حوزه شخص ثالث دریافت کردند، در حالی که میزان خساراتی که برای حوادث رانندگی از سوی این شرکت‌ها پرداخت شده بود، بالغ بر ۸ هزار و ۸۶۴ میلیارد تومان عنوان شد.

این میزان اختلاف اندک در دریافت حق بیمه‌ها و تامین مالی خسارات صورت گرفته برای خودرو‌ها موجب شد تا شرکت‌های بیمه نسبت به میزان نرخ تعیین شده برای برخورداری از مزایای بیمه شخص ثالث اعتراض و آن را بسیار اندک بدانند. به همین خاطر از ابتدای سال ۹۷ نرخ پایه بیمه شخص ثالث نزدیک به ۱۰ درصد افزایش پیدا کرد.

با این وجود، درصد افزایش یافته نتوانست رضایت این شرکت‌ها را جلب کند. جهش قیمت خودرو موجب شد تا شرکت‌های بیمه بار دیگر از بیمه مرکزی افزایش قیمت دیه و بیمه شخص ثالث را درخواست بدهند. جدا از این، دریافت عوارض ۱۵ درصدی از بیمه شخص ثالث در سال جاری از دیگر مواردی بوده که درخواست شرکت‌های بیمه را برای افزایش حق بیمه پررنگ‌تر ساخت و آن را موجه جلوه داد.

محمد علیپور، دبیرکل انجمن بیمه گران ماه گذشته، در رابطه با عدم تغییر نرخ بیمه ثالث در شرایط فعلی کشور بیان کرد: «نرخ‌های کنونی بیمه شخص ثالث هم‌اکنون ۲۶ درصد از نرخ واقعی آن عقب‌تر است با اینحال شورای عالی بیمه به دلیل شرایط حاکم بر جامعه، افزایش میزان نرخ‌ها را نپذیرفته و متاسفانه نرخ‌ها تغییری نکرده است.»

با وجود پافشاری‌های زیادی که از سوی شرکت‌های بیمه برای افزایش نرخ بیمه شخص ثالث صورت گرفته، اما در وضعیت حاصله تغییر چندانی ایجاد نشد. تا اینکه به تازگی، رئیس بیمه مرکزی از طرح جدید بیمه‌های شخص ثالث برای سال آینده خبر داد.

به موجب این طرح قرار شده تا در سال جدید بیمه شخص ثالث راننده محور شود و از طرح قبلی که در سال‌های اخیر برای این نوع بیمه در نظر گرفته شده و خودرو محور بود، فاصله گرفته شود. با طرح این اقدام جدید از سوی بیمه مرکزی، ابهامات زیادی برای صاحبان خودرو ایجاد شد مبنی بر اینکه در سال آینده، چه قوانینی برای بیمه شخص ثالث در نظر گرفته خواهد شد.

اولین ایرادی که از سوی افراد به طرح جدید گرفته شده، مربوط به آن دسته از خودرو‌هایی می‌شود که در بین چند نفر مشترک بوده و به عنوان مثال، چندنفر از اعضای یک خانواده از آن‌ها استفاده می‌کنند. به همین خاطر، ایرادی که گرفته شد این بود که طرح موردنظر با ضرورت بیمه شدن تمام این افراد که به عنوان راننده از خودروی مورد نظر استفاده می‌کنند، میزان هزینه‌های سالیانه خانواده‌ها برای این نوع از بیمه‌های خودرو را افزایش می‌دهد.

در مقابل ایراد دیگری که به طرح مورد نظر گرفته شد‏، مربوط به افرادی می‌شد که صاحب چندخودرو بوده و در برابر دسته اول‏، با هزینه‌کرد کمتری از خدمات مربوط به این حوزه استفاده می‌کنند. بر این اساس رئیس بیمه مرکزی، در اظهارات دیگری‏، به منظور رفع ابهام از طرح درنظرگرفته شده، بیان کرد‏، در طرح جدید به ثبت‌نام تمام افراد اعضای یک خانواده که از خودروی مشترک استفاده می‌کنند، نیاز نیست و کافی است فقط یک نفر از اعضا که ترجیحا مالک خودرو بوده در بیمه شخص ثالث ثبت نام کند و نام مابقی افراد خانواده در زیر بیمه‌نامه ذکر می‌شود تا در زمان بروز حادثه از سوی هر یک از این افراد، خدمات مربوط به بیمه ثالث به آن‌ها نیز ارائه شود.

سلیمانی در تازه‌ترین صحبت‌های خود، اینطور بیان کرد: «راننده محور شدن بیمه شخص ثالث به معنای صدور بیمه‌نامه برای هر راننده نیست و کماکان این بیمه برای وسیله نقلیه صادر خواهد شد.»

با وجود رفع ابهاماتی که از سوی رئیس بیمه مرکزی دراین باره صورت گرفته است، هنوز هم سوالات زیادی در رابطه با طرح جدید بیمه مرکزی مطرح می‌شود و آن هم مربوط به چرایی ضرورت تغییر بیمه شخص ثالث از خودرو محوری به راننده محوری است.

علاوه بر این، این که بیمه‌نامه شخص ثالث در سال جدید بسته به این که فرد صاحب خودرو دارای چه جنسیتی بوده و یا در چه رده سنی قرار دارد و میزان تخلفاتش در رانندگی تا چه اندازه بوده است، می‌تواند سخنان رئیس بیمه مرکزی مبنی بر این موضوع که بیمه‌نامه‌های ارائه شده مربوط به خودروی نقلیه است و نه دارندگان خودرو را به میزان زیادی نقض کند. به این خاطر که تنظیم بیمه‌نامه در صورتی که بر اساس موارد نامبرده (سن، جنسیت، کیفیت رانندگی) انجام شود به افراد اختصاص پیدا می‌کند و نه خودروها. در صورتی که بر طبق گفته رئیس مرکز بیمه قرار باشد، بیمه‌نامه‌های جدید به خودرو‌ها اختصاص پیدا کند، بهتر بود، به جای سن و جنسیت و کیفیت رانندگی صاحبان خودرو، سن و کیفیت و نوع خودرو‌های مورد نظر در طرح جدید مورد توجه قرار می‌گرفت.

از طرف دیگر اینکه قرار باشد، بسته به میزان تخلفات رانندگان خودروی نقلیه، بیمه‌نامه‌ها در دو نوع پرخطر و یا کم خطر، به آن‌ها تعلق گیرد، در شرایطی که امکان استفاده تمام اعضای خانواده از یک بیمه نامه وجود داشته باشد، امکانپذیر نبوده و شدنی نیست.

جدا از این موارد، در قوانینی که برای بیمه شخص ثالث تا پیش از این زمان در نظر گرفته شده، امکان انتقال این نوع از بیمه به سایر خودرو‌های مشابه امکان‌پذیر بود و بیمه‌گذار می‌توانست، بیمه نامه خود را به خودرویی مشابه خودروی خود منتقل کند. این سوال در این شرایط پیش می‌آید که آیا در سال جدید نیز راننده این حق را دارد تا بیمه‌نامه خود را به شخص دیگری که از خودرو استفاده می‌کند، منتقل دهد یا خیر.

با توجه به افزایش قیمت خودرو در سال جدید، اینکه قیمت بیمه شخص ثالث در طرح جدید بدون هیچ‌گونه تغییر باقی بماند و هیچ نوع افزایشی در هزینه‌های این حوزه اتفاق نیافتد، شاید کمی دور از انتظار خواهد بود. جدا از این، مخالفت شرکت‌های بیمه با نرخ‌های کنونی این حوزه، می‌تواند عامل دیگری برای سیاستگذاری‌های جدید بیمه مرکزی عنوان شود که با وجود اجباری بودن این نوع از بیمه، تغییرات قیمت ایجاد شده در نرخ‌های بیمه شخص ثالث، می‌تواند مزایای مالی شرکت‌های بیمه را در سال جدید به آسانی تامین کند.

منبع: فرارو