سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه اخیراً به تهران سفر کرده و با سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه ایران درباره تحولات مربوط به توافق هستهای گفتگو کرد.
ریابکوف در مصاحبه با «ایران فرانت پیج» (IFP News) در پاسخ به این سوال که چرا برجام پس از سه یا چهار سال در چنین وضعیت قرار گرفته است، گفت: میپرسید چرا برجام پس از حفظ آن در این مدت بسیار کوتاه به نقطۀ مطمئنی نرسیده است، بر خلاف آن چه از یک دیپلمات انتظار دارید ساده و صریح به شما میگویم این به دلیل اقدامات یک کشور است، و آن کشور آمریکاست که آگاهانه و عامدانه مرتکب نقض فاحش] برجام [شد؛ یک نقض و عدم پایبندی فاحش به برجام و قطعنامۀ ۲۲۳۱ شورای امنیت و همچنین مادۀ ۲۵ منشور سازمان ملل. تمام اینها شامل رفتار نامعمول و بسیار مخرب و منفی این ابرقدرت است. تنها به همین دلیل است که آنچه پیش روی ماست تا این حد منفی است.
وی ادامه داد: علاوه بر این، من معتقدم شرکای اروپایی ما، آنهایی که همراه با ایران و ما برجام را به تصویب رساندند، در طی این یک سال پس از کنارهگیری آمریکا عملکرد ضعیفی داشتند و این مقدمه تصمیم بسیار قابل درک دولت و رهبران ایران برای تعلیق اجرای بخشی از الزامات و تعهدات داوطلبانه و مورد توافق طرف ایرانی شد. ما کاملاً دلایل این اقدام را درک میکنیم. ما نیز مانند ایران فکر میکنیم در این برهه چالشبرانگیز، کاری که اروپاییها باید انجام دهند، تلاش متمرکز برای بازگرداندن تعادل به برجام و ارائه مشوقهای بهتر به ایران برای باقی ماندن در توافق هستهای است. دید ما این است، و من آن را به شکلی روشن و همراه جزئیات برای آقای عراقچی و دیگران، از جمله اروپاییها و چینیها و همه آنها، توضیح دادهام.
معاون وزیر خارجه روسیه با بیان اینکه روسیه آماده شرکت در نشست اعضای باقیمانده برجام در سطح وزرا در هر زمان و مکانی است، گفت: پیشتر اعلام کردهایم که آمادهایم در این سطح در تهران حضور یابیم. در مورد محل و زمان نشست انعطافپذیر هستیم. در هر محلی که برای دیگران مناسب باشد حاضر خواهیم شد. اما زمان مناسبی است که یک نشست مسئولانه در سطح رهبران سیاسی برگزار شود، تا در آن] سران سیاسی [یکدیگر را ملاقات کنند و به بحث و تصمیمگیری بپردازند.
ریابکوف گفت: موضوع برگزاری نشست، تنها یک پیشنهاد، دعوت و ایده است که میتوان در نظر گرفت. ما واقعاً باور داریم تشکیل کمیسیون مشترک گامی صحیح خواهد بود، چرا که ما باید تمام جنبههای وضعیت بحرانی کنونی که حول موضوع برجام ایجاد شده است، را بررسی کنیم و بکوشیم تا حداقل ابتدا به ساکن معیارها و عناصر نقشۀ راه پایانی پیش روی ما ارائه شود؛ این که چگونه باید از این بحران عبور کرد تا برجام حفظ شود.
وی در عین حال گفت: فکر میکنم دیگران تمایلی] به تشکیل کمیسیون [ندارند یا مردد هستند. پیش از ملاقات اخیرم با آقای عراقچی توانستم با دیگران گفتگوهایی داشته باشم. آنها علاقۀ خاصی] به تشکیل کمیسیون [ندارند. ما هنوز معتقدیم این راه درست است. همچنین به نظر من، سطح سیاسی تعاملات در سطح وزیران نهایتاً بسیار مناسب تشکیل یک کمیسیون مشترک است که در آن گرد هم آییم، تا اینکه نه تنها یک پیام سیاسی قدرتمند بفرستیم، بلکه به ترتیبات ویژهای در مورد این که در شرایط فعلی چه کنیم، برسیم. روسیه آمادۀ شرکت در این نشست وزیران است. پیشتر اعلام کردهایم که آمادهایم در این سطح در تهران حضور یابیم. در مورد محل و زمان نشست انعطافپذیر هستیم. در هر محلی که برای دیگران مناسب باشد حاضر خواهیم شد. اما زمان مناسبی است که یک نشست مسئولانه در سطح رهبران سیاسی برگزار شود، تا در آن] سران سیاسی [یکدیگر را ملاقات کنند و به بحث و تصمیمگیری بپردازند.
برجام تحت مراقبت ویژه است
ریابکوف در خصوص اینکه آیا برجام در مسیر مرگ و فروپاشی تدریجی هست یا نه، گفت: در حال حاضر برجام تحت مراقبت ویژه است. این توافق زنده است، با این حال مسئله و پرسش بزرگی است که آیا همۀ ما- ایران، روسیه، اروپاییها و چین- قادر به حفظ برجام هستیم یا نه؟ من خطری فوری برای فروپاشی برجام نمیبینم، با این وجود، معتقدم که ریسک این واقعۀ مخرب و تأسفبار در حال حاضر حتی از دو یا سه ماه پیش بیشتر است. ما باید این روند را متوقف (و معکوس) کنیم و مسئولیت آن به عهدۀ همۀ ماست. هیچ عضو باقی ماندهای در برجام نیست که فقط او به خاطر اینکه چنین اتفاقی نیفتد، سرزنش شود. در عوض، افراد باید در وهله اول و پیش از هر چیز، اراده سیاسی خود را به اندازهای متمرکز کنند که بتواند برای قرار گرفتن در مسیر صحیح کافی باشد. و اگر چنین اراده سیاسی وجود داشته باشد، تمام راه حلها پیدا خواهند شد.
معاون وزیر خارجه روسیه در پاسخ به سؤالی در خصوص تحرک برخی عوامل در منطقه و کاخ سفید برای شعلهور کردن آتش جنگ میان ایران و آمریکا و واکنش احتمالی روسیه به این موضوع گفت: فکر نمیکنم گمانهزنی در خصوص واکنش کشورها به چنین جنگی کار درستی باشد. جنگ احتمالی میان ایران و آمریکا صرفاً بدترین سناریوی موجود نیست، بلکه سناریویی فاجعهبار است، چرا که عواقب و ابعاد چنین اتفاقی قابل محاسبه نیست. من هم عقیده دارم عناصری «بسیار بیمسئولیت» در مناصب پرمسئولیت به هر دلیلی تصور میکنند که الان باید به ایران زور گفت حتی اگر نیاز به قدرت نظامی باشد. اما به اعتقاد من، این دیدگاه بسیار بسیار غلطی درباره شرایط فعلی و قاطعیت ایرانیان در دفاع از سرزمین خود و دفع متجاوزان بالقوه با ابزارهایی که در اختیار دارند، است.
روسیه درباره تحریمها با آمریکا مذاکره نمیکند
ریابکوف در خصوص استفاده آمریکا از تحریمها در قبال کشورهای دیگر گفت: ما در روسیه این تصمیم را گرفتهایم که هرگز با آمریکا در مورد هیچ یک از تحریمهایی که علیه روسیه وضع کرده است مذاکره نکنیم. ما صرف نظر از هر چیزی، محکم روی موضع خود ایستادهایم زیرا هر نشانهای از ضعف فقط به آنها نشان خواهد داد که آنها باید فشار بیشتری وارد کنند. این استدلال پوسیده در همه جا پیچیده است. حتی پایتختهایی که ادعا میکنند که با ما و شما دوستان خوبی هستند، میگویند که "ببینید فشار در نهایت نتیجه میدهد". ما باید به آنها ثابت کنیم که این گونه نیست.
معاون لاوروف در پاسخ به این پرسش که ایران پیشنهاد امضای پیمان عدم تعرض را بین کشورهای خلیج فارس مطرح کرده است. آیا این پیشنهاد را مفید و سازنده میدانید؟ اظهار کرد: ایده (امضای پیمان عدم تعرض بین کشورهای خلیج فارس) ایده بسیار خوبی است. این ایده در راستای همان اصولی است که من سعی کردم توضیح بدهم. این چارچوب و مفهومی است که حداقل مانع از استفاده خودسرانه از قابلیتها میشود، بدون اینکه به خود شما یادآوری کند که یک چیزی بر اساس این پیمان، بسیار اشتباه است. البته هر پیمانی ممکن است به هم بخورد، کما اینکه در موارد اخیر شاهد این موضوع بودیم. اما بهتر است چنین پیمانی را داشته باشیم تا اینکه دچار هرج و مرج شویم. بنابراین هر چقدر همکاران ایرانی ما بتوانند این پیشنهاد را بیشتر مطرح کنند بهتر است؛ هر چقدر این پیشنهاد بیشتر در میان کشورهای خلیج فارس و فراتر از آن مطرح شود و از کشورها دعوت شود آن را مورد بررسی قرار دهند، به نظر من بهتر است. بنابراین شما نشان میدهید که برای وضعیت ویرانگری که متأسفانه در برخی مناطق حاکم است، یک آلترناتیو سیاسی مثبت دارید.
منبع: خبرگزاری ایسنا