امکان ورود کشورهای غیراروپایی به اینستکس در آینده
فرزانه نقدی در میزگرد «راهکار مالی اروپا در شرایط تحریم ها و ارزیابی- اینستکس» که در خبرگزاری جمهوری اسلامی برگزار شد، با بیان اینکه تحریم اقتصادی به عنوان جایگزین جنگ نظامی به شمار می رود، گفت: حدود دو سوم تحریم ها در عرصه جهانی را آمریکا اعمال کرده که ۸۰ درصد آن به صورت یک جانبه است.
وی ضمن یاداوری تحریم های آمریکا علیه ایران، اظهار داشت: تحریم های آمریکا دارای پیچیدگی های زیادی بوده و لایه‌های مختلفی را شامل می‌شود.
این کارشناس امور بین‌الملل موضوع طراحی ساز و کار اینستکس توسط اروپایی ها را خاطرنشان کرد و گفت: سه عضو اروپایی برجام اینستکس را پس از خروج آمریکا از برجام طراحی کردند تا از طریق آن بتوانند ایران را در برجام نگاه دارند.
وی اضافه کرد: براساس اینستکس، به مبادلات مربوط به مسائل انسان دوستانه و غذایی توجه می شود که شرایطی در آن مانند مبارزه با پولشویی، مقابله تامین مالی تروریسم و رعایت دستورالعمل اف ای تی اف نیز مطرح شده است.
نقدی با بیان اینکه از طریق اینستکس ارتباط وارد کنندگان و صادرکنندگان ایرانی با طرف‌های اروپایی برقرار می‌شود، اظهار داشت: چنانچه یک شرکت ایرانی با اروپایی قصد تعامل داشته باشد می تواند از طریق اینستکس و به شکل تهاتر، تعامل را صورت دهد.
این کارشناس امور بین‌الملل همچنین به مزایای اینستکس اشاره کرد و گفت: از جمله مزیت‌های این سازوکار، حذف دلار از مبادلات مالی است و در عین حال برای ایجاد اینستکس، متخصصان بانکی فعالیت داشتند که از طریق آنها می توان این ساز و کار را گسترش داد.
نقدی با اشاره به چالش های مبادلات مالی خارجی کشورمان، اضافه کرد: اینستکس، محدودیت هایی دارد، اما باید توجه داشت که از طریق آن می توان برخی از دستاوردها را کسب کرده و جلوی فساد در صرافی‌ها را گرفت.
وی یادآور شد: اینکه آیا در اینستکس، نفت مبادله شود یا خیر؟ و یا اینکه سایر کالاها در آن امکان مبادله پیدا کنند؟ به تصمیمات ایران و اینکه چگونه دستورکار آن را تعیین کنیم، بستگی دارد.
این کارشناس امور بین‌الملل اضافه کرد: لازم است تلاش شود تا زنجیره ارتباط بین بانک‌های کوچک اروپایی که حاضر هستند با ایران کار کنند، برقرار شود تا بتوان از طریق آنها پول جابجا کرد.
وی تصریح کرد: ضرورت دارد برای جلوگیری از ازدیاد پول کشور در یک بانک، باید بتوانیم پول‌ها را جابجا کرد.
نقدی ضمن تاکید بر لزوم ارتباط بین اتاق‌های بازرگانی و بانک ها گفت: چنانچه بین شرکت های کوچک و متوسط ایرانی و اروپایی، تعامل برقرار شود مزیت های زیادی داشته و می توان از طریق آنها، کار انتقال فناوری را انجام داد.
وی خاطرنشان کرد: تعامل اقتصادی و فناورانه با سایر کشورها لازم است و یکی از علت‌های اینکه در برجام نتوانستیم از فرصت ها استفاده نماییم این بود که قبل از آن به مدت ۱۵ سال ارتباط ایران با دنیا قطع شده و استانداردهای بین المللی و تعاملات اقتصادی جهانی تغییر یافته بود.
نقدی گفت: پس از برجام، حداقل ۲ سال نیاز بود تا شرایط جدید بین المللی و استاندارد های نوین را فراگرفته و بتوانیم با آنها ارتباط برقرار کنیم.
وی افزود: بر اساس دلایلی که اشاره شد پس از برجام نتوانستیم به سرعت تعاملات اقتصادی برقرار و سرمایه گذاری مناسب خارجی را جذب و در زنجیره اقتصاد بین المللی قرار بگیریم تا بدین طریق، سایرین را به خود وابسته کنیم.
این کارشناس امور بین‌الملل تصریح کرد: ایران باید رویه‌ها و مکانیزم هایی را برای فعالیت اینستکس فراهم کند تا بتواند بهترین بهره برداری را از آن داشته باشد.
وی اضافه کرد: اکنون هیچ شعبه بانک ایرانی در اروپا تحریم نیست و همه آنها می توانند در اروپا کار کنند، اما علت اینکه در اروپا فعالیتی ندارند به علت ترس اروپایی ها از آمریکاست.
به گفته نقدی، ضرورت دارد تعاملات شرکت های کوچک و متوسط ایرانی و اروپایی از طریق اینستکس افزایش یابد و سپس اقدام به گسترش آنها به سایر بخش ها کرد تا حتی سایر کشورها مانند هند نیز بتوانند وارد آن شوند.
