به نوشته روزنامه واشنگتن پست، جمهوریخواهان سنا به رهبری جیمز ای. ریش، رئیس کمیته روابط خارجی سنا تاکید دارند دونالد ترامپ تحریمهای اجباری علیه ترکیه را که بابت خرید سامانه اس-۴۰۰ ساخت روسیه است و به گفته آنها میتواند امنیت فناوری جنگندههای رادارگریز اف-۳۵ ناتو را به خطر بیندازد، کنار نگذارد.
ترامپ هفته گذشته گفت در واکنش به اقدام رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه برای پذیرش این سامانههای روسی، خرید ترکیه برای بیش از ۱۰۰ جنگنده اف-۳۵ را لغو میکند، اما او درباره تنبیه ترکیه بابت همکاری با صنعت دفاعی روسیه حرفی به میان نیاورد.
به گفته مقامهای حاضر در نشست خصوصی کاخ سفید، بلکه بر عکس ترامپ حامی مذاکره با ترکیه بود نه تحریمهای سختگیرانه و همین موجب شد مشاجرهای میان جیمز ریش و رئیسجمهوری آمریکا درگیرد. سخنگوی رئیس کمیته روابط خارجی سنا شامگاه سهشنبه گفت: تمامی افراد حاضر در اتاق میدانستند گزینههای بسیاری وجود دارد و بحث داغی روی تمام جنبههای این موضوع صورت گرفت.
این جدال لفظی نشاندهنده عدم تمایل رئیسجمهوری آمریکا به موضوع تحریم ترکیه است. به گفته مقامهای مطلع، دونالد ترامپ تلاش داشت تا روی بحث بهداشت و درمان، مهاجرت و توافق مالی جدیدی تمرکز کند که دولتش اخیرا با کنگره حاصل کرده بود. ترامپ، اما با سوال یک سناتور که از او درباره تحریمهای بالقوه علیه ترکیه سوال کرده بود، به این بحث برگشت.
موضع ترامپ با نظر سناتورهای دو حزب اصلی آمریکا مغایرت دارد. گروهی از دموکراتهای سرشناس سنا که در جلسه کاخ سفید حضور نداشتند، در نامهای به رئیسجمهوری آمریکا تاکید کردند با نظر مایک پامپئو، وزیر امور خارجه آمریکا و بسیاری از سناتورهای جمهوریخواه درباره تحریم ترکیه طبق قانون موافق هستند.
جمعی از دموکراتهای آمریکا به رهبری رابرت منندز، عضو ارشد کمیته روابط خارجی سنا تاکید کردند: بدون تصمیم قاطع ایالات متحده، موضع ما در ناتو و تقویت رژیم تحریمهای ما علیه روسیه با مشکل مواجه میشود.
اما به گفته بسیاری از جمهوریخواهانی که در جلسه فوق حاضر بودند، گفتگوها بیشتر روی این مساله متمرکز بود که چگونه میتوان با اردوغان مذاکره کرد و سناتور جمهوریخواه جان هوون اینطور گفت که ایالات متحده چطور میتواند او (اردوغان) را تنبیه کند.
چنانچه دولت آمریکا تدابیر تنبیهی مورد نظر کنگره را که سال ۲۰۱۷ برای مجازات نهادهایی که با صنعت دفاعی روسیه سر و کار دارند، لغو نکند آنکارا اولین متحد عضو ناتو خواهد بود که از سوی ایالات متحده تحریم میشود. جمهوریخواهان و دموکراتها هم اشاره دارند که ترکیه اولین متحد ناتوست که یک سامانه تسلیحاتی مهم از مسکو خریداری میکند؛ آن هم از قدرتی که ناتو برای مقابله با آن تشکیل شد.
پیش از این رئیسجمهوری ترکیه گفته بود، در جریان نشست گروه بیست در ژاپن از سوی دونالد ترامپ مطمئن شد که ترکیه برای قبول سامانه اس-۴۰۰ تحریم نخواهد شد.