سیدابراهیم رئیسی در جمع وکلا، کارشناسان رسمی، حقوقدانان، اساتید حوزه و دانشگاه و نخبگان استان خراسان رضوی با بیان اینکه هیچ مفهومی بعد از توحید به گستردگی مفهوم عدالت نیست، تصریح کرد: سخن ما از عدالت ثبوتی نیست بلکه از عدالت اجرایی و اثباتی است. بر این اساس عملکرد همه ما به عنوان اجزای دستگاه عدالت باید به گونه ای باشد که مردم احساس اجرای عدالت داشته باشند و طعم شیرین عدالت، آرامش و نظم اجتماعی در کامشان بنشیند.
به گزارش قوه قضاییه، رئیسی در ادامه به نقش آموزش و تربیت در این حوزه اشاره کرد و افزود: این امر بسیار اهمیت دارد که فارغ التحصیلان ما از حوزه و دانشگاه، در کنار کسب علم به تهذیب نفس بپردازند تا در آینده محور فعالیت هایشان صرفا کسب درآمد نباشد بلکه گره گشایی از زندگی مردم و خدمتگزاری را سرلوحه کارهایشان بدانند.
رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه پیوند دائمی حوزه و دانشگاه با دستگاه قضایی یک ضرورت اجتناب ناپذیر است، بر لزوم روزآمدی دانش قضات، وکلا، کارشناسان، سردفتران و سایر اجزای دستگاه عدالت تاکید کرد و ادامه داد: مردم باید کاملا احساس کنند که آهنگ کار قاضی، کارشناس، وکیل و ... آهنگ حق و اجرای عدالت است. در غیر این صورت، اکل مال به باطل خواهد بود. یعنی اگر وکیل، کارشناس و قاضی بدانند که از باطل حمایت می کنند، هر آنچه از این طریق به دست بیاورند اکل مال به باطل است. لذا همه دست اندرکاران اجرای عدالت باید حق بینی، حق مداری و حق اندیشی را محور همه کارهای خود بدانند.
رئیسی با بیان اینکه مسائل جدید و سوالات پیش روی قضات و حقوقدانان در مسائل مختلف حقوقی و قضایی نیازمند پاسخ های اجتهاد تمدن ساز ماست و همه آنها در فقه جعفری (ع) پاسخ دارد، بر لزوم کار و تلاش حوزه و دانشگاه تاکید کرد و گفت: ما می خواهیم در گام دوم انقلاب، یک دستگاه قضایی تراز انقلاب اسلامی داشته باشیم و همه باید در این نگاه تحولی، نقش و سهم خود را داشته باشند و فراموش نکنند که با انجام کارهای روزمره و بدون ابتکار عمل نمی توان طرحی نو درانداخت.
رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر لزوم حل مشکلات نظام وکالت و کارشناسی توسط خود وکلا و کارشناسان و همچنین ساماندهی موسسات حقوقی، اظهار کرد: برای زدودن بدبینی مردم نسبت به جامعه وکالت، تعرفه ها و حق الوکاله ها باید واقعی و شفاف شود. مردم و دستگاه ها باید بدانند که حق الوکاله ها چقدر است. ما باید با سرعت از این قبیل مشکلات عبور کنیم تا بتوانیم به عمق بخشیدن به امور دست یابیم.
رئیسی، وکالت و کارشناسی خوب، دقیق و سریع را بهترین ابزار برای کمک به قاضی در فهم و تحلیل موضوعات دانست و خاطرنشان کرد: گاهی تفاوت و تناقض در نظر کارشناسان بسیار زیاد است و این امر کار را برای قاضی سخت و دشوار می سازد. همانگونه که ما در دستگاه قضایی بر تقارب آرای قضات تاکید داریم، کارشناسان نیز باید برای نزدیک سازی نظرات خود تلاش کنند. از سوی دیگر، برخی از اطاله دادرسی ها به سبب عدم کارشناسی دقیق است که این امر نیز باید آسیب شناسی و رفع شود.
رئیس قوه قضاییه با تاکید بر لزوم برخورد با فسادها و آسیب ها در بدنه وکالت و کارشناسی تصریح کرد: خود این مجموعه ها پیش از هر کس باید مدعی مقابله با فساد باشند زیرا چهره این نهادها نباید با حضور چند فرد متخلف و فاسد نزد مردم تخریب شود. از سوی دیگر در جایی که یک قاضی، وکیل یا کارشناس می خواهد نسبت به هم صنفان خود امر داوری را انجام دهد، صرفا باید اصلاح دستگاه، رضایت الهی و دیدگاهی که مردم نسبت به آن دستگاه پیدا می کنند را مدنظر قرار دهد.
رئیسی با تاکید بر لزوم برخورد با افراد پول پرست و سوداگر در دستگاه قضایی و جامعه وکالت و کارشناسی، گفت: باید با افراد مساله دار و کسانی که به نحوی جایگاه مقدس کسوت خود را درست نشناخته اند، برخورد کرد.
رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از سخنان خود نسبت به افزایش هزینه های دادرسی اعلام مخالفت کرد و یادآور شد: همواره در جلساتی که با سایر قوه داشته ایم تاکید کردیم که به هیچ عنوان موافق بالا رفتن هزینه های دادرسی نیستیم بلکه معتقدیم این هزینه ها باید کاهش یابد و دسترسی مردم به عدالت تسهیل شود. به همکاران خود نیز گفته ام که اگر کسی پول نداشت وکیل بگیرد یا زبان حقوقی برای بیان حق خود را نداشت، باید آنقدر زمینه احقاق حق در دستگاه فراهم باشد که بتواند به حق خود برسد وگرنه چنین دستگاهی نمی تواند در تراز انقلاب و ارزش های اسلامی باشد.
رئیسی با بیان اینکه خروجی کار همه ما باید احساس اجرای عدالت باشد، تصریح کرد: اگر چنین احساسی در مردم ایجاد نشد، باید حوزه، دانشگاه، قوه قضاییه و جامعه وکالت و کارشناسی به مطالعه دلایل آن بپردازند و به صورت جدی آسیب شناسی کنند. معنای تحول این است که خود را جزیره های جدا از هم ندانیم و مانند یک مجموعه واحد عمل کنیم. بر این مبنا نباید کار کارشناس موجب اطاله دادرسی شود. همچنین وکیل نباید به موکل خود آدرس غلط بدهد و او را از واقعیت دور کند.
رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه دیوان عالی کشور را مامور بررسی علل نقض آرا کرده است، افزود: ما معتقدیم دادگاه های عالی برای تضمین حقوق مردم است و بر همین مبنا، آرا باید به قدری دقیق و متقن صادر شود که دادگاه تجدیدنظر در واقع دادگاه تایید نظر باشد.
رئیسی در پایان با اشاره به ظرفیت های غنی حوزوی و دانشگاهی استان خراسان رضوی و داشته های این استان به برکت وجود نورانی حضرت ثامن الحجج علی ابن موسی الرضا (ع)، بر لزوم استمرار این نشست ها و هم اندیشی ها برای پی ریزی کارهای مشترک تاکید کرد و افزود: امروز اندیشه انقلابی و عمل انقلابی، خواست مقام معظم رهبری و مطالبه جدی مردم عزیز است و دستگاه عدلیه ما با حضور قاضی، وکیل، کارشناس و سردفترانی که روحیه جهادی دارند و هدفشان جز خدمت به مردم و گره گشایی از کار مراجعان نیست می توانند گامهای بلندی برای تحقق این مطالبه مهم بردارند.
بر اساس این گزارش، پیش از سخنان رئیس قوه قضاییه، نمایندگانی از پیشکسوتان عرصه حقوق و قضا، کانون وکلا، مرکز مشاوران حقوقی، پژوهشگاه دانشگاه علوم اسلامی رضوی، اساتید دانشگاه، بسیج حقوقدانان، کانون کارشناسان رسمی دادگستری و مرکز کارشناسان رسمی دادگستری، کانون سردفتران اسناد رسمی و کانون سردفتران ازدواج و طلاق به بیان دیدگاه ها، مشکلات و نقطه نظرات خود پرداختند.