ابتکار: در برخی کودک همسری‌ها فاصله سنی 50 سال است
دوهفته اخیر، روز‌های پرکاری برای معاونت زنان و خانواده رئیس جمهوری بود. از یک طرف پیگیری موضوع ورود زنان به ورزشگاه‌ها و از طرف دیگر پیگیری لوایح مربوط به زنان در دستور کار این معاونت قرار داشت. به بهانه هفته ازدواج با معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده به گفتگو نشستیم تا هم از اقدامات انجام شده در حوزه زنان مطلع شویم و هم از روند پیگیری لوایح و ورود زنان به استادیوم اطلاعاتی کسب کنیم.
این روز‌ها ورود بانوان به ورزشگاه‌ها بسیار مورد توجه مردم بویژه زنان در گروه‌های سنی مختلف قرار گرفته است. معاونت زنان در این خصوص چه کار‌هایی انجام داده، بالاخره زمانی می‌رسد که زنان بی‌دغدغه بتوانند در کنار خانواده به تماشای بازی‌ها در استادیوم و خارج از محیط منزل بروند؟
ما رایزنی‌ها و فعالیت‌های زیادی در این حوزه داشتیم و به جرأت می‌توانم بگویم کاری نبوده که در این زمینه از دستمان برمی آمده و نکرده باشیم.
حتی رایزنی‌ها و مذاکرات متعددی با گروه‌های هواداران داشتیم. این واقعیت را باید بپذیریم که این مسأله، تقاضای عمومی جامعه است.
آخرین خبر‌ها در این زمینه از زبان آقای سلطانی‌فر بوده و گفته شده که مقدمات لازم فراهم شده و مشکل خاصی در این خصوص وجود ندارد. وقتی زنان در همه موارد شئونات را رعایت می‌کنند قطعاً در اماکن ورزشی هم حضور خانم‌ها مشکلی ایجاد نمی‌کند. یقیناً فردی که به استادیوم می‌رود هدفی برای هنجارشکنی ندارد.
آیا منع ورود زنان به ورزشگاه‌ها در شهر‌های دیگر برداشته شده است؟
در استادیوم‌های ورزشی در شهر‌هایی مانند انزلی، اردبیل، ارومیه و شهر‌های دیگر این اتفاق به‌صورت موردی افتاده و در استادیوم‌های کوچک برای تماشای بازی‌های فوتسال و والیبال زنان مشکلی برای ورود ندارند. امیدوارم در ماه‌های آینده مشکلات در این حوزه کاملاً برطرف شوند.
دیروز هفته ازدواج آغاز شد، با توجه به اهمیت موضوع، معاونت امور زنان چه اقداماتی در خصوص ازدواج جوانان داشته است؟
ازدواج و خانواده بی‌تردید یکی از ارکان مهم انسانی و اجتماعی بشر است که جامعه و کشور و دین و مذهب نمی‌شناسد. ساختار وحشتناک خانواده‌های از هم گسیخته و کاهش زادآوری در برخی جوامع امروز به بحران تنهایی منتهی شده است.
اگر از منظر تجربه جهانی هم نگاه کنیم متوجه می‌شویم که مسأله ازدواج اهمیت بالایی دارد. در حال حاضر دولت با همکاری مجلس پیش‌بینی‌هایی در خصوص بالابردن مبلغ وام ازدواج داشته که زوجین در حال دریافت آن هستند.
درباره طرح گفت‌و‌گوی ملی خانواده، کمی توضیح دهید.
در این طرح مهارت‌های ارتباطی لحاظ شده است. خانواده‌ها در زندگی برای اصلاح و تقویت روابط نیاز به یادگیری مهارت‌هایی دارند. با آموزش‌و‌پرورش و دانشگاه‌ها درباره این طرح صحبت شده تا مهارت‌های ارتباطی را در برنامه‌های آموزشی خود لحاظ کنند.
امروز در خانواده‌ها اختلالات ارتباطی زیاد شده و باعث شده سوء‌تفاهم به اختلاف نظر تبدیل شده و اختلاف نظر در نهایت تبدیل به خشونت شود. در زمینه رفع این اختلالات لازم است آموزش‌های مهارت زندگی از کودکی و از مدرسه آغاز شود تا در نتیجه آن قدرت تاب‌آوری افراد در زندگی مشترک با همسر و فرزندان و حتی سالمندان که بخشی از خانواده هستند، بالا برود.
جمعیت سالمندی در حال افزایش است و موضوع بسیار مهمی است که در این هفته بسیار به این موضوع خواهیم پرداخت. باید به این موضوع در آموزش و پرورش هم بیشتر توجه شود.
آیا به‌صورت عملی اقدامی در حوزه کودکان برای بالا بردن مهارت‌های گفتگو بین خانواده‌ها داشته‌اید؟
چندی پیش، جشنواره‌ای به نام جشنواره فیلم دانش‌آموزی برگزار شد و از دانش‌آموزان دعوت شد تا از ارتباط با خانواده‌های خود فیلم‌های کوتاه بفرستند. متأسفانه بعد از بازبینی فیلم‌ها متوجه شدیم بسیاری از آن‌ها منعکس‌کننده تنش‌های درون خانواده‌ها بود و فهمیدیم که چقدر گفتگو بین خانواده‌ها سخت شده و به درگیری ختم می‌شود.
بچه‌ها از این جهت آسیب‌های زیادی می‌بینند و نسبت به این وضعیت ناراضی هستند. درست است که مشکلات اقتصادی و اجتماعی زیاد است، اما باید کاری کنیم تا این مشکلات به‌صورت آسیب به داخل خانواده‌ها نفوذ نکند. اگر خانواده مهارت‌ها و آموزش‌های لازم را نداشته باشد، نمی‌تواند آرامش و آسایشی داشته باشد.
به خشونت درون خانواده‌ها اشاره کردید، بحث لایحه منع خشونت علیه زنان به کجا رسید؟
آموزش مباحث حقوقی و قوانین بازدارنده بسیار مهم هستند. موضوع خشونت در داخل خانواده یا در جامعه نباید پنهان شود. چنین مسائلی باید باز شوند تا افراد بتوانند با حقوق خود آشنا شوند. لایحه تأمین امنیت در قالب شرع مقدس اسلام تنظیم شده و به تحکیم خانواده‌ها کمک می‌کند. همه ابعاد لازم در این لایحه دیده شده و افراد را ترغیب می‌کند تا وارد مقوله ازدواج شوند.
آموزش‌های مفید در کنار قوانین جامع به همه خانواده‌ها کمک می‌کند تا ازدواج ایمن صورت گرفته و آمار ازدواج بالاتر رود و با بالا رفتن کیفیت زندگی خانواده‌ها بتوانند طعم خوب زندگی شیرین در کنار عشق و محبت را بچشند. لایحه منع خشونت علیه زنان در حال حاضر در قوه قضائیه مانده و امیدوارم به یمن هفته ازدواج آقای رئیسی هر چه سریعتر نظر مثبت خود را اعمال کنند.
بحث کودک همسری و لایحه‌ای که در این زمینه وجود دارد، به چه مرحله‌ای رسیده است؟ قطعاً ازدواجی که به طلاق ختم می‌شود نباید صورت بگیرد بویژه آنکه در موارد کودک همسری شاهد آمار بالای طلاق‌ها هستیم.
برای روند لایحه چه اقداماتی شده است؟
کودک همسری بیشتر در مناطق مرزی و روستایی اتفاق می‌افتد. این اواخر می‌بینیم که دادستان‌های قوه قضائیه هم ورود می‌کنند و جلوی چنین ازدواج‌های غیرمتعارفی را می‌گیرند. در برخی موارد فاصله سنی تا ۵۰ سال هم می‌رسد و در مواردی مردان با دخترانی زیر ۱۳ سال ازدواج می‌کنند.
از نظر وزارت بهداشت میانگین سن کودکی، ۱۳ سال است. در روایتی امام صادق (ع) هم در این خصوص فرموده‌اند که چنانچه فردی کودکی نکند، شخصیت او به اندازه کافی رشد نخواهد کرد. کودکانی که فرصت بازی کردن نداشته باشند دچار گره‌های روحی و شخصیتی فراوانی می‌شوند.
قانون باید مدافع حقوق کودک باشد. لایحه ممنوعیت ازدواج زیر ۱۳ سال در مجلس شورای اسلامی است و دولت هم به شروطی که در طرح پیشنهاد شده رأی مثبت داده است.
چنانچه لایحه، زودتر تصویب شود می‌تواند مسأله ازدواج را منضبط کند. باید بدانیم که ازدواج بردگی نیست. بر اساس آمار شورای عالی انقلاب فرهنگی طلاق در سنین مختلف صورت می‌گیرد، اما در کسانی که زیر ۱۳ سال داشته‌اند این رقم بسیار بالاتر از سنین دیگر بوده است.
در زمینه پایین آوردن آمار طلاق چه باید کرد؟ آیا اقدامی جدی برای پایین آوردن این آمار شده است؟
موضوع آموزش‌های قبل، هنگام و بعد از ازدواج در این زمینه بسیار اهمیت دارند. ستاد ملی زن و خانواده هم مصوبه‌ای در این خصوص داشته و به دستگاه‌ها ابلاغ کرده و بر اساس آن ساعات آموزش به ۶ ساعت افزایش پیدا کرده است.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مسئول این امر است و لازم است که دستگاه‌های ذیربط همکاری بیشتری در این حوزه داشته باشند تا آموزش‌ها کیفیت و اثربخشی بیشتری داشته باشند. معاونت زنان هم نشست‌ها و جلساتی در این زمینه داشته و پیگیر موضوع است.
اسمش قاچاق انسان