نتایج یک مطالعه جدید نشان داد، اگرچه پنکههای الکتریکی در روزهای گرم و مرطوب به خنک شدن بدن کمک میکنند، اما استفاده از آنها در محیطهای گرم و خشک به بالا رفتن دمای بدن و سطح استرس قلبی منجر میشود.
محققان دانشگاه سیدنی در استرالیا برای آزمایش فرضیه خود از ۱۲ دانشجوی مرد خواستند تا برای دو ساعت چهار سناریوی نامطلوب را تحمل کنند.
در جفت اول از این سناریوها، دمای اتاق تا ۱۰۴ درجه فارنهایت افزایش یافت و با توجه به رطوبت نسبی آن ۵۰ درصدی نمایه گرما به ۱۳۲.۸ فارنهایت رسید. در دیگر سناریوها، دمای اتاق به ۱۱۶.۶ درجه فارنهایت افزایش یافته و رطوبت نسبی ده درصدی آن نمایه گرما را به مقدار کمتر از ۱۱۴.۸ درجه فارنهایت رساند.
نمایه گرما (heat index) نشاندهنده احساس آدمی نسبت به گرمای محیط است که میزان آن با توجه به دو عامل دمای هوا و رطوبت نسبی تعیین میگردد.
شرکت کنندگان میبایست نیمی از زمان آزمایش را جلوی یک پنکه الکتریکی سپری میکردند.
ضربان قلب، سطح تعریق و دمای بدن دانشجویان پیش و پس از آزمایشها اندازهگیری شد.
با توجه به نتایج به دست آمده از این آزمایش، دانشجویانی که در اتاق گرم و مرطوب بودند در زمان روشن بودن پنکه دو برابر نسبت به زمان خاموشی آن احساس راحتی بیشتری داشتند. دمای بدن این افراد و سطح استرس قلبی (cardiac stress) آن ها در زمان روشن بودن پنکه اندکی پایینتر بود.
این در حالی است که میزان دمای بدن و سطح استرس قلبی در گروه دوم دانشجویان که در اتاق گرم و خشک بودند زمانی که پنکه کار میکرد بالاتر بود، هرچند این اتاق نسبت به اتاق گرم و مرطوب خنک تر به نظر میرسید.
سازمانهایی چون آژانس حفاظت زیست محیطی به افراد توصیه میکنند تا مادامی که نمایه گرما از دمای بدن یعنی ۹۹ درجه فارنهایت بالاتر است، از پنکههای الکتریکی استفاده نکنند. منطق پشت این توصیه آن است که پنکهها در آن دما و دماهای بالاتر از آن میتوانند جریانی گرمتر از پوست بدنمان را به سمت ما فرستاده و از طریق فرآیند همرفت (Convection) دمای بدن را افزایش دهند.
جزئیات بیشتر در این باره در مجله «the Annals of Internal Medicine » منتشر شده است.