بانک مرکزی چین روز گذشته (دوشنبه) تنها یک روز بعد از اعلام ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه ۱۰ درصدی بر ۳۰۰ میلیارد دلار از کالاهای چینی، با هدف مقابله با آمریکا در جنگ تجاری، نرخ هر دلار را با کاهش ۱.۴ درصدی برابر با ۷ یوان اعلام کرد رقمی که پایین ترین نرخ یوان در برابر دلار در بیش از یک ۱۱ سال گذشته است.
کارشناسان معتقدند چین ممکن است در روزهای آینده نیز با هدف مقابله با تعرفه های آمریکا اقدام به پایین آوردن نرخ یوان در برابر دلار کند آنها همچنین می گویند این اقدام می تواند جبهه خطرناک جدیدی را در خصومت های تجاری میان چین و آمریکا ایجاد کند.
بانک مرکزی چین اگرچه در بیانیه روز دوشنبه خود کاهش ارزش یوان را به صورت غیر مستقیم به عواقب ناشی از جنگ تجاری پیوند داد اما تاکید کرد چین سیاست ارزی خود را تغییر نمی دهد و نوسانات در ارزش یوان طبیعی است.
پیش از این ۱۱ سال پیش و در اردیبهشت سال ۲۰۰۸ بانک مرکزی چین ارزش هر یوان را تا حد ۷.۳ یوان در برابر هر دلار کاهش داده بود.
واکنش آمریکا به کاهش ارزش یوان
همزمان با این اقدام پکن، آمریکا، چین را در لیست کشورهایی قرار داد که به طور عمدی ارزش واحد پول خود را دستکاری میکنند وزارت خزانهداری آمریکا روز دوشنبه اعلام کرد برای اولین بار از سال ۱۹۹۴ تا کنون، چین با دستکاری در واحد پولی خود ارزش دلار را پایین آورده و باعث شده است «قیمت طلا» به بالاترین میزان در ۶ سال گذشته برسد.
وزارت خزانهداری آمریکا می گوید چین به عنوان عضوی از گروه سران ۲۰ کشور صنعتی باید از تنزل ارزش پول به منظور رقابت با دیگران خودداری کند و خود را به آن متعهد بداند.
اما چین نیز در واکنش به این اقدام آمریکا، اعلام کرد با هدف جلوگیری از روند نزولی نرخ برابری پول ملی این کشور، نرخ برابری یوان در برابر دلار آمریکا را در ۷ واحد تثبیت کرده است این رقم روز دوشنبه به ۷.۱۱ یوان در برابر هر دلار رسیده بود.
کاهش یوان چگونه به اقتصاد آمریکا آسیب می زند؟
کارشناسان معتقدند در روابط تجاری بین کشورهایی که دارای ثبات اقتصادی و پول با ارزش و با ثبات هستند، مثل آمریکا و چین، کاهش ارزش پول هر کشور در مقابل کشور دیگر بر کاهش و افزایش قیمت کالاهای صادراتی تاثیر می گذارد.
در مورد آمریکا و چین به عنوان مثال، کاهش ارزش یوان در مقابل دلار موجب جذابیت بیشتر واردات از چین خواهد شد، در واقع موجب ارزانتر شدن کالاهای چینی در آمریکا خواهد شد که برای اقتصاد آمریکا می تواند خطرناک و موجب عدم صرفه تولید برخی کالاها در این کشور یا واردات از سایر کشورها شود.
مقامهای اقتصادی آمریکا می گویند تضعیف ارزش یوان در برابر دلار باعث ارزان شدن بیشتر کالاهای تولیدی این کشور در بازار جهانی میشود و چین از این ابزار به عنوان سلاحی در جنگ تجاری موجود میان دو کشور استفاده می کند.
در واقع نگرانی آمریکا اینجا است که چین با کاهش ارزش یوان به دنبال افزایش قدرت رقابتی تجارتی خود در برابر شرکای تجاری است در این راستا کاهش ارزش یوان باعث خواهد شد تا تولید کنندگان چینی بتوانند کالاهای ارزانتری تولید و صادر کنندگان هم آن را ارزانتر صادر کنند و این شرایط توان رقابت را از دیگر کشورها در بازار بین المللی می گیرد هر چقدر ارزش یوان ضعیف شود و به قول آمریکا دولت چین این کار را عمدا انجام دهد به همان نسبت توان بازرگانان چینی در عرصه تجارت بین المللی بالاتر خواهد رفت.
اما «یو یون دینگ» کارشناس آکادمی علوم چین این نگاه را قبول ندارد و می گوید آمریکا به دنبال بهانه جویی است برای اینکه یک جنگ ارزی راه بیاندازد با تضعیف دلار و ضعیف شدن سامانه ارزی بین المللی آمریکا نگرانی های این کشور افزایش یافته است.
او که مشاور اقتصادی دولت نیز محسوب می شود خاطر نشان کرد که آمریکا درگیر جنگ تجاری با چین است و حالا می خواهد آن را به نبرد ارزی بکشاند.
این مقام چینی افزود آمریکا اهداف خاصی را دنبال می کند هم به دنبال تضعیف اقتصاد چین است و هم اینکه با این کار، تجار چینی را تحت فشار بگذارد البته این اقدام آمریکا باعث شکل گیری دوره افول دیگری در اقتصاد دنیا خواهد شد.
با این حال کارشناسان می گویند اگر چین بتواند ارزش یوان را تغییر دهد می تواند در داخل کشور ثبات اقتصادی بیشتری ایجاد کند و اطمینان خاطر بیشتری به بازرگانان بدهد ولی از دیدگاه آمریکا این کار باعث می شود تا مزیت های تجاری بیشتری در اختیار چین قرار گیرد و اصلی ترین عامل نیز این است که برای بخش های تولیدی و صادراتی چین مهم است و اگر ارزش یوان به این شکل پایین بیاید کالاهای چینی ارزانتر صادر می شود و این برای آمریکا و اروپا قابل قبول نیست.
آنچه به نظر می آید اینکه شاید چین بخواهد در جنگ تجاری با آمریکا با این کار دست به اقدامی تلافی جویانه بزند اما «یو یون دینگ» بر این باور است که چین چنین اقدامی را تلافی نخواهد کرد و اصلا نمی تواند آمریکا را یک انحصار گر ارزی معرفی کند.
او تصریح کرد که بر خلاف این تصورات چین تلاش بیشتری خواهد کرد تا از سقوط یوان جلوگیری کند و ارزش آن نرمش پذیرتر شود.
برای همین بود که یی گانگ رییس بانک مرکزی چین خیلی زود اعلام کرد که ارزش یوان را نه دولت بلکه شاخصه های بازار تامین می کند و این ربطی به پکن و دولت مرکزی ندارد اظهاراتی که همیشه گفته می شود و آمریکا را قانع نمی کند.
چین تاکید می کند به تعهداتش برای کنترل ارزش ارز پایبند بوده و تعمدا دست به چین کاری نزده اما وزارت خزانه داری آمریکا می گوید که چین از تعهداتش در قبال گروه ۲۰ و کشورهای اروپایی تخطی کرده است.
بانک مرکزی چین تا ۲ درصد می تواند روزانه ارزش یوان را تغییر دهد و برای همین آمریکا این کشور را متهم می کند که بیش از اندازه دست به چنین اقدامی زده است.
از دیدگاه آمریکا کشور چین نسبت به بسیاری از کشورهای دیگر کمتر برای تثبیت پول ملی خود تلاش کرده است و این می توان توان رقابت غربی ها و بازرگانان آمریکایی را در بازار چین و دنیا کاهش دهد.
اگر ارزش یوان ضعیف شود اجناس آمریکایی با قیمت بالاتری وارد بازار چین می شود و اجناس چینی قیمت پایین تری در بازار خارجی دارد و برای همین مزیت های تجاری بیشتری در اختیار چینی ها قرار می گیرد.
چین و آمریکا درگیر جنگ بزرگ تجاری هستند که به مسایل ارزی نیز ارتباط پیدا می کند و اگر این شرایط ادامه پیدا کند اقتصاد دنیا با رکود جدی تری مواجه خواهد شد و یک جنگ ارزی نیز به نبردهای تجاری روز دنیا اضافه خواهد شد و طبیعتا این شرایط برد - برد نخواهد بود اما ظاهرا واشنگتن عزم خود را برای توقف امتیازات تجاری گذشته این کشور به پکن راسخ کرده است.
اگرچه صندوق بینالمللی پول هنوز به این موضوع واکنش نشان نداده است اما با این حال این نهاد ماه پیش اعلام کرده بود که یوان چین با مبانی اقتصاد جهانی مطابق است در حالی که دلار آمریکا ۶ تا ۱۲ درصد بیش از ارزش خود ارزشگذاری شده است.
تاکنون حدود نیمی از مجموع ۵۴۰ میلیارد دلار کالای چینی که به آمریکا صادر میشوند، مشمول تعرفه واردات ۲۵ درصدی شده است اما ترامپ بتازگی اعلام کرد که ۳۲۵ میلیارد دلار باقیمانده نیز مشمول تعرفه خواهد شد.