دلیل تاخیر پروازها چیست؟
گرچه تاخیر در پروازها ممکن است در هر کشور و ایرلاینی صورت بگیرد، اما در این زمینه برای مسافران و کسانی که از این تاخیرها آسیب دیده‌اند حقوقی را قائل می‌شوند تا به گونه‌ای آن را برای مشتریان جبران کنند. بر اساس عرف بین‌المللی حمل و نقل هوایی، تاخیر پروازی تا نیم ساعت ایراد چندانی ندارد، اما در صورت تاخیر بیش از نیم ساعت، ایرلاین مربوطه باید پاسخگوی مسافران باشد و بر اساس کنوانسیون‌های بین‌المللی باید به مشتریانش خسارت بپردازد و رضایت شان را جلب کند. اما این مساله در ایران چندان رعایت نمی‌شود.
در همین راستا بهرام پارسایی -سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی- هفته گذشته با اشاره به آمار تاخیر و کنسلی پروازها در سال ۱۳۹۵ گفت: طبق استعلام صورت گرفته از سازمان هواپیمایی کشوری، بررسی آمار تاخیر پروازها از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ نشان می‌دهد حداقل تاخیر پنج میلیون و ۹۰۰ دقیقه در سال ۱۳۹۰ و حداکثر هفت میلیون و ۹۰۰ هزار دقیقه تاخیر در سال ۱۳۹۵ بوده است که این تاخیر و کنسلی پروازها موجب اتلاف وقت مردم، تحمیل هزینه به مسافر و پایمال شدن حقوق آن‌ها می‌شود.
اما مرتضی دهقان - معاون هوانوردی و امور بین‌المل سازمان هواپیمایی کشوری - در این باره این‌گونه پاسخ داد که انعکاس آمار افزایش تاخیر بدون توجه به افزایش تعداد پرواز و مسافر حمل شده قابل قبول نیست، چرا که در سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۲۰۵ هزار ساعت پرواز داخلی در قالب نزدیک به ۲۰ هزار پرواز در بیش از ۵۰ فرودگاه کشور انجام شده و بیش از ۲۳ میلیون مسافر در پروازهای داخلی از خدمات حمل و نقل هوایی استفاده کردند.
وی افزود: عوامل مختلفی در بروز تاخیرات پروازی موثر بودند که باید در بررسی‌ها به همه عوامل توجه کرد که می‌توان به شرایط جوی، عوامل فنی، زیرساخت‌ها و خدمات زمینی و فرودگاهی، محدودیت در پشتیبانی قطعات و امثال آن اشاره کرد.
دهقان گفت: تاخیرات در حمل و نقل هوایی در همه کشورهای دنیا به عنوان یک اصل اجتناب ناپذیر پذیرفته شده و حتی در کشورهای پیشرو در این صنعت تاخیرات پروازی وجود دارد. در صورت مقایسه تاخیرات شرکت‌های هواپیمایی داخلی با سایر کشورها باید در تمامی شاخص‌ها از جمله مسافت‌های کوتاه پروازی، فرکانس‌های پروازی، در مقایسه با ساعت پرواز، سن ناوگان، عدم پشتیبانی به موقع کارخانه سازنده از شرکت‌های هواپیمایی و غیره این مقایسه صورت گیرد.
البته موارد فوق تنها ایراد مطرح شده از سوی مجلس‌نشینان به تاخیر پروازها نبوده است. سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از انتقادش به این نکته هم اشاره کرد که مدیریت ایرلاین‌ها دچار بی‌سروسامانی شده و وزارت راه باید جدیت بیشتری در نظارت بر مدیریت ایرلاین‌ها داشته باشد.
معاون هوانوردی و امور بین المل سازمان هواپیمایی کشوری در این مورد نیز با بیان این که صنعت حمل و نقل هوایی در کشور از ابتدای انقلاب تحریم شده و محدودیت‌های زیادی در این صنعت اعمال شده است گفت: ادعای رها بودن ایرلاین‌ها کاملا بی اساس است. نظارت، کنترل، پایش عملکرد و راهبری شرکت‌ها به صورت مستمر انجام شده ودر صورت بروز هر نوع تخلفی برخورد مناسب انجام می‌شود.
وی با تاکید بر این که همه شرکت‌های هواپیمایی حتی در کشورهای پیشرو این صنعت دارایی تاخیر بوده و با یک بررسی ساده این آمارها قابل استخراج است تصریح کرد: با توجه به وجود عوامل متعدد ارائه خدمات به یک هواپیما و پرواز قطعا در صورتی که برای هر کدام از این عوامل مشکلی به وجود بیاید در انجام به موقع پرواز تاثیر داشته و در این زمینه فرقی بین شرکت‌های داخلی و خارجی وجود ندارد.
فارغ از چالش جدیدی که بین کمیسیون اصل ۹۰ مجلس و سازمان هواپیمایی ایجاد شده است، حقوق مسافرانی که بی اطلاع از ریشه این چالش‌ها، گاهی ساعت‌ها در انتظار اجرایی شدن پرواز خود و رسیدن به برنامه‌هایشان در شهر مقصد باقی می‌مانند اصلی غیر قابل انکار است که نیاز به جدیت و پیگیری بیشتری از سوی مسئولان صنعت هواپیمایی کشور دارد تا حجم پرونده ریشه‌دار تاخیر پروازها در کشور با گذشت زمان، به تدریج کاسته شود.
