گیاه مارچوبه از سریال هیولا بود که سر زبانها افتاد؛ تا جایی که کاربران ایرانی با سرچ این کلمه، مارچوبه را به رتبه های بالای موتور جست وجوگر گوگل فرستادند.
خوراکیای که در سریال هیولا نماد یک کالای لوکس برای تغییر طبقه در یک خانواده متوسط رو به پایین بود؛ اما واقعا مارچوبه خوراکی لوکسی است؟ بله. این گیاه در بازار به قیمت کیلویی ۱۲۰ هزار تومان به فروش میرسد که نسبت به دیگر گیاهان همخانواده خود رقم بسیار بالایی دارد. هر چند در یکسال اخیر گیاهان دیگری مانند سبزی روکولا، کیل سبز مجعد، ریحان ایتالیایی، کاهو فرانسوی و .. با رقمهای بالایی برای یک طبقه خاص به بازار میآیند اما مارچوبه به دلیل محبوبیت بالای سریال هیولا بیشتر به چشم آمده است.
در واقع مارچوبه یک نوع سبزی گرانقیمت است که در کشورهای اروپایی در شب عید پاک همانند سبزیپلو و ماهی ایرانی در شب عید، پرطرفدار است.در آمار سازمان خوار و بار جهانی، سطح زیر کشت کشورهایی مانند چین، امریکا و پرو به ترتیب ۱۱۶۱۱۵، ۲۱۲۵۰، ۲۱۱۰۰ و ۱۸۸۰۰ هکتار به عنوان مهم ترین کشورهای تولیدکننده مارچوبه در دنیا آمدهاند. آماری که در سال ۱۹۹۶ گرفته شده و به واقعیت بیشتر نزدیک است، نشان داده که مارچوبه با سطح زیر کشتی معادل ۲۰۸۵۰۰ هکتار در جهان در سال ۱۹۹۶ حدود ۶۰۰ هزار تن تولید داشته است.
سطح زیر کشت این محصول در ایران کم و پراکنده در جنوب و شمال کشور است؛ اما با توجه به خواص تغذیهای و درمانی و ارزش اقتصادی آن، سطح زیر کشت آن در حال گسترش است. بنابراین یکی از دلایل گرانی این گیاه این است که سطح زیر کشت این محصول در ایران کم است.
۱۸ خاصیت درمانی در یک گیاه!
مارچوبه، منبعی غنی از ویتامینها، مواد معدنی و پروتئینهای ضروری است. این گیاه حاوی ویتامینهای A ،B۱ (تیامین)، B۲ (ریبوفلاوین)، B۳ (نیاسین)، B۵ (اسید پانتوتنیک)، ویتامین B۶، فولات، ویتامین C، ویتامین E ( آلفاتوکوفرول) و ویتامین K (فیلوکوئینتون) است. از مواد معدنی موجود در این گیاه، میتوان به آهن، کلسیم، فسفر، منیزیم، منگنز، روی، سلنیم و پتاسیم اشاره کرد. مارچوبه بهدلیل اینکه کلسترول ندارد، خوراکی کم کالری محسوب میشود و در عین حال سدیم بسیار کمی دارد. همچنین حاوی منبعی غنی از فیبرهای رژیمی است که برای بدن ضروریاند.
مارچوبه مانند دیگر سبزیجات، سرشار از آنتی اکسیدان است. از این آنتی اکسیدانها میتوان به ویتامین E ،C و گلوتاتیون (ترکیبی پروتئینی)، فلاونوئیدها و پلیفنولها اشاره کرد. آنتی اکسیدانها به حفاظت از سلولهای بدن در برابر تنش اکسایشی و رادیکالهای آزاد کمک میکنند. تنش اکسایشی موجب پیری پوست، التهاب مزمن و بسیاری از بیماریهای دیگر مانند سرطان میشود. همچنین ویژگیهای ضدویروسی و ضدسرطانی دارند. در ضمن مارچوبه ارغوانی بهدلیل وجود رنگدانه آنتوسیانین، اثرات آنتی اکسیدانی روی بدن میگذارد. این رنگدانه باعث کاهش فشار خون میشود و خطر بیماری و سکته قلبی را میکاهد.