خواص ضد کپکی رازیانه
رازیانه گیاهی دارویی و معطر است که امروزه تقریبا در اکثر نقاط دنیا کشت می‌شود. از آنجایی که در سال‌های اخیر تمایل مصرف‌کنندگان به استفاده از مواد غذایی سالم و عاری از نگهدارنده‌های مصنوعی بوده است پس یافتن منابع طبیعی واجد خواص ضد میکروبی ضروری به نظر می‌رسد. محققان در پژوهشی با عنوان "ارزیابی اثرات ضد کپکی و ضد اکسایشی عصاره گیاه رازیانه" به این مهم پرداخته‌اند.
در این پژوهش که توسط نوشین شیروانی، استادیار دانشکده فنی و منابع طبیعی تویسرکان، هادی فصیحی، دکتری بیوشیمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان و الهام نورمحمدی، دانش‌آموخته دکتری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام داده‌اند، آمده است:« هدف از این پژوهش استخراج ترکیبات پلی‌فنولی عصاره رازیانه توسط حلال‌های مختلف و بررسی اثرات ضد اکسایشی و ضد کپکی عصاره به دست آمده، است. به منظور استخراج عصاره دانه رازیانه از چهار حلال متانول، اتانول، آب و استون استفاده شد. استخراج عصاره به روش سوکسله و طبق روش احمدوند و همکاران و همچنین کمالی روستا و همکاران انجام شد. در این روش ۳۰ گرم از نمونه درون کارتوش قرار داده شده به دستگاه سوکسله متصل شد و پس از اضافه کردن مقدار مناسب ( ۴۰۰میلی‌لیتر) حلال (متانول، اتانول، آب و استون) به نمونه، استخراج طی ۴۸ ساعت انجام شد. »
محققان درباره روش تهیه عصاره دانه رازیانه می‌گویند:« حلال در دستگاه تبخیرکننده چرخان تحت خلا کاملا تبخیر شد. عصاره به دست آمده تا پایان آزمایش‌ها در ظرف شیشه‌ای قهوه‌ای رنگ و در دمای یخچال(چهار درجه سانتی‌گراد) نگهداری شد. با محاسبه وزن اولیه بالن و وزن نهایی آن که حاوی ماده خشک برجای مانده است، مقدار کل ماده خشک استخراج شده در مرحله استخراج محاسبه شد و به صورت درصد(گرم به صد گرم نمونه خشک) بیان شد.»
پژوهشگران در این پژوهش اثر ضداکسایشی عصاره و پودر دانه رازیانه در روغن آفتابگردان و همچنین فعالیت ضد کپک عصاره و پودر دانه رازیانه را بررسی کردند.
شیروانی و همکارانش در این مقاله می‌گویند:« نتایج این پژوهش نشان داد که عصاره گیاه رازیانه واجد قدرت ضداکسایش و ضد قارچی مناسب است. تولید چنین ترکیبات زیست فعال ارزشمندی از منابع بومی و استفاده از آن‌ها به عنوان نگهدارنده‌های طبیعی مواد غذایی از لحاظ اقتصادی بسیار ارزشمند خواهد بود.»
در این پژوهش آمده است:« تحقیقاتی با جزئیات بیشتر پیرامون این که کدامیک از ترکیبات موجود در عصاره رازیانه منجر به ایجاد بیشترین قدرت ضد اکسایشی و ضد میکروبی می‌شوند ضروری به نظر می‌رسد. علاوه بر این در کنار کاربردهای سنتی گیاه رازیانه، از خواص ضد اکسایشی و ضد میکروبی این ترکیب می‌توان به منظور توسعه و گسترش مواد غذایی عملگرا و سلامت‌بخش بهره گرفت.»
این پژوهش در شصت‌ودومین شماره دوره شانزدهم مجله "علوم غذایی و تغذیه" منتشر شده است.
