دانشگاه میراث فرهنگی؛ در کشاکش حذف یا احیاء

مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی در سال ۱۳۶۸ تاسیس شد و به طور مستمر به آموزش، پژوهش و تربیت نیروی انسانی در زمینه های مربوط به میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری پرداخت.

محل برگزاری کلاس‌های دانشجویان نخستین مرکز آموزش تخصصی رشته‌های مرتبط با میراث فرهنگی تا پیش از این در مدرسه اختصاصی پهلوی در ضلع شمال شرقی مجموعه کاخ نیاوران برگزار می‌شد اما در چند وقت اخیر این کلاس‌ها به خوابگاه پسرانه این دانشگاه منتقل شده است.

در واقع مشکل ایجاد شده برای این مرکز به سال ۱۳۸۹ و ریاست وقت سازمان میراث فرهنگی برمی گردد.

رئیس اسبق این سازمان با استناد به مصوبه صادر شده شورای عالی اداری در سال ۱۳۸۲ مبنی بر تعیین تکلیف مراکز آموزشی وابسته به دستگاه‌های اجرایی درخواست انحلال این مرکز آموزشی را به شورای عالی اداری فرستاد.

در نهایت پس از ارسال درخواست انحلال این دانشگاه، شورای عالی اداری مصوب کرد که این مرکز از سال ۱۳۹۲ دانشجو پذیرش نکند.

با توجه به مصوبه شورای عالی اداری، این دانشگاه تا سال ۱۳۹۴ دانشجو نپذیرفت، اما با تلاش‌های روسای این سازمان برای ابقا این مرکز در سال ۹۴ آخرین ورودی‌های این دانشگاه پذیرفته شدند.

شورای عالی میراث فرهنگی در زمان ریاست مسعود سلطانی‌فر با وزیر وقت علوم جلسه‌ای برای بقای این مرکز تشکیل داد که طرح تداوم این دانشگاه مطابق نظر هردو نهاد بود، از این رو این موضوع به دبیرخانه شورای عالی اداری نیز ابلاغ شد اما در این میان شورای عالی اداری و وزارت علوم نتوانستند با یکدیگر توافق کنند.

به گفته استادان و دانشجویان دانشگاه میراث فرهنگی، تلاش‌ها برای ابقا این مرکز آموزش عالی همچنان تا ریاست علی اصغر مونسان ادامه یافته است.

استادان با تکیه بر بند ۱۹ ماده ۳ اساسنامه مبنی بر تنظیم و اجرای برنامه‌های آموزشی برای آماده‌سازی نیروهای کارآمد در زمینه‌های مربوط به میراث فرهنگی با هماهنگی دستگاه‌های‌ ذیربط معتقدند که حیات این دانشگاه باید تداوم داشته باشد.

از جمله اقدامات لازم برای تداوم دانشگاه میراث فرهنگی در اردیبهشت سال ۹۷ مذاکره یوسف منصور زاده رئیس سابق دانشگاه با رئیس دانشگاه تهران بود تا در نهایت این مرکز در زیر مجموعه دانشگاه تهران قرار گیرد.

منصورزاده برای تداوم حیات این دانشگاه تصمیم گرفت با مذاکره با دانشگاه تهران این مرکز را زیر مجموعه دانشگاه تهران و وزارت علوم قرار دهد تا از نظر قانونی نیازی به انحلال آن نباشد.

دانشگاه تهران با زیر مجموعه قرار گرفتن دانشگاه میراث فرهنگی در پردیس هنرهای زیبا این دانشگاه موافقت کرد اما مخالفت مونسان با یکی از بندهای پیش نویس تفاهم نامه باعث شد تا این توافق صورت نگیرد.

دانشگاه تهران در یکی از بندهای پیش‌نویس تفاهم نامه عنوان کرده که زمین دانشگاه میراث فرهنگی باید در اختیار مرکز قرار گیرد که این موضوع مخالف نظر مونسان بود.

در نهایت در تاریخ ۱۸ تیرماه سال ۱۳۹۸ ریاست این مرکز به رضا معصومی راد سپرده و همچنین دستور تخلیه ساختمان مرکز در کاخ نیاوران نیز داده شد.

در زمان حاضر برای به پایان رساندن واحدهای دانشجویان باقی مانده، مکان برگزاری کلاس‌های این دانشگاه به ساختمان سه طبقه خوابگاه پسرانه این مرکز آموزش عالی واقع در خیابان ولیعصر منتقل شده است.

استادان و دانشجویان معتقدند که این جابه جایی لطمه‌های بسیاری به درس و روحیه دانش‌آموزان می زند، چراکه این ساختمان امکانات لازم برای تحصیل را ندارد.

محمد ربیعی ورودی سال ۹۴ به دانشگاه میراث فرهنگی که از آخرین دانشجویان این دانشگاه است درباره وضعیت دانشجویان این مرکز آموزشی گفت: بیشترین دغدغه و رسالت ما دانشجویان حفظ پایه‌های میراث فرهنگی است، بی توجهی به این آثار و فقدان آموزش مناسب برای حفظ آثار، از ارزش بناها می کاهد.

وی ادامه داد: سازمان میراث فرهنگی مالک زمین‌های در اختیار این نهاد نیست، بلکه این سازمان باید متولی بناها برای بهره برداری بهتر باشد.

به گفته این دانشجو، ساختمان سه طبقه خوابگاه امکانات لازم برای تحصیل این دانشجویان را ندارد.

ربیعی خاطرنشان کرد: برای حفظ بناهای تاریخی بهتر است مسئولان با یافتن راه چاره از انحلال این دانشگاه جلوگیری کنند.

تداوم فعالیت دانشگاه میراث فرهنگی برای فرهنگ کشور ضروری است

«یوسف منصورزاده» رئیس سابق دانشگاه میراث فرهنگی نیز اظهار کرد: تداوم حیات دانشگاه میراث فرهنگی برای کشور ضروری است، زیرا این دانشگاه، دانشجویان در رشته‌های خاص را به صورت میدانی آموزش می‌دهد.

وی با اشاره به شیوه تدریس استاد شاگردی در این دانشگاه، افزود: فارغ التحصیلان این مرکز پس از فارغ التحصیلی می توانستند در کارگاه‌های مرمت حاضر و مشغول به کار شوند. بسیاری از این افراد با فراگیری استانداردها و ابتکار در جامعه، کارآفرین بودند.

به گفته این استاد دانشگاه، دانشگاه میراث فرهنگی مرکزی است که باید احیا شود، انحلال این مرکز لطمه‌های جبران‌ناپذیری به فرهنگ کشور وارد می‌کند.

منصورزاده گفت: هنگام تأسیس این سازمان کادر تخصصی وجود نداشت، اما بلافاصله پس از تشکیل این سازمان با تأسیس این مرکز، کارشناسان حرفه‌ای برای این کار آموزش دیدند. این مرکز توانایی درخشش در سطح بین المللی و پذیرش دانشجویان خارجی را نیز دارد.

دانشگاه میراث فرهنگی به سمت کمال پیش می‌رفت

«محمد منصور فلامکی» چهره ماندگار و استاد معماری و مرمت نیز در گفت و گویی اظهار داشت: دانشگاه میراث فرهنگی به سمت کمال پیش می‌رفت، کار را نیک انجام می داد و واقعا انحلال این مرکز آموزشی بدون هیچ خطایی گناه است.

وی دانشجویان هنر این دانشگاه با سایر دانشگاه‌ها را متفاوت دانست و افزود: دانشجویان سایر دانشگاه‌ها بطور مطلق آزاداندیش نیستند و آنها زیر پیکره آموزش سخت، قدیمی و تحول نیافته آموزش می بینند اما دانشجویان دانشگاه میراث فرهنگی نفوذ ناپذیر پرورش می‌یافتند.

فلامکی خاطرنشان کرد: انتقال این دانشگاه به هر مکان دیگری کاری ناصحیح است، چراکه دانشجویان این رشته‌ها به امکانات و طبیعت مجموعه نیاوران برای رشد و تعالی هنر خود نیاز دارند.

انحلال دانشگاه میراث فرهنگی ضایعه جبران‌ناپذیر است

«حسین رایتی مقدم» استاد دانشگاه میراث فرهنگی نیز گفت: این دانشکده برای تربیت نیروی انسانی برای ادامه کارهای میراث فرهنگی در سراسر کشور تأسیس شد و انحلال این مرکز یک ضایعه جبران ناپذیر است.

وی افزود: تمام کارگاه‌های این سازمان در اختیار دانشجویان قرار می‌گرفت، از این‌رو دانشجویان به صورت عملی با کار آشنا می‌شدند.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: با انحلال دانشگاه و جابه جایی مکان برگزاری کلاس‌ها به خوابگاه پسران یک سرخوردگی و افسردگی برای استادان و دانشجویان ایجاد شده است.

«مهدی حجت» از دیگر استادان دانشگاه میراث فرهنگی نیز در اظهاراتی عنوان کرد که افرادی که چارت سازمانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را به شورای عالی اداری فرستادند، دانشگاه میراث فرهنگی را از چارت سازمانی حذف کردند و تلاش‌ها برای ابقا این دانشگاه را ناتمام گذاشتند.

وی افزود: مسئولان میراث فرهنگی ضرورت این دانشگاه را درک نکرده‌اند، حال آنکه این مرکز آموزشی می‌توانست برای حفاظت از میراث فرهنگی در سطح بین المللی بدرخشد.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: دانشگاه میراث فرهنگی امتیازات بین المللی و اقتصادی بالایی برای جذب دانشجو دارد، گرچه از یک انباری کاخ نیاوران این کار شروع شد اما حرفه‌ای ترین افراد را در این حوزه پرورش داده‌اند و اکنون با انحلال این دانشگاه، در تربیت نیروی انسانی در این حوزه با مشکل مواجه خواهیم شد.