در ژوئیه سال ۲۰۱۸، سه خواهر نوجوان با ضربههای چاقو و چکش پدرشان را در خواب در آپارتمانشان در مسکو به قتل رساندند.
بازپرسان تأیید کردند که پدر این دختران سالها آنها را مورد آزار جسمی و روانی قرار میداده است.
در زمان کشتن پدرشان آنجلینا (چپ) ۱۸ ساله، ماریا (وسط) ۱۷ ساله و کریستینا ۱۹ ساله بود
این خواهران متهم به قتل شدند و سرنوشت آنها به یکی از جنجالیترین موضوعات بحث و گفتگو در روسیه تبدیل شد و بیش از ۳۰۰ هزار نفر تومار اینترنتی را امضا کردند که درخواست آزادی آنها را مطرح کرده بود.
چه بر سر پدر آمد؟
غروب روز ۲۷ ژوئیه سال ۲۰۱۸، میکائیل خاچاطوریان ۵۷ ساله، کریستینا، آنجلینا و ماریا را که در آن زمان ۱۷ ساله بودند یکی یکی به اتاق خود فراخواند. او آنها را برای تمیز نکردن آپارتمان تنبیه کرد و به صورتشان گاز فلفل پاشید.
کمی بعد، وقتی او به خواب رفت، دختران با چاقو و چکش و گاز فلفل به او حمله کردند و زخمهای کاری به سر و گردن و سینهٔ او وارد آوردند. جسد او را با بیش از ۳۰ جراحت چاقو پیدا کردند.
راهپیمایی همبستگی با خواهران خاچاطوریان در سنپترزبورگ: روی پلاکارد نوشته شده "خواهران خاچاطوریان باید آزاد شوند"
دختران جوان سپس پلیس را خبر کردند و در محل ارتکاب جرم دستگیر شدند.
تحقیقات خیلی زود پرده از تاریخچهٔ خشونتهای دامنهدار در این خانواده برداشت. خاچاطوریان مرتب دختران را در سه سال گذشته کتک میزد و آنها را شکنجه و زندانی میکرد و مورد آزار جنسی قرار میداد.
شواهد موجود در مورد پدر آنها در کیفرخواست دختران آمده است.
این مورد به سرعت تبدیل به ماجرایی مشهور در روسیه شد. فعالان حقوق بشر بر این باورند که این خواهران مجرم نیستند بلکه قربانیاند و آنها هیچ راهی برای کمک گرفتن و محافظت از خود در برابر پدر شکنجهگرشان نداشتهاند.
هیچ قانونی برای حمایت از قربانیان خشونت خانگی در روسیه وجود ندارد.
برای اولین بار با تغییراتی که در سال ۲۰۱۷ در قوانین ایجاد شد، فردی که یکی از اعضای خانوادهاش را بزند، تا حدی که او ناچار به بیمارستان رفتن نشود، فقط جریمهٔ نقدی یا حداکثر دو هفته حبس در انتظارش بود.
پلیس معمولاً در روسیه خشونت خانگی را "موضوعی خانوادگی" تلقی میکند و در آن دخالت چندانی نمیکند.
مادر این خواهران، که خود از خاچاطوریان کتک میخورده و آزار میدیده؛ سالها پیش به پلیس مراجعه کرده بود؛ همسایگان این خانواده هم که خیلی از او میترسیدند به پلیس مراجعه کرده بودند اما شواهدی وجود نداشت که پلیس بر مبنای آن بتواند در هیچکدام از این موارد وارد ماجرا شود و کمکی به آنها کند.
مادر دختران، آئورلیا دوندوک، میگوید که میخائیل در سال ۲۰۱۵ او را از آپارتمانشان بیرون انداخته است
در هنگام قتل، مادر دختران با آنها زندگی نمیکرده است و خاچاطوریان اجازه نمیداده است که دختران با او تماس داشته باشند.
بنا برارزیابیهای روانپزشکی، دختران در انزوا زندگی میکردند و مبتلا به اختلال "استرس پس از آسیب روانی" بودند.
در طول بازپرسی چه اتفاقی افتاد؟
پروندهٔ خواهران خاچاطوریان روند کندی دارد، آنها در زندان نیستند اما تحت نظارت هستند و حق ندارند با خبرنگاران و همچنین با یکدیگر گفتگو کنند.
دادستانها اصرار دارند که قتل خاچاطوریان، قتل عمد بوده است، چون او در خواب بوده است و خواهران برای این کار هماهنگ با هم عمل کردهاند و چاقو را همان روز صبح، پنهانی برداشته بودند. آنها گفتند که انگیزهٔ این قتل انتقام بوده است.
خواهران (در این تصویر آنجلینا) در ژوئن ۲۰۱۹ در دادگاه حاضر شدند
اگر این خواهران مجرم تشخیص داده شوند بیش از ۲۰ سال باید در زندان بمانند. آنجلینا از چکش استفاده کرده است و ماریا با چاقو ضربه زده است و کریستینا از گاز فلفل استفاده کرده است.
وکلای این خواهران میگوید این قتل مصداق دفاع شخصی بوده است. در قانون جنایی روسیه دفاع شخصی فقط در خشونت آنی مصداق ندارد بلکه در موارد "جرم مستمر" هم مانند موقعیتهای گروگانگیری که قربانی شکنجه میشود هم مصداق دارد.
وکلای مدافع اصرار دارند که خواهران، قربانی "جرم مستمر" بودهاند و باید آزاد شوند. وکلای این خواهران امیدوارند در این ماجرا موفق شوند چون شواهد نشان میدهد که خاچاطوریان از سال ۲۰۱۴ به طور مداوم به آزار همهجانبهٔ این دختران دست میزده است.
فعالان حقوق بشر و بسیاری از مردم روسیه خواهان تغییر قانون و اقداماتی مانند ایجاد خانههای امن و مهار رفتارهای آزارگران و برگزاری کلاسهایی برای افراد با رفتارهای خشونتآمیز هستند.
گستردگی خشونت خانگی تا چه حد است؟
هیچ اطلاعات و آمار موثقی مبنی بر تعداد زنانی که در روسیه مورد خشونت خانگی قرار میگیرند، وجود ندارد. بنا بر گمانهزنی فعالان حقوق بشر، در یکی از هر چهار خانواده خشونت خانگی وجود دارد.
تعدادی از موارد تکاندهندهٔ دیگرهم به سرخط خبرها تبدیل شدند، از جمله ماجرای مارگریتا گراچوا که شوهرش به دلیل حسادت هر دو دست او را با تبر قطع کرد.
بعضی از کارشناسان میگویند ۸۰ درصد زنانی که در زندانهای روسیه به اتهام قتل زندانی هستند، فرد آزارگر را برای دفاع از خود کشتهاند.
واکنش شدیدی بر ضد خواهران خاچاطوریان در میان بخشهای محافظهکارتر جامعهٔ روسیه دیده میشود.
انجمنی که از "مردسالاری" و "ملیگرایی" به عنوان دو ارزش اصلی خود نام میبرد و حدود ۱۵۰،۰۰۰ عضو در شبکههای اجتماعی دارد، کمپینی به نام "قاتلان باید به زندان بروند" به راه انداخته است و معتقد است این خواهران نباید آزاد شوند.
علاوه بر درخواست امضای تومارهای اینترنتی برای آزادی این خواهران، جلسات شعرخوانی و راهپیماییها و نمایشهایی درحمایت از آنها انجام شده است.
داریا سرنکو، فمینیست و فعال حوزهٔ زنان از مسکو که کار هماهنگی برای اجرای سه راهپیمایی همبستگی با این خواهران را در ماه ژوئن انجام داده است، میگوید که هدف اصلی این رویدادهای عمومی زنده نگه داشتن این ماجرا در خبرها و امکان گفتگوی آزاد و امن از این موضوع برای همگان است.
او میگوید:" خشونت خانگی واقعیت جاری زندگی در روسیه است. نمیتوانیم آن را نادیده بگیریم، حتی اگر شخصاً هرگز آن را تجربه نکرده باشیم، باز هم از تأثیر آن بر زندگیمان در امان نیستیم".