در روزهای اخیر اخبار پر سروصدایی از بازداشت برخی از مدیران و مسئولان اقتصادی به گوش میرسد که میتواند در راستای طرحی کلانتر و منسجمتر برای برخورد با مفاسد اقتصادی باشد.
هرچند این اقدامات در جای خود لازم و قابل ستایش هستند اما واقعیت این است که مبارزه با فساد ابعادی بسیار گستردهتر از برخورد با اشخاص خاطی دارد. از بین بردن فضای بروز فسادهای اقتصادی اصلی ترین مساله در مبارزه با فساد است که یک اقتصاددان معتقد است با عدم دخالت دولت و سادهسازی قوانین میتوان آن را محقق کرد.
جایگاه ۱۳۰ در شاخصهای جهانی فساد اقتصادی برای ایران
قدرتالله اماموردی با بیان اینکه فساد به معنای سوءاستفاده از اعتماد مردم برای تامین منافع شخصی است، اظهار کرد: بر اساس شاخصهای بینالمللی، ایران اوضاع خوبی در شاخص فساد ندارد؛ به طوری که در سال ۲۰۱۷ در جایگاه ۱۳۰ شاخص فساد قرار داشت که نشاندهنده اوضاع نامناسب و ریشهدار بودن فساد در اقتصاد ایران است.
این اقتصاددان حضور نهادهای دولتی یا غیردولتی با توانایی اعطای ویژه در اقتصاد را از عوامل اصلی ایجاد فضای ناسالم و غیررقابتی در اقتصاد ایران ارزیابی کرد و گفت: این شرایط علاوه بر تضعیف بخش خصوصی، به مرور زمان باعث ایجاد فساد اقتصادی هم خواهد شد.
اماموردی پیچیده بودن مقررات گمرکی، مالیاتی و بانکی را از دیگر عوامل ایجاد فساد اقتصادی برشمرد و گفت: وقتی فعالان اقتصادی در طی کردن مراحل سخت و پیچیده قانونی به مشکل برمیخورند، به سراغ راهکارهای میانبر خواهند رفت که همین مساله در نهایت ایجاد فساد خواهد کرد.
ژنهای خوب مناسبات ناسالم شکل میدهند
او همچنین خویشاوندسالاری و "ژنهای خوب" را یکی دیگر از عوامل اصلی شکل گرفتن مناسبات ناسالام ارزیابی کرد و ادامه داد: گذشته از مسائل مرتبط با فساد، دستگاههای نظارتی باید عملکرد بد اقتصادی مسئولین در اداره امور را نیز تحت پیگیرد قرار دهند تا مدیران بیکفایت از حوزهای به حوزه دیگر منتقل نشوند.
این اقتصاددان به عدم تناسب جرم با مجازات هم اشاره کرد و گفت: در حالی که برخی افراد به جرم فعالیتهای شبهسیاسی به حبسهای طولانی مدت محکوم میشوند اما مشاهده میشود که برخی از مجرمان اقتصادی که هزاران میلیارد تومان به اموال عمومی آسیب زدهاند به جرمهای خفیفتر محکوم میشوند. این مساله میتواند باعث ترغیب افراد به افزایش سواستفاده از اموال عمومی شود.
دولت دخالت نکند فساد کمتر میشود
اماموردی به راهکارهای غیرقضایی برای کاهش مفاسد اقتصادی هم پرداخت و گفت که سادهسازی قوانین و مقررات و کاهش دخالت دولت به طور مستقیم باعث کاهش فسادهای اداری خواهد شد.
او همچنین به تاثیر آزادسازی مطبوعات و رسانهها در مبارزه موثرتر با مفاسد اقتصادی هم اشاره کرد و گفت: رسانهها بسیاری از فسادها و سوءاستفادهها را رسوا میکنند و این میتواند به طور طبیعی از فساد بیشتر در اقتصاد جلوگیری کند.
بازداشت مدیرعامل خودروسازی ایرانخودرو، رئیس سازمان خصوصیسازی، شهردار و برخی از اعضای شورای شهر خرمآباد از مهمترین اخباری است که در روزهای گذشته منتشر شده است.