مرگ ناشی از سوانح ترافیکی، بالاترین میزان مرگومیر ناشی از جراحات غیرعمدی را در دنیا به خود اختصاص داده است. بهطوریکه سالانه جان حدود ۳ میلیـون نفـر را در جـادههای جهان میگیرد و همچنین باعث ۲۰ تـا ۵۰ میلیـون مصدومیت غیرکشنده میشود و سیل عظیمی از افراد را بهسوی شرکتهای بیمهگر روانه میسازد. اما قضیه، روی دیگری نیز دارد. در برخی نقاط ازجمله کشور ما ایران با توجه به شیوع بالای تصادفات و جراحات ناشی از آن، برخی افراد با ایجاد تصادفات و جراحـات ساختگی یا افزودن به جراحات ناشی از یک تصادف واقعـی، درصدد بـهدسـت آوردن مزایـا و دریافت مبالغ سنگین از بیمـهها بهعنوان غرامت هستند.
به گفته متخصصان، بر اساس مطالعات، مشخص شده است کـه حدود ۱۳ درصد از کـل مصـدومان ارجاعی به پزشکی قانونی، آسیب به خود داشتهانـد. ایـن میزان بـیش از دوبرابـر نتـایج یک تحقیق در جمعیـت ایالاتمتحده بوده است. این در حالی است که وقوع مسائلی ازایندست و افزایش تقلب در بیمهها علاوه بـر هزینـه مـالی سـنگین ایجادشده بر شرکتهـای بیمـهای کشـور، نهایتـاً منجـر بـه افزایش حق بیمهها و تحمیل بار اقتصادی بر کلیه افراد یـک جامعه میشود.
در همین رابطه، یک مطالعه علمی پژوهشی توسط محققانی از مرکز تحقیقات پزشکی قانونی هرمزگان انجام شده است که هدف از آن، بررسی فراوانی و الگوی صدمات مراجعهکنندگان حوادث ترافیکی به واحد معاینات پزشکی قانونی بوده است.
این مطالعـه مقطعی توصیفی در یک بازه زمانی یکساله روی تعدادی از مصدومان ناشی از تصادفات رانندگی مراجعـهکننده بـا معرفینامه مقام قضایی به اداره کل پزشـکی قـانونی اسـتان هرمزگان واقع در بندرعباس انجام شده است. این افراد توسـط یکـی از پزشـکان قـانونی معاینه شده و بعد از شک به ایجاد صدمات ساختگی، توسط یکی دیگر از پزشکان قانونی معاینه مجدد شده بودند.
بر اساس یافتههای این تحقیق، اکثریت مراجعهکنندگان با صدمات ساختگی به پزشـکی قانونی، مرد، در گروه سـنی ۲۰-۳۰ سـال، دارای شـغل آزاد، سابقه کیفری و سطح تحصیلات زیر دیـپلم بودند. ازنظر الگو نیز، شایعترین محل جراحات و شکستگی به ترتیب ساعد دست و ساییدگی، بهعنوان تظـاهر عمـده صـدمات ساختگی بوده است.
در این رابطه، سعید محمدی، پژوهشگر مرکز تحقیقات پزشکی قانونی هرمزگان و همکارانش میگویند: «بر اساس یافتههای ما، شایعترین محـل صـدمه، جراحـت سـطحی سـاعد بـود. همچنین در بررسـی سـوابق کیفـری افراد، مشـخص شـد کـه حدود ۲۶ درصد از آنها، سابقه کیفری داشتند. برخـی از افـراد دارای دو یـا بیشتر از دو مورد سابقه کیفری بودند».
آنها میافزایند: «ساییدگی نیز، شایعترین نوع جراحت در افراد مورد پـژوهش بود. بهعلاوه، بهطورکلی در ۶۴ مورد از افراد، شکستگی دندانی ملاحظه شد که بیشترین فراوانـی مربـوط بـه شکستگی دندانی نوع UL۲ بـود».
به بیان پژوهشگران فوق، با استفاده از نتایج این تحقیق بایستی راهکارهایی را برای جلوگیری از این اتفاقات ارائه داد که از آن جمله میتوان به آموزش مدون پزشکان قانونی در خصوص الگوی صدمات ساختگی، خصوصیات فردی و مختصات فردی و مختصات حوادث ترافیکی ساختگی، ارتباط نزدیک پزشکان قانونی و بیمهها در برخورد با حوادث ساختگی، تدوین قوانین جدید با پیشبینی مجازاتهای مناسب در مواجهه با حوادث و صدمات ساختگی بهعنوان عامل پیشگیریکننده اشاره کرد.
قابلذکر است نتایج بهدستآمده از پژوهش فوق در مجله «پزشکی قانونی ایران» منتشر شدهاند. این مجله متعلق به سازمان پزشکی قانونی ایران است.