توکلی: اگر سال ۷۶ کاندیدا می‌شدم در مقابل خاتمی پیروز بودم/ به حزب‌اللهی‌ها می‌گویم بابا خودت کمی فکر کن برخی کارها نیاز به دستور رهبری ندارد

احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، در ششمین نشست از سلسله جلسات هسته عدالت‌پژوهی مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع) درباره شرایط اجتماعی و سیاسی دوران اصلاحات، با اشاره به اشتباهات ناطق نوری در انتخابات ۷۶ گفت: در آن انتخابات، از آقای ناطق نوری حمایت کردم. پیش ایشان رفتم و گفتم حاضرم برای شما کار کنم. ولی از شما می‌خواهم برخی کارها را بکنید و برخی کارها را نکنید تا برنده شوید که در نهایت این توصیه‌ها را جدی نگرفت و دو اشتباه بزرگ او شد.

اگر سال ۷۶ کاندیدا می‌شدم برنده میشدم

توکلی در ابتدای این نشست، به موضوع انتخابات سال ۱۳۷۶ و پیروزی خاتمی در آن انتخابات پرداخت و با اشاره به اهمیت این حادثه گفت: آذر ۱۳۷۵، بعد از طی شدن دوران تحصیل در انگلستان، به ایران بازگشتم و سراغ تأسیس روزنامه فردا رفتم. ضمناً با حدود ۱۵ نفر از افراد نزدیک در مورد انتخابات ریاست جمهوری سال ۷۶ مشورت کردم؛ از جمله سراغ آقای جواد لاریجانی رفتم.

وی ادامه داد: انتخابات هم شکل و قوام گرفته بود و همگان در جناح اصول‌گرایی، آقای ناطق نوری را پیروز انتخابات می‌دانستند. از او پرسیدم که اگر من نامزد انتخابات شوم، چه اتفاقی می‌افتد که جواد لاریجانی پاسخ داد: همه‌چیز به هم می‌خورد. در پاسخ گفتم، شما چطور سیاست‌مداری هستید که یک متغیر برون‌زا به‌راحتی می‌تواند تمام برنامه شما را دچار اختلال کند؟

توکلی با اشاره به جمع‌بندی خود در اینکه اگر در آن انتخابات نامزد می‌شدم، برنده انتخابات بودم، افزود: با حضور من در انتخابات ۱۳۷۶، امکان ایجاد دوقطبی که در نهایت منجر به پیروزی آقای خاتمی شد، رقم نمی‌خورد.

عضو مجمع تشخیص مصحلت نظام گفت: با این‌حال به دو دلیل در عرصه انتخابات وارد نشدم، اول نبود افرادی که به من در اداره کشور کمک کنند؛ می‌خواستم که یک «برنده خوب» باشم و افرادی که در این زمینه بتوانند به من کمک کنند، وجود نداشت. از سوی دیگر، نمی‌خواستم بازی جریان اصول‌گرایی را به هم بزنم؛ چراکه نتیجه به هم خوردن بازی طراحی‌شده، اصلاً معلوم نبود و امکان داشت در صورت شکست اصول‌گرایان، همه علت شکست به حضور من در انتخابات مرتبط شود. آقای ناطق نوری را در آن موقع خیلی بد نمی‌دانستیم و حداقل از خیلی‌ها بهتر بود.

دو اشتباه بزرگ ناطق نوری در انتخابات سال ۱۳۷۶

وی با اشاره به تصمیم خود در حمایت از ناطق نوری در انتخابات سال ۱۳۷۶ بیان کرد: در آن انتخابات، از آقای ناطق نوری حمایت کردم. پیش ایشان رفتم و گفتم حاضرم برای شما کار کنم. ولی از شما می‌خواهم برخی کارها را بکنید و برخی کارها را نکنید تا برنده شوید که در نهایت این توصیه‌ها را جدی نگرفت و دو اشتباه بزرگ او شد.

توکلی افزود: اولین خواسته‌ام این بود که گفتم آشکار کنید که با آقای هاشمی متفاوت هستید؛ چون شما فرق دارید، لذا این را صراحتاً اعلام کنید؛ ولی این کار را نکرد و خود را دنباله‌رو آقای هاشمی معرفی کرد. تأکید کردم به حرف اطرافیان و برخی افراد جبهه اصول‌گرایی توجه نکنید و سیاست‌های آقای هاشمی را مورد انتقاد قرار دهید و در مرحله بعد، کارهایی را که می‌خواهید، انجام دهید، اعلام کنید. اگر این‌گونه وارد صحنه شوید، زمین بازی عوض می‌شود. دوم اینکه علیه فساد و تبعیض حرف بزنید و به عدالت اجتماعی بپردازید؛ چون اعتقاد شما است؛ لذا این را بگویید ولی خوب این کار را نکرد و در مقابل، جبهه مقابل و آقای خاتمی، این کار را کرد و به‌سختی هم انجام داد و پیروز انتخابات شد.

حداقل دو رأی دارم؛ خودم و همسرم

وی با اشاره به انتخابات مجلس دوم شورای اسلامی در اسفند سال ۱۳۶۲ گفت: در آن زمان جو سنگینی علیه من بود. تازه از وزارت کار استعفا داده بودم و از تهران نامزد شدم. در همان انتخابات، ۲۰ نفر از رفقای خود را دعوت کردم و همه جز یک نفر با شرکت من در انتخابات مخالفت کردند. به آن‌ها گفتم: من که نامزد هستم و حداقل خودم و همسرم که به من رأی می‌دهند؛ لذا دو تا رأی را حداقل دارم!… درنهایت هم در آن انتخابات به دور دوم راه پیدا کردم. هیچ‌کس در آن انتخابات از من حمایت نکرد و بدون حضور در لیستی، در تهران ۳۰۰ هزار رأی آوردم.

راهبرد «تکثیر نامزدها» در انتخابات سال ۸۰ اشتباه بود

وی با اشاره به انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۰ و علل حضور خود در این انتخابات بیان کرد: در نزدیکی آن انتخابات، مجدد افراد مختلفی در میان جناح اصول‌گرایی جمع شدند تا در مورد انتخابات بحث و تصمیم‌گیری شود. در آنجا تلاش کردم این موضوع را طرح و اثبات کنم که من بهترین رقیب برای خاتمی هستم و تأکید کردم که کثرت نامزدها باعث کاهش رأی ما و افزایش رأی خاتمی می‌شود.

توکلی یادآور شد: در این انتخابات، نیروهای اصولگرا راهبرد «تکثیر نامزدها» را انتخاب کردند؛ ولی من در آن جمع تأکید کردم که این راهبرد، حتی از منظر ساده رفتار یک مصرف‌کننده هم معقول نیست. بنده می‌گفتم که وقتی‌که در اقتصاد رقابت شدید می‌شود و تنوع کالا در یک محصول پیدا شود، به‌طوری‌که انتخاب گزینه مطلوب دشوار باشد، مصرف‌کننده به برند معروف رجوع می‌کند و شرایط در آن زمان به نفع برند معروف می‌شود و اوضاع آن موقع را این‌طور تشبیه کردم و با همین استدلال گفتم که رأی خاتمی بالا می‌رود که البته دوستان گوش نکردند.

وی افزود: مثال خمیردندان را زدم که اگر تنوع محصول زیاد شود، افراد سراغ برند و چهره معروف می‌روند، چون هزینه انتخاب خود را می‌خواهند کاهش دهند. در مرحله انتخاب، اگر زیاد جدید باشد، سراغ قدیمی می‌روی، ولی اگر جدید یک‌دانه باشد، روی همین متمرکز می‌شوید. این کثرت باعث آن نتیجه در انتخابات شد و من ۴ و نیم میلیون رأی آوردم و باقی آرا در جناح اصول‌گرایی بسیار کم بود.

ولایت فقیه، ولایت عقل و عدل است

توکلی با اشاره به دیدگاه خود در مورد ولایت فقیه ادامه داد: به این دوستان حزب‌اللهی می‌گویم بابا! خودت کمی فکر و تأمل‌کن؛ برخی کارها نیاز به دستور صریح رهبری ندارد. تبعیت از امر و نهی رهبری و عدم تخریب برنامه رهبری، وظیفه ما نسبت به ولی‌فقیه است.

وی گفت: ما باید در معرض خط او قرار بگیریم و تلاش کنیم به فکر او نزدیک شویم. به تعبیر آیت‌الله جوادی آملی، ولایت‌فقیه، ولایت عقل و عدل است. باید با عقل خودمان اطراف را ببینیم؛ ولی تلاش کنیم به دید و منظر او نزدیک شویم. از این حالت انفعال که منتظر دستور رهبری باشیم، درمی‌آییم.