گیشه‌ی تابستان به روایت آمار و ارقام / "این سینما جان ندارد"
این مقدار فروش در حالی برای گیشه سینماها رقم خورد که نسبت به میزان فروش سال‌های گذشته و با در نظر گرفتن افزایش بهای بلیت سینماها رقم قابل ملاحظه‌ای نیست. حال باید توجه کرد که با وجود نارضایتی سینماگران و سینماداران، چه تمهیداتی برای ادامه سال سینمایی در نظر گرفته خواهد شد؟
سینمای ایران در سه ماهه فصل تابستان با اکران ۱۸ فیلم سینمایی از اول تیرماه تا پایان شهریورماه به فروش ۶۴ میلیاردی دست یافت و از مجموع فروش در این سه ماه، به تفکیک ۲۹ میلیارد و ۴۹۲ میلیون تومان در تیرماه، ۲۳ میلیارد و ۹۱۰ میلیون تومان در مردادماه و ۱۰ میلیارد و ۶۷۹ میلیون تومان در شهریورماه فروش داشته است.
گرمای تابستان و سرمای سینما
با مقایسه آماری همین بازه زمانی در سال‌های قبل می‌توان مشاهده کرد که تابستان سال گذشته (۹۷) گیشه سینما درآمدی حدودا ۶۲ و نیم میلیارد تومانی و سال ۹۶ بیش از ۴۵ میلیارد تومانی داشته است. این در حالی است که در سال ۹۸ تنها در ماه اول تابستان میزان فروش از دو سال قبل بیشتر بوده و در مرداد ماه کمتر از سال ۹۷ و در شهریورماه این آمار حتی کمتر از دو سال قبل خود یعنی سال ۹۶ بوده است.
ناگفته نماند که هر ساله انتظار می رود آمار فروش فیلم‌ها به دلیل افزایش قیمت بلیت‌های سینمایی افزایش پیدا کند اما با این اوصاف همانطور که ارقام نشان می دهند عایدی امسال سینما از گیشه فصل تابستان خود در زمان‌هایی، کمتر از سال‌های گذشته بوده است.
بهای بلیت سینماها در سال ۹۸ از ۱۵ هزار تومان در سینماهای مدرن، به ۲۰ هزار تومان (با احتساب ارزش افزوده) افزایش پیدا کرد البته با این شرط که در روزهای شنبه، یکشنبه، دوشنبه و چهارشنبه بهای بلیت به همان میزان قبل و تنها پنجشنبه، جمعه و روزهای تعطیل بلیت سینماها افزایش قیمت داشته باشند.
اگر بخواهیم نگاه دقیق تری برای بررسی آمار فروش این فصل داشته باشیم به جا است که به تعداد مخاطبانی که در این ماه‌ها به سینما آمده‌اند هم اشاره کنیم.
به طور مثال در شهریورماه که البته به جهت مقارن شدن با ایام ماه محرم چند روزی سینماها تعطیل شدند، حدود ۹۵۰ هزار نفر به سینما رفتند، این در حالی است که در سال ۹۷ یک میلیون و ۴۴۰ هزار نفر و در سال ۹۶ یک میلیون و ۸۸۵ هزار نفر به تماشای فیلم‌های روی پرده نشستند.
این مقایسه برای مردادماه هم نشان می‌دهد امسال با یک کاهش حدود یک میلیون نفری مواجه بودیم به این ترتیب که مردادماه امسال حدود دو میلیون نفر و در سال ۹۷ سه میلیون و ۲۰۰ هزار نفر مخاطب داشتیم و در تیرماه امسال نیز با اختلاف کمی دو میلیون و ۷۰۰ هزار مخاطب و تیر ۹۷ دو میلیون و ۳۶۰ هزار نفر به سینما آمدند که نشان می‌دهد اگر شاهد افزایش فروشی هم در این ماه بودیم مهمترین علت آن همین افزایش بها بلیت سینماها است.
پرفروش‌ترین‌ها تابستان
فیلم سینمایی «ایکس لارج» به کارگردانی محسن توکلی و تهیه کنندگی محمدحسین فرحبخش با درونمایه‌ای کمدی و با بازی اکبر عبدی، محمدرضا شریفی‌نیا، سحر قریشی، یوسف تیموری، علی صادقی، رضا ناجی، بهاره رهنما و ... بیشترین میزان فروش را از اکران این فصل به خود اختصاص داد و ۶ میلیارد تومان فروش داشت و حدود ۶۰۰ هزار نفر مخاطب آن شدند.
پس از آن دو فیلم «ایده اصلی» آزیتا موگویی و «قصر شیرین» سیدرضا میرکریمی با فروشی بیش از سه میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومانی با اختلاف فروش کمی در رتبه دوم و سوم قرار گرفتند. این دو فیلم که هر دو در جشنواره سی‌وهفتم فجر هم حضور داشتند در زمان اکران روی پرده سینماها هر کدام حدود ۲۸۰ هزار مخاطب را به سینما جذب کردند.
کم‌فروش‌ترین‌های تابستان
فیلم سینمایی «صدای منو می‌شنوید؟» به کارگردانی صادق پروین آشتیانی که اکرانش را از ۶ شهریورماه آغاز کرد پس از گذشت چند روز نمایش روی پرده به کف فروش نرسید و در نهایت توانست حدود سه میلیون و ۳۱۴ هزار تومان فروش داشته باشد که کمترین میزان فروش فیلم از ابتدای سال نیز برای همین اثر بوده است.
قبل از آن فیلم سینمایی «برمودا» به کارگردانی رهبر قنبری قرار دارد که آن هم اکرانش را از ۶ شهریورماه آغاز کرده و حدود ۳۵ میلیون تومان فروش داشته و اکنون در سینماهای محدودی اکرانش را ادامه می‌دهد. همچنین فیلم «کروکودیل» با حدود ۵۱ میلیون تومان فروش در رتبه بعدی قرار دارد. البته این اثر به تازگی روی پرده رفته و اگر کف فروش را رعایت کند، می‌تواند اکرانش را در ماه آینده ادامه دهد.
تنها یک فیلم در تابستان سهم کودکان شد!
با وجود اینکه سرگروه‌ها موظف به اکران دست‌کم یک فیلم کودک هستند اما در این فصل تنها یک فیلم که مناسب گروه سنی کودکان و نوجوانان باشد اکران شد و احتمالا همه سهم موظفی خود را برای باقی سال گذاشته‌اند. این در حالی است که مدارس در فصل تابستان تعطیل و فرصت مناسبی بود تا خانواده‌ها بتوانند همراه با فرزندان خود به سینما بروند. بر این اساس فیلم سینمایی «تپلی و من» ساخته حسین قناعت تنها فیلم اکران شده در این بازه زمانی بود که پس از حدود دو ماه اکران تا پایان شهریورماه بیش از یک و نیم میلیارد تومان فروش داشت و ۱۵۲ هزار نفر مخاطب آن بودند.
بازیگران و گیشه سینما
حمید فرخ نژاد که از بازیگران شناخته شده سینما است از ابتدای امسال با بازی در آثار مختلف چندین بار روی پرده رفته است اما برخلاف سال‌های گذشته تمام آثاری که او در آن‌ها نقش افرینی کرده آنچنان پرفروش نشدند. فرخ نژاد اکنون با فیلم سینمایی «چاقی» راما قویدل روی پرده سینما است و پیش از آن فیلم‌های «دخترشیطان» قربان محمدپور و «سامورایی در برلین» مهدی نادری را روی پرده داشت که البته سامورایی حدود ۶ میلیارد فروش داشت و به نسبت دو فیلم دیگر اقبال بیشتری به دست آورد.
محسن تنابنده هم در این فصل هم فیلم سینمایی «قسم» را به عنوان کارگردان روی پرده برد، در فیلم سینمایی «شکستن همزمان بیست استخوان» یه عنوان بازیگر و در کاراکتر یک پناهنده افغان ایفای نقش کرده است. مهناز افشار هم که در فیلم «قسم» تنابنده نقش اول را بازی می‌کند، اکنون و در اواخر تابستان فیلم «شاه کش» را هم روی پرده دارد.
نوید محمدزاده هم از دیگر چهره های شناخته شده و پر طرفدار سینمایی بعد از بازی و اکران فیلم «متری شیش و نیم» سعید روستایی در بهار که استقبال بسیار خوبی از آن شد و تا کنون در شش ماهه نخست سال با بیش از ۲۷ میلیارد تومان فروش، پر فروش ترین فیلم سینمایی بوده با نقش آفرینی در فیلم «سرخپوست» با فروش ۱۴ و نیم میلیارد تومانی در بین پنج فیلم پرفروش نیمه نخست سال قرار گرفت.
از دیگر بازیگرانی که دو فیلم روی پرده دارند علی مصفا است. او اکنون با دو اثر «چاقی» و «مردی بدون سایه» روی پرده سینماها است.
سینماهای پرفروش
10 سینمای پر فروش به ترتیب از دهمین سینما: پردیس سینمایی اطلس مشهد با ۴ میلیارد تومان فروش، پردیس سینمایی چارسو با چهار میلیارد تومان فروش، پردیس سینمایی ملت با چهار میلیارد تومان فروش، هنر شهر آفتاب شیراز با پنج میلیارد تومان فروش، پردیس هویزه مشهد با پنج میلیارد تومان فروش، پردیس سینمایی مگامال با پنج میلیارد تومان فروش، پردیس سینمایی باغ کتاب با ۶ میلیارد تومان فروش، پردیس سینمایی ایران مال با هشت میلیارد تومان فروش، پردیس سینمایی آزادی با هشت میلیارد تومان فروش و در رتبه اول با اختلاف فروش بسیار زیادی پردیس سینمایی کوروش با ۲۱ میلیارد تومان فروش قرار دارند. در بین این ۱۰ سینما، تنها سه سینما سهم شهرستان‌ها است که دو سینما در مشهد و یک سینما در شیراز قرار دارد.
آثار صدر جدول 6 ماهه نخست سال
پنج فیلم سینمایی «دختر شیطان»، «زهرمار»، «ما همه با هم هستیم»، «سرخپوست» و «شبی که ماه کامل شد» اکرانشان را در خردادماه آغاز کردند و نمایش‌شان در تابستان هم ادامه داشت. حتی به دلیل داشتن مخاطب، برخی از آن‌ها تا شهریورماه هم روی پرده بودند. در بین این پنج اثر، فیلم «شبی که ماه کامل شد» بیشترین میزان فروش را به خود اختصاص داد که تا پایان تابستان و با توجه به تمامی ۳۷ فیلم اکران شده از ابتدای سال با فروش ۱۸ میلیارد تومانی در رتبه چهارم قرار دارد و سپس فیلم «سرخپوست» نیما جاویدی یا فروش ۱۴ میلیاردی در رتبه پنجم جدول فروش سینما در شش ماهه ابتدایی سال جای گرفتند.
رده بندی سنی
نکته قابل توجه در اکران‌های این فصل تاکید بر رده‌بندی شدن فیلم‌ها بود و به این ترتیب فیلم‌های «شاه کش»، «کروکودیل»، «کلوپ همسران»، «مردی بدون سایه»، «روسی»، «سرکوب»، «کار کثیف»، «شبی که ماه کامل شد» و ... در این فصل با محدودیت سنی روی پرده رفتند. حال باید دید آیا این اعمال محدودیت‌ها علاوه بر ایجاد نوعی آرامش روانی برای مخاطب و خانواده بر میزان فروش آثار هم تاثیرگذار خواهد بود؟
لازم به ذکر است که اعداد و عناوین مندرج در این جدول مربوط به اکران فیلم‌ها در کل کشور است و با استناد به سامانه فروش سینمای ایران و سینماتیکت گردآوری و تنظیم شده است.
