دانه کتان به واسطه محتوای فیبر فراوان خود شناخته شده است و از این رو، همواره هم در آشپزی و هم در نساجی مورد استفاده قرار گرفته است.
آیا دوست دارید به روشی ساده و خوشمزه، دریافت مواد مغذی خود را تقویت کنید؟ با مد نظر قرار دادن استفاده از دانه کتان میتوانید به این هدف دست یابید. دانههای کتان سرشار از مواد مغذی هستند و به ویژه در رژیمهای غذایی گیاهخواری و وگان میتواننند نقشی تعیین کننده به عنوان یک ابرماده غذایی داشته باشند.
دانه کتان؛
دانه کتان حدود ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد در خاورمیانه کشت شد و به واسطه آثار تجارت خارجی و تقاضا، تولید آن در سراسر جهان گسترش یافت. در حال حاضر کانادا، روسیه، فرانسه و آرژانتین برترین تولیدکنندگان دانه کتان محسوب میشوند.
دانه کتان به واسطه محتوای فیبر فراوان خود شناخته شده است و از این رو، همواره هم در آشپزی و هم در نساجی مورد استفاده قرار گرفته است. به واسطه خواص تغذیهای و دوام پارچه، بازار دانه کتان طی سالهای اخیر رشدی پایدار را تجربه کرده است.
دانههایی کوچک، اما سرشار از مواد مغذی
تنها یک اونس از دانههای کتان (معادل سه قاشق غذاخوری) میتواند مواد مغذی زیر را برای شما فراهم کند:
اسیدهای چرب امگا-۳
فیبر: ۸ گرم
پروتئین: ۶ گرم
ویتامین B۱: ۳۱ درصد از مقدار مصرف توصیه شده روزانه
منگنز: ۳۵ درصد از مقدار مصرف توصیه شده روزانه
فریب اندازه کوچک دانههای کتان را نخورید، زیرا محصولی سودمند و قدرتمند محسوب میشود. افزون بر مواد مغذی که در بالا فهرست شدند، دانههای کتان منبع خوبی برای فسفر، سلنیوم، ویتامین B۶، آهن، پتاسیم، مس و روی هستند. برای حصول اطمینان از مصرف دانه کتان به اندازه کافی حداقل دو قاشق غذاخوری از آن را به روتین روزانه خود اضافه کنید.
ارائه چیزی فراتر از فیبر
همان گونه که پیشتر اشاره شد، دانههای کتان از محتوای فیبر قابل توجهی برخوردار هستند که برای تنظیم سطوح کلسترول و همچنین قند خون کارایی دارد. اما این دانههای کوچک چه فواید دیگری دارند؟
پوست و موی سالم
دانههای کتان حاوی چربیهای ALA هستند که از طریق تامین چربیهای ضروری و ویتامینهای B برای پوست و مو مفید هستند. آنها خارش و خشکی که میتواند به شکل گیری شوره سر منجر شود را کاهش میدهند. همچنین، مصرف دانه کتان به کاهش پدیداری آکنه، روزاسه، و اگزما کمک میکند و در کاهش خشکی چشم نیز موثر است.
سرشار از آنتی اکسیدانها
آنتی اکسیدانهای موجود در دانههای کتان به نام لیگنان شناخته میشوند. این آنتی اکسیدانها پلی فنولهای مرتبط با فیبر هستند که فواید ضد پیری و همچنین تعادل هورمونی و سلامت سلولی را برای انسان ارائه میکنند. پلی فنولها از رشد باکتریهای خوب در روده پشتیبانی میکنند و میتوانند به حذف کاندیدا یا رشد مخمری کمک کنند. آنها همچنین حاوی خواص ضد ویروسی و ضد باکتری هستند و سیستم ایمنی بدن انسان را تقویت میکنند.
سلامت گوارش
یکی از دلایل مفید بودن دانههای کتان برای انسان غلظت بالای لعاب آن است که یک فیبر تشکیل دهنده ژل محلول در آب است و به جذب مواد مغذی کمک میکند. چربیهای ALA نیز به محافظت از دیواره داخلی دستگاه گوارش و در کل حفظ عملکرد بهینه آن کمک میکنند.
کاهش خطر ابتلا به برخی سرطانها
به نظر میرسد دانههای کتان میتوانند خطر ابتلا به سرطان پستان را کاهش داده و در برخی موارد آثار آن را معکوس کنند. سه لیگنان (آنتی اکسیدان ها) که در دانههای کتان یافت میشوند، هورمونها را متعادل میکنند و از این رو، برای سلامت زنان از اهمیت ویژهای برخوردار هستند. همچنین، گزارش شده است که دانههای کتان به مبارزه با سرطانهای روده بزرگ، پروستات و تخمدان کمک میکنند.
تسکین نشانههای یائسگی
به دلیل تواناییهای ایجاد تعادل هورمونی، دانههای کتان و مشتقات آن اکسیر زندگی برای زنانی محسوب میشوند که وارد دوران یائسگی میشوند، زیرا دارای ویژگیهای استروژنی هستند. استفاده از دانههای کتان نتایج مثبتی را در کاهش گرگرفتگیهای دوران یائسگی نشان داده است.
فواید قلبی عروقی
چربیهای ALA موجود در دانههای کتان دارای خواص ضد التهابی هستند و میتوانند از رگهای خونی در برابر آسیب محافظت کنند. از آنجایی که به کاهش کلسترول نیز کمک میکنند، دانههای کتان شریانها را پاک و بدون گرفتگی حفظ میکنند.
درمان سندرم تونل کارپ
هنگامی که به صورت مستقیم روی مچ دست اعمال شود، روغن دانه کتان میتواند به طور قابل توجهی پیشرفت تونل کارپ را کاهش دهد و حتی ممکن است آن را معکوس کند.
آیا مصرف دانه کتان میتواند مشکل ساز شود؟
افزودن دانههای کتان به رژیم غذایی حرکات روده و دفع مدفوع را افزایش میدهد و در برخی موارد موجب ناراحتیهای گوارشی با علائمی مانند نفخ، گاز، درد شکمی، یبوست، اسهال، معده درد و حالت تهوع میشود. بانوان باردار به واسطه وجود استروژن نباید دانه کتان مصرف کنند.
روشهای مصرف دانه کتان
دانه کتان را به چند روش مختلف میتوان مصرف کرد:
دانه کتان قهوهای را میتوان به صورت کامل چه در حالت خام یا سرخ کرده مصرف کرد. برای مصرف این نوع میتوانید آن را روی گرانولا، ماست، سالاد یا هر چیز دیگری بریزید.
دانه کتان طلایی را همانند همتای قهوهای خود میتوان به صورت خام یا سرخ کرده مصرف کرد. دستورالعملهای مصرف همانند دانه کتان قهوهای است.
به طور معمول پودر دانه کتان را میتوان به یک وعده غذایی اضافه کرد یا از آن در پخت و پز و آشپزی استفاده کرد.
روغن دانه کتان نیز در دسترس است که بیشتر برای اهداف موضعی استفاده میشود، اما میتوان در تهیه غذا نیز از آن استفاده کرد.
مقدار بیش از اندازه یک چیز خوب نیز میتواند بد باشد
از آنجایی که مصرف بیش از اندازه دانههای کتان میتواند به مشکلات دستگاه گوارش منجر شود، مصرف بیش از ۵۰ گرم از آن در روز توصیه نمیشود.
برای حفظ شرایط ایمن و بهرهمندی از فواید این دانه معجزهگر دو قاشق غذاخوری از پودر دانه کتان یا سه قاشق غذاخوری از دانههای کامل را در روز مصرف کنید.