میلیاردرهای ایرانیِ معترض
در قسمتی از گزارش روزنامه ایران از شگفتی‌های معترضان به‌قطع یارانه نقدی و شاخص‌های شناسایی پردرآمدها آمده است: از آذرماه سال ۱۳۸۹ که ۶۸ میلیون ایرانی نخستین یارانه خود را دریافت کردند، تاکنون ۱۰۳ بار یارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی به حساب سرپرستان خانوارهای که هم‌اکنون در حدود ۷۸ میلیون نفر هستند، واریزمی شود. این درحالی است که در ابتدای دولت یازدهم به‌دلیل دریافت یارانه توسط متوفیان و خارج نشینان تعداد یارانه بگیران حدود ۲۰۰ هزار نفر از جمعیت کل کشور هم فراتر رفته بود.
درهمین سال‌ها تأمین ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی که دولت باید ماهانه به حساب یارانه بگیران واریز می‌کرد، مشکل ساز بود. در نخستین گام دولت گزینه انصراف داوطلبانه را انتخاب کرد و یک بار دیگرمتقاضیان دریافت یارانه را فراخوان کرد. اما در نهایت تنها حدود ۴ میلیون نفر انصراف دادند.
اکنون برپایه تکلیفی که نمایندگان مجلس در قالب قانون بودجه سال‌جاری بر عهده دولت گذاشته‌اند، یارانه سه دهک بالای درآمدی که جمعیت آنها به ۲۴ میلیون نفر می‌رسد باید قطع شود. ولی کامل نبودن بانک‌های اطلاعاتی دقیق، بزرگ‌ترین مانعی است که در مقابل اجرای این تکلیف وجود دارد. درهمین راستا دولت پایگاه «اطلاعات رفاه ایرانیان» در وزارت رفاه را راه‌اندازی کرده است. با آغاز به کار این پایگاه هم‌اکنون شناسایی سه دهک درآمدی یا ۲۴ میلیون نفر پردرآمد به پایان رسیده و بزودی قطع یارانه آنها کلید می‌خورد. با حذف سه دهک بالا ۷ هزار میلیارد تومان صرفه‌جویی خواهد شد.
ملاک پردرآمدها
براساس اطلاعاتی که ستاد اجرایی تبصره ۱۴ قانون بودجه درخصوص شناسایی و حذف یارانه بگیران پردرآمد منتشر کرده است، تاکنون یارانه حدود ۱۶۲ هزار خانوارو در مجموع ۷۰۰ هزار نفر که در دهک‌های بالای درآمدی بودند قطع شده است.
درحالی که برای قطع یارانه و شناسایی افراد پردرآمد ملاک‌های شناسایی اهمیت دارد، دولت پس از بررسی‌های مفصل سرانجام هفت معیار اصلی را برای شناسایی پردرآمدها تعیین کرد. خودرو، مسکن، وضعیت تجاری، حقوق ماهیانه، شغل، محل زندگی و سفرهای خارجی معیارهای اصلی برای شناسایی افراد است. برهمین اساس درشاخص شغل، مشاغلی مانند پزشکان، مدیران دولتی، وکلا، اعضای هیأت علمی، کارفرماها، صرافان و اصناف به‌عنوان پردرآمد درنظر گرفته می‌شوند. این اطلاعات از سازمانهایی مثل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان امور اداری و استخدامی، بانک اطلاعات خودروی ناجا، اطلاعات سفرهای خارجی نیروی انتظامی، وزارت بهداشت، سازمان ثبت املاک و اسناد، اطلاعات اصناف از وزارت صمت و در نهایت اطلاعات تراکنش‌ها و حساب‌های بانکی از بانک مرکزی دریافت شده است.
در فرآیند حذف یارانه نقدی برای هر کدام از بانک‌های اطلاعاتی یک ضریب در آزمون وسع لحاظ شده است، به‌عنوان مثال ۱۶ هزارخانوار حذف‌شده مالک خودروی با ارزش بیش از ۵۰۰ میلیون تومان بودند که یارانه این افراد قطع شده است.
یکی از ملاک‌های مهم میزان تمکن مالی خانوارهاست، اما به‌جای درآمد میزان هزینه خانوارها مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین ترتیب اگر متوسط هزینه‌کرد خانوار یک‌نفره ۴ میلیون تومان باشد، خانوار دونفره پنج میلیون تومان، خانواده سه‌نفره شش و نیم میلیون تومان، خانوار ۴نفره ۷.۵ میلیون تومان، خانواده ۵نفره ۸.۵ میلیون تومان و خانواده شش‌نفره به بالا به‌ازای هر نفر اضافی ۵۰۰ هزار تومان افزایش لحاظ خواهد شد و هر خانواری که بیش از این ارقام هزینه داشته باشد، یارانه آن قطع می‌شود.
