سردار اسکندر مومنی در نشست تخصصی سازمانهای مردم نهاد منتخب استانهای تهران و البرز که پیش از ظهر امروز در مجموعه شقایق برگزار شد گفت: ابتدا لازم است این را بگویم که قطعا نه من و نه هیچ مسئول دیگری نمیتواند قول دهد که همه مشکلات را حل خواهد کرد اما تمام تلاشمان را خواهیم کرد تا به این مشکلات رسیدگی کرده و در حد توانمان آن ها را حل و فصل کنیم.
دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان این که اعتیاد موضوعی تک حلقهای نیست گفت: این طور نیست که مثلا بگوییم بیکاری تنها عامل اعتیاد است. ما موارد بسیاری داریم که فرد شغل و درآمد خیلی خوبی هم دارد اما معتاد است. در عین حال درمان اعتیاد نیز صرفا یک راه حل ندارد و راهکارهای مختلفی برایش وجود دارد. اما آنچه که مهم است و همه بر آن اتفاق نظر دارند این است که اعتیاد یک پدیده اجتماعی است و باید تمام ارکان جامعه برای حلش وارد شوند.
مومنی با بیان این که متاسفانه در منطقهای هستیم که مبارزه به تنهایی برای حل مساله اعتیاد جوابگو نیست اظهار کرد: در منطقه ما و البته در سراسر جهان تولید مواد مخدر در حال افزایش است. در آمارهایی که سازمان ملل متحد از شیوع شناسی اعتیاد در سال ۲۰۱۸ منتشر کرده متاسفانه تمام شاخص های مربوط به مواد مخدر در دنیا در حال افزایش است و این وضعیت در منطقه ما بسیار شدیدتر است که همه این موارد نشان میدهد تولید مواد مخدر و عرضه آن در جهان رو به افزایش است.
وی افزود: امروز تولید مواد مخدر صنعتی که تا چند سال پیش در افغانستان وجود نداشت نیز به شکل فزایندهای در این کشور در حال افزایش است.
مومنی با اشاره به آزاد شدن مصرف موادی نظیر کانابیستها خاطر نشان کرد: آمارها نشان میدهد در کشورهایی نظیر مکزیک، آمریکا و ... که مصرف کانابیستها در آنجا آزاد شده، اعتیادشان بیشتر شده است.
وی در بخش دیگری از سخنانش با تاکید بر این که انجام اقدامات مقابلهای هیچ منافاتی با امور پیشگیری و نیز درمان ندارد گفت: اولویت ستاد مبارزه با مواد مخدر پیشگیری است اما این به این معنا نیست که ما با مقابله و درمان کاری نداریم بلکه تمام این امور را در کنار یکدیگر انجام خواهیم داد، اما لازم است به مسائل پیشگیرانه توجه بیشتری شود چرا که از تمام ظرفیتها در این حوزه استفاده نمیشود.
مومنی با بیان این که برابر آمارها حدود 100هزار معتاد متجاهر با اختلاف عدد ۲۰ درصد در کشور داریم گفت: برای حل این مساله حوزه درمان میتواند به حوزه پیشگیری کمک کند. در واقع تمام حوزهها میتوانند مکمل یکدیگر بوده و به همدیگر کمک کنند. ما نمی توانیم میان حوزههایی نظیر مقابله و درمان و پیشگیری خط بکشیم و بگوییم این ها با یکدیگر کاری ندارد یا برای این که یک حوزهای فعالیت کند حوزه دیگر باید تعطیل شود.
دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان این که در خانوادهای که یک فرد معتاد حضور داشته باشد امکان گرایش دیگر اعضای خانواده به اعتیاد بیشتر است خاطر نشان کرد: در همین راستا سمنها نقش مهمی دارند و نباید اجازه دهند که ارتباط افراد بهبود یافته با آنها بد شود. همچنین باید با خانوادههای این افراد نیز در ارتباط باشند.
وی با اشاره به نگاههای متفاوتی که نسبت به پدیده اعتیاد و معتادان متجاهر وجود دارد اظهار کرد: ممکن است بعضی بگویند معتاد مجرم است بعضیها بگوید بیمار است و مواردی این چنینی اما آنچه که باید معیار قرار بگیرد قانون است و قانون فصلالخطاب تمام دیدگاههاست. در همین راستا نیز قانون میگوید کسی که معتاد است باید خودش را درمان کند. این فرد تا زمانی که تحت درمان است و گواهی مربوط به درمانش را در اختیار دارد کسی با او کاری نخواهد داشت؛ به این افراد ماده ۱۵ گفته میشود.
مومنی ادامه داد: از میان چند میلیون معتادی که در کشور داریم حدود صد هزار نفر افرادی هستند که بی خانمان بوده و تجاهر به اعتیاد میکنند که این افراد باید علاوه بر درمان، مرکزی نیز برای نگهداریشان پیش بینی شود که این ها همان معتادان ماده ۱۶ هستند اما اکثر معتادان در کشور مشمول ماده ۱۵ میشوند که باید نسبت به درمانشان اقدام کنند.
دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به تفکرات خشونت آمیزی نظیر ریختن معتادان به دریا و نظایر آن گفت: این که میگویند معتاد را به دریا بریزید اصلا چنین تفکری وجود ندارد و اگر چنین تفکری هم باشد این سلیقه و تفکر هیچ دخالتی در اجرا ندارد. ما میگوییم آن فردی که در کنار خیابان خوابیده و معتاد است، انسان است و حالا که خودش نمیتواند از حقوق خودش دفاع کند ما باید هم از حق و حقوق این فرد دفاع کرده و کمکش کنیم و هم از حقوق شهروندانی که حضور این فرد در محل زندگیشان باعث آزار آنان شده است، دفاع کنیم.
وی افزود: این افراد حقشان است که یک سرپناهی داشته باشند و باید تمام نهادها و دستگاهها دست به دست هم دهند تا این افراد دوباره به جامعه بازگردند.
مومنی با تاکید دوباره بر این که فصل الخطاب قانون است گفت: کسی که معتا باشد تنها در صورتی از تعقیب معاف میشود که گواهی برای درمانش ارائه کند و در مورد کسانی که تجاهر به مصرف مواد مخدر کنند نیز همان طور که گفتم باید شرایط نگهداری و درمان فراهم شود.
وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان این که از تمام ظرفیتهای پیشگیری در جامعه استفاده نشده است اظهار کرد: در همین راستا طرحی را به نام یاری گران به مرحله اجرا درآوردیم تا همه دست به دست هم دهیم و در این غرفه فعالیت کنیم. تفاهم نامهای را نیز با وزارت آموزش و پرورش امضاء کردیم که خوشبختانه برنامه اقدام و دستورالعملهای اجرایی آن نیز نوشته شده است. ما باید از هر آنچه که میتواند در حوزهی پیشگیری به ما کمک کند استقبال کنیم و پیشگیری تنها مسالهای است که به سازمانی خاص و دستگاههای معدود محدود نمیشود.
دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر با تاکید بر این که باید برای حل مساله اعتیاد حساسیت ایجاد شود خاطر نشان کرد:حساسیت یعنی این که هر فرد و مقام مسئول و حتی شهروندان نیز برای حل این مشکل امکانات و توان خود را اختصاص دهند چرا که برای یک پدیده همگانی باید همگان بسیج شود.
وی با اشاره به نتایج آخرین بررسیهای شیوع شناسی اعتیاد در کشورمان اظهار کرد: بر اساس آخرین آمارها ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار مصرف کننده دائمی در کشور داریم و حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر به شکل تفننی موادمخدر را مصرف میکنند.
مومنی برخورد با اعتیاد و مواد مخدر را یکی از مطالبات مردم برشمرد و گفت: در نظر سنجیهایی که نیروی انتظامی طی چندین سال انجام داده است برخورد با مواد مخدر و معتادان متجاهر جز اولویتهای همیشگی مردم و در رتبه نخستین قرار داشته است.
در ابتدای این نشست گروهی از فعالان سازمانهای مردم نهاد از ضرورت حضور سمنها در کمیتههای ستاد مبارزه با مواد مخدر، مشکلات مالیاتی، طولانی بودن روند صدور مجوز، وجود نگاه ابزاری به آنان و ... سخنانی را مطرح کردند.