صباح زنگنه کارشناس خاورمیانه در یادداشتی نوشت: ترکیه مدعی است نیروهای کرد مخالف آنکارا در خاک سوریه حضور دارند و حمله به خاک سوریه با ارتش و البته برخی مخالفان دولت سوریه در قالب مجموعهای نظامی، برای ازبینبردن خطر تروریسم در شمال سوریه بوده است. این در حالی است که در تعدادی از این مناطق اساسا کردهای مخالف دولت ترکیه حضور ندارند.
در سالهای اخیر بسیاری از مردم و غیرنظامیان بیگناه و بیدفاع سوریه، در حملات و بمباران ارتش ترکیه کشته و زخمی شدهاند. در تهاجم فعلی ارتش این کشور نیز غیرنظامیان جان خود را از دست دادهاند. اگر واقعا هدف ترکیه نابودکردن «پ. ک. ک» در خاک سوریه بود، قاعدتا باید فقط سراغ آن نیروها میرفت و با آنها مقابله میکرد؛ اما این نوع حضور نظامی ترکیه در خاک سوریه حاکی از اغراض توسعهطلبانه آنکاراست که با توافقنامههای میان سه کشور ایران، روسیه و ترکیه نیز مغایر است.
کردهای سوریه در هماهنگی با دولت آمریکا عمل کرده و تحت حمایت واشنگتن بودند و امروز این اقدام آمریکا احتمالا باعث خواهد شد کردها با دولت مرکزی سوریه، روابط خود را بازتعریف کرده و خود را به نیروهای غیرقابلاعتماد خارجی گره نزنند. علاوه بر مخالفت اروپا، ایران و روسیه با حضور نظامی ترکیه در سوریه، واقعیتهای موجود منطقه نیز مطابق نیات رئیسجمهور ترکیه نیست.
آنکارا بهزودی درخواهد یافت ادامه حضور نظامیان این کشور در سوریه در آینده به سود ترکیه نیست، ضمن اینکه احتمال دارد آنکارا در تهاجم نظامی خود شکست بخورد. این اتفاق، وضعیت بسیار پیچیدهای در شرق فرات و سوریه ایجاد کرده که از یک طرف میتواند به توسعه جنگ منجر شود و از سوی دیگر فرصت بسیار مناسبی برای داعش و گروههای وابسته به آن پدید خواهد آورد.
جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا به مسئولان دولت ترکیه اعلام کرد تهاجم نظامی به خاک سوریه یک اشتباه جدی بوده و ایران آمادگی میانجیگری بین طرفهای درگیر را دارد. دولت سوریه نیز این حمله را یک تجاوز به سرزمین سوریه در نظر گرفته و ارتش سوریه نیز به سمت مناطق درگیری در حرکت است. ارتش سوریه امروز توانایی و اعتمادبهنفس لازم را دارد و میتواند از تمامیت ارضی خود دفاع کند؛ اما اینکه ترکیه بهدنبال چیست، باید گفت اردوغان با اقدام خود بهدنبال گرفتن امتیازاتی از آمریکاست.
ترکیه سه میلیون پناهنده آواره سوری دارد، بر همین اساس بهدنبال جایی است تا آنها را مستقر کند و اینجا را مناطق مرزی خود میداند. ترکیه بهدنبال تسلط بر منابع نفت و گاز سوریه است که در مناطق شمالی این کشور قرار دارد. به نظر میرسد اهداف سیاسی، نظامی و عملیاتی برای اردوغان تعریف شده است. فعالیت در جهت تحقق ایجاد منطقه امن در مرزهای ترکیه با سوریه و توسعه آن تا بخشهایی از شمال سوریه نیز در پس ذهن مقامات آنکارا قرار دارد. درعینحال این حادثه بهدلیل تبعاتی که دارد و اروپا در خط مقدم تحمل آثار پیامدهای این عملیات از ایجاد مهاجرت، جابهجایی تا پناهندگان خواهد بود، نوعی امتیازگیری از اروپا هم تحلیل میشود؛ اما ترکیه تنها بازیگر این میدان نیست.