چهارم شهریورماه سال ۱۳۹۱، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور طی نامه شماره ۹۱۲/۵۰/۱۰۲۹ خطاب به سازمان منطقه آزاد قشم، «جزایر ناز» را چهارمین میراث ثبت ملی شده استان هرمزگان در جزیره قشم اعلام کرد.
طی نامه مذکور تصریح شده است «هرگونه اقدام و عملیاتی که منجر به تخریب یا تغییر در اصالت اثر گردد، ممنوع میباشد.»
محدوده این اثر طبیعی ثبت شده در فهرست آثار ملی، در نقشه مسطحاتی منطقه مندرج در پرونده ثبت آثار طبیعی در فهرست آثار ملی معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم مشهود است.
جزایر ناز از آثار ملی ۴ وجهی است
جزایر سه گانه ناز یکی از جاذبههای مشترک زمینشناختی و اکولوژیکی است که در فاصله 22 کیلومتری ساحل جنوبی شهر قشم وجود دارد. این محدوده از اسکله صیادی شهر سوزا در غرب تا صخره لاکپشتها در شرق گسترده شده است.
بستر ساحلی موجود در این منطقه یکی از مهمترین و وسیعترین بسترهای مرجانی خلیج فارس به شمار میرود که بهواسطه آن تنوع زیستی و اکوسیستم منحصر به فرد در این منطقه شکل گرفته است.
وجود مرجانها در این محدوده باعث افزایش میزان تولیدات اولیه شده، زنجیره غذایی بسیار پیچیدهای را در آن شکل داده و بستری بسیار مناسب جهت تغذیه انواع آبزیان را بوجود آورده است.
مناظر طبیعی، ساختار جزیرهای و برخورداری از گونه در معرض خطر انقراض از مصادیق ثبت این اثر بر اساس «بندهای الف و ب» آیین نامه اجرایی تبصره ماده 2 قانون تشکیل میراث فرهنگی و گردشگری به شمار میرود.
ویژگی دیرین شناختی گیاهی و جانوری نیز از مصادیق ثبت بر اساس «بندهای ج و د» این آیین نامه است چراکه قدمت آن به تقریبا ۱۰۰ هزار سال قبل و همزمان با شکل گیری خلیج فارس بر میگردد.
فروش میراث ملی متری ۴۵ هزار تومان!
اسناد موجود بیانگر آن است که بیش از ۱۰ هزار مترمربع از این اثر ملی ثبت شده به شماره ۱۷۸ به قیمت ۴۵ هزار تومان به بخش خصوصی فروخته شده و این اقدام، اعتراضات مردمی را در ابعاد مختلف متوجه این سازمان ساخته است.
اضافه شدن کاربری اقامتی به پلاژ در حال احداث
این واگذاری با کاربری «گردشگری تفریحی» برای احداث پلاژ بانون انجام و اخیرا کاربری «اقامتی» نیز به آن افزوده شده است. همچنین صخره لاکپشتها به عنوان یک اثر تاریخی بر این منطقه واگذار شده برای احداث پلاژ اشراف دارد.
برای حل این مسئله باید دسترسی مردم و گردشگران به این اثر مسدود شود و یا استفاده از این اثر تاریخی تنها برای بانون مجاز باشد که در هردو صورت مشکل به قوت خود باقیست چرا که انسداد و یا انحصار زیبنده نیست.
فروش محدوده ثبت شده آثار ملی مجاز است!
معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم در نشست خبری، فروش بخشی از محدوده ثبت آثار ملی شده جزایر ناز به بخش خصوصی برای احداث پلاژ بانوان را اقدامی قانونی دانست و افزوده شدن کاربری اقامتی به مجوز این پلاژ را تایید کرد.
این فروش در حالی قانونی تلقی میشود که با بند «ب» ماده ۱۴ آییننامه اجرایی قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست در تناقض آشکار است.
از سوی دیگر چنین واگذاری بدون در نظر گرفتن جامعه محلی، منظره و قلمرو روستاهای مجاور علاوه بر آنکه با توسعه پایدار جزیره و احترام به بومیان منطقه در تضاد است، میتواند برای همراهی مردم و پشیبانی آنان از دولت منتخب نیز زیانبار باشد.
بواسطه این واگذاری و واگذاریهای همجوار به منظور پروژههای شیلاتی، دسترسی مردم سه روستای ریگو، نخلگل و کمالآباد به سواحل بکر و خدادادی که نسلها از آن بهرهمند بودهاند بسیار محدود و تقریبا غیرممکن شده است.
از این رو انتظار است دستگاههای نظارتی و حراستی برای بررسی موضوع و انجام اقدامات مقتضی، به هنگام و با قاطعیت به مسئله ورود کنند.
با توجه به بیمحلی سازمان منطقه آزاد قشم به احکام قضایی در تکرار فروش سواحل درگهان قشم پس از صدور حکم قطعی دستگاه قضا و موضوعاتی نظیر واگذاری ۲۰۳ هکتار زمین به رییس شورای این شهرستان، یکه تازی وی و مسکوت ماندن اعتراضات مردمی میطلبد علاوه بر قاطعیت در برخورد با هرگونه تخلف، انسداد مسیر تکرار برای حفظ و حراست از حقوق عامه نیز مورد توجه باشد.