سردار غلامرضا جلالی طی سخنانی در برنامه گفتوگوی ویژه که از شبکه دو سیما پخش شد، با بیان اینکه به صورت عمومی تحولات فضای سایبری به دلیل رشد بالا هم امکان توسعه کارکرد دارد و هم قابلیتهایی از جنس اشراف؛ گفت: فناوری سایبری در حال تغییر است بهطوری که هم کارکردهای شاخص آن متفاوت شده است و هم ترکیب سایبری و فیزیکی حوزه جدیدی را در قالب جنگهای هیبریدی ایجاد کرده است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر بسیاری از تهدیدات به شکل هیبریدی خود را نشان میدهند، گفت: ترکیب هیبریدی یعنی اینکه حملهای از جنس ترکیبی از مولفههای قدرت یک کشور به شکل جنگی چندلایه شکل بگیرد.
جلالی با بیان اینکه در حال حاضر دشمن جنگی پنج لایه را علیه کشور ما آغاز کرده است، گفت: لایه اول این جنگ در حوزه سیاسی بود که با خارج شدن آمریکا از برجام تشدید شد تا تحریمها علیه ایران راحتتر اعمال شود.
وی با بیان اینکه لایه دیگر جنگ هیبریدی آمریکا علیه ایران، لایه امنیتی بود، توضیح داد: در این روش آنها سعی کردند به وسیله انجام حملههای تروریستی از طریق منافقین یا حمله به مناطق مرزی ما، جبهه جدیدی را آغاز کنند.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با اشاره به اینکه لایه دیگری از تهدیدات علیه ایران تهدیدات سایبری بود، گفت: در یک سطح این حوزه به عملیات شناختی مربوط است یعنی کار روی ذهن و فکر افراد جامعه که از طریق شبکههای اجتماعی خارج پایه هدایت میشد. اهداف این جنگ نیز القای حس ناامیدی و ناکارآمدی بود.
وی با بیان اینکه اینها همه مولفه های جنگ اقتصادی است که بستر آن شبکه های اجتماعی از جنس محتواست، گفت: اینجا دیگر حمله از جنس دیروز نیست بلکه از لایه محتواست. این در واقع مدل جدیدی از جنگ هیبریدی است که علیه کشور ما به راه انداختند که چند ویژگی داشت. اول شبکههای اجتماعی؛ دوم مردممحوری؛ سوم اقتصاد، چهارم حرکت به سمت امنیتی کردن که ما نتایج بخشی از اینها را به صورت موقت در سال ۹۷ مشاهده کردیم.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور یادآور شد: البته ما به سرعت توانستیم بر اوضاع مسلط شویم و کنترل لایههای مختلف را در دست بگیریم به طوری که در موج دومی که به همین شیوه میخواستند راه بیاندازند، توانستیم طوری عمل کنیم که اجازه ندهیم دوباره چنین عملیات شناختی روی مردم انجام شود. ما در برابر این جنگ هیبریدی در لایههای مختلف توانستیم یک دفاع کاملا ترکیبی سازماندهی کنیم.
وی با بیان اینکه لایه بعدی تهدید آمریکا علیه ایران به صورت حمله به زیرساختهای ما از طریق سایبری بود؛ گفت: آمریکاییها میخواستند همان برنامهای که علیه ونزوِئلا به کار بردند و با حمله به سیستم برقرسانی، آن کشور را مدتی در خاموشی مطلق فرو بردند، روی کشور ما نیز پیاده کنند که خوشبختانه با توجه به آمادگی و پوشش نقاط ضعف در این زمینه کاری از پیش نبردند.
جلالی با بیان اینکه استراتژی آمریکاییها طراحی حداکثر فشار مادون جنگ بود، گفت: آمریکاییها میدانستند که توان حمله علیه ایران را ندارند و از سوی دیگر به این واقعیت پی برده بودند که اگر جنگی بشود سبب انسجام ملی درون ایران خواهد شد. از همین رو با عملیات روانی به دنبال قدرتنمایی بودند که خوشبختانه با اراده نظام که مصمم بود که در هیچ لایهای اجازه نفوذ ندهد، این استراتژی نیز شکست خورد. البته برخی رسانههای آمریکا از حمله سایبری و پاسخ آمریکا نسبت به سقوط هواپیمای جاسوسیشان به ایران خبر دادند ولی خوشبختانه ما هیچگونه نشانهای از این حملات دریافت نکردیم.
وی ادامه داد: آمریکاییها نتوانستند در لایه سایبری به ما ضربهای بزنند چون ما با برگزاری ۱۲۰ مانور در حوزههای مختلف انرژی، حملونقل، بانکی و... نقاط ضعف خود را شناسایی کرده بودیم و در واقع با یک شبکه پدافندی قوی آنها را در تور دفاعی خود انداختیم بهطوری که رسانههای آنها اعلام کردند یا شبکه پدافندی ایران قوی بوده است یا ظرفیت آفندی آمریکا قدرت کافی را نداشته است.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه خوشبختانه در لایه سیاسی هم با تدابیر رهبری و تصمیم نظام مبنی بر کاهش تدریجی تعهدات در برجام، توطئه دشمنان شکست خورده است، گفت: اکنون که در آستانه برداشتن گام جدید هستیم کشورهای اروپایی با دیدن اراده ما در حال عقبنشینی هستند و به تکاپو افتادهاند.
جلالی در پاسخ به این سوال که گفته میشود برخی از هکرهای روسی با استفاده از هویت هکرهای ایرانی حملههای سایبری را به برخی کشورها انجام دادهاند، گفت: این یک ادعای سیاسی است چون در فضایی که هکرها فعالیت میکنند امکان ردیابی حملات بسیار سخت و دشوار است و پیدا کردن منشاء حملات تقریبا با تکنولوژی امروز بسیار دشوار است و تنها در صورت همکاری با سایر کشورها اتفاق میافتد. البته در این زمینه ما بهدنبال پیمانهای دفاع سایبری با کشورهای دوست مانند روسیه، چین، هند و پاکستان هستیم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا ما نباید در بخش سایبری توان آفندی داشته باشیم نیز گفت: توان آفندی زمانی معنا پیدا میکند که ابتدا شما زیرساختهای خود را قویتر کنید. به این نکته باید توجه داشت که هرچه شما بیشتر به فضای سایبری وابسته باشید آسیبپذیری شما نیز بیشتر است یعنی در فضای سایبری در حال حاضر آمریکا بیش از ما آسیبپذیر است.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه با وجود این تهدیدات کشورها به دنبال ملیسازی فضای سایبری هستند، تاکید کرد:راه چاره، کاهش نفوذ و تاثیرگذاری نیز چیزی غیر از بومیسازی فضای سایبری نیست کما اینکه آمریکاییها اعتراف کردهاند که این کار تهدیدی برای سلطه آنها است.
وی با بیان اینکه واژه "جنگ شبکههای اجتماعی" را ابتدا آمریکاییها مطرح کردند، افزود: شبکههای اجتماعی پدیده جدیدی است و بر این اساس برداشتها از این فضا در کشورمان متفاوت است. یکی از اهداف تشکیل شورای عالی فضای مجازی این بود که این شورا برداشت یکسانی از شبکههای اجتماعی ارائه دهد اما در این شورا نیز برداشتها در این زمینه متفاوت است. وجود شبکه ملی اطلاعات و شبکههای اجتماعی درونپایه از نظر امنیتی برای کشور ضروری است اما وزارت ارتباطات میگوید برای ایجاد فضای مجازی ملی وظیفه مشخصی برای این وزارتخانه در قانون تعریف نشده است.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: همین فرصتی که به پیامرسان تلگرام داده شد تا به سطح کنونی برسد به شبکههای پیام رسان داخلی داده نشد و از همان ابتدا انتظار عملکرد کنونی تلگرام را از آنها داشتیم. اکنون پنج اسکادای بومی داریم که یکی از آنها را در شبکه گازرسانی استفاده کردهایم اما نسبت به اسکادا فهم واحدی از شبکههای اجتماعی وجود ندارد.
وی افزود: در ساخت ضد بدافزارها با خارجیها بهطور کامل رقابت میکنیم و استفاده از ضد بدافزارهای بومی برای دستگاههای حیاتی کشور، الزامی است.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: حدود ۲۰۰ محصول ایرانی در حوزه سایبر از جمله سوئیچ، روتر و دستگاههای حوزه امنیتی تولید کردهایم و اگر دولت حمایت کند این محصولات بهتر از نمونههای خارجی تولید میشود زیرا بخش علمی کشور توان خود را نشان داده است.