خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت: حامیان داعش با گذشت چند روز از مرگ ابوبکر بغدادی، سرکرده این گروه تروریستی همچنان سکوت اختیار کردهاند؛ مسالهای که نشان دهنده فروپاشی در ساختار رهبری این گروه است که تلاش میکند بر سر جانشین سرکرده خود توافق کند.
از زمانی که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا قتل بغدادی را در جریان عملیات نیروهای ویژه این کشور در شمال شرقی سوریه اعلام کرده، کانال رسمی داعش در تلگرام هیچ گونه بیانیه رسمی در خصوص قتل بغدادی یا برگزاری مراسم عزاداری برای وی صادر نکرده است و خبرگزاری "اعماق" وابسته به داعش هم در صفحه تلگرام خود فعالیتش را به صورت عادی پی گرفته و از روز یکشنبه تاکنون بیش از ۳۰ مرتبه مسؤولیت انجام حملاتی را در سوریه، مصر، افغانستان و عراق اعلام و از نظامیانش قدردانی کرده است.
تحلیلگران میگویند، رهبران داعش از مرگ بغدادی در شوک هستند و شاید تلاش میکنند اتحاد این گروه تروریستی را حفظ کنند و پیش از تأیید مرگ بغدادی به دنبال توافق بر سر جانشین او هستند.
هشام الهاشمی، کارشناس عراق در امور گروههای تندرو گفت: شاید در حال حاضر میان رهبران داعش هرج و مرج وجود دارد چرا که دستیاران اصلی این گروه کشته شدهاند و اسناد از بین رفته است. رهبران باقیمانده در گروه تروریستی داعش تمایل خواهند داشت پیش از اینکه مرگ بغدادی را اعلام کنند، بر سر جانشینی توافق کنند و شاید دودستگیهای موجود داخل تشکیلات، این امر را به تاخیر اندازد.
تحلیلگران میگویند، تشکیلات داعش همچنین ممکن است نیاز داشته باشد نام خود را تغییر دهد، زیرا استفاده از نام "خلافت اسلامی"، که توسط بغدادی اعلام شده بود، دیگر پس از اینکه این گروه مساحت گستردهای از مناطق تحت کنترل خود در خاک عراق، سوریه و لیبی را از دست داده، دیگر برای این تشکیلات مناسب نیست.
ترامپ روز یکشنبه گفت: بسیاری از پیروان بغدادی نیز کشته شدند. وی روز سه شنبه با انتشار توییتی نوشت: فردی که به احتمال زیاد جایگزین رهبر داعش بوده، «اکنون او هم مرده است». با این حال ترامپ به نام فردی که بر اساس ادعای وی کشته شده، اشارهای نکرده است.
پیش از این، یک مقام وزارت امور خارجه آمریکا کشته شدن ابوحسن المهاجر، سخنگوی داعش را که از او به عنوان «دست راست» بغدادی یاد میشود، تأیید کرد.
ایمن التمیمی، پژوهشگر دانشگاه سوانسی انگلیس هم که روی فعالیت داعش متمرکز است، گفت: تشکیلات القاعده چند روز پس از حمله آمریکا قتل اسامه بن لادن، سرکرده خود را تایید و حدود شش هفته بعد از قتل وی هم جانشین بن لادن را اعلام کرد.
وی افزود: داعش ممکن است قتل سرکرده خود را در خبرنامه هفتگی خود اعلام کند که در صورت توافق بر سر جانشینی، احتمالا روز پنجشنبه منتشر میشود.
التمیمی گفت: الحاج عبدالله، معاون بغدادی، جانشین احتمالی وی است که همچنان در قید حیات است.
پس از اینکه داعش در ماه مارس، منطقه مهم دیگری را در سوریه از دست داد و به جنگ چریکی روی آورد، گزارشهای ضد و نقیضی درمورد زنده بودن بغدادی منتشر شد.
پیامهای میان حامیان داعش در شبکههای مجازی در مورد مرگ بغدادی، در مقایسه با قتل بن لادن در سال ۲۰۱۱ و دیگر رهبران تندرو کمتر بود و شبکههای مجازی مانند توییتر هم به دنبال مرگ بغدادی صفحات مربوط به تندروها را خیلی سریع حذف کرده و تعدادی از کشورهای عربی نیز نظارت بر اینترنت را تشدید کردند و همین مساله باعث میشود کاربران مجبور شوند دائماً حسابهای رمزگذاری شده را تغییر دهند.
بسیاری از میان حامیان داعش که پس از اعلام قتل بغدادی توسط ترامپ وارد اینترنت شدند و به دلیل شوک شدن، سکوت اختیار کردند، این خبر ترامپ را باور نکردند یا آن را انکار کرده و دروغ خواندند.
صفحه مربوط به داعش در تلگرام نیز در پیامی به حامیان این گروه تروریستی هشدار داد که تصویر ادعایی که نشان میدهد بغدادی کشته شده است باور نکنند. در پایان این پیام آمده است: "خداوند بغدادی را حفظ کند" (عبارتی که نشان میدهد، بغدادی هنوز زنده است).
به نظر میرسد، دیگر حامیان داعش آماده هستند مرگ بغدادی را بپذیرند و حامیانش را ترغیب کنند مبارزه او را در هر حالی ادامه دهند. چرا که یکی از حامیان بغدادی در صفحه تلگرام خود نوشت: هر اتفاقی بیفتد، کاروان داعش عزم خود را جزم کرده است و هرگز متوقف نخواهد شد حتی اگر تمامی این گروه نابود شود.
التمیمی گفت: مراسم عزاداری گستردهای برای بغدادی برگزار نشد زیرا بسیاری از حامیان تندرو از مرگ او خوشحال شدند چرا که از نظر آنها بغدادی با اعمال مجازاتهای سختی مانند قطع دست و پا به پروژه داعش آسیب زد. در این راستا، هیئت تحریرالشام (جبهه النصره سابق) که بر ادلب در شمال غرب سوریه کنترل دارد، قتل بغدادی در این منطقه را ستود. التمیمی در این باره گفت: تنها چیزی که این هیئت از آن پشیمان است این است که بغدادی به جای آنها به دست نیروهای آمریکایی کشته شد.
وبسایتی که مقرش در آمریکا قرار دارد و سایتهای اینترنتی وابسته به گروههای تندرو را رصد میکند، نوشت: برخلاف حامیان داعش، حامیان تشکیلات القاعده مرگ بغدادی را پذیرفتند چرا که سراجالدین زریقات، مسؤول سابق گردانهای عبدالله عزام که یک گروه تروریستی وابسته به القاعده است، در اینترنت نوشت: چه خونهایی که به نام "خلافت" خیالی او ریخته شد.
روز دوشنبه هم عبدالله المحیسنی، شیخ وهابی سعودی فیلم ۱۸ دقیقهای را منتشر و قتل بغدادی را ستود و از حامیان وی خواست تشکیلات داعش را رها کنند.
همچنین الیزابت کندال، پژوهشگر حوزه مطالعات عربی و اسلامی در دانشگاه آکسفورد گفت: برای برخی قتل بغدادی میتواند آخرین تیری باشد که داعش را از پای در میآورد و به این ترتیب آنها این گروه تروریستی را رها کرده و به تشکیلات القاعده برمیگردند.