تاثیر دیابت بر سیستم عصبی
دکتر محبوبه آقایی در همایش روز جهانی دیابت گفت: سیستم عصبی ما شامل قسمت مغز، نخاع، اعصابی که نخاع را به اندام‌ها وصل می‌کند، اعصابی که مغز را به ناحیه سر و گردن وصل می‌کند و اعصابی که اندام‌های داخلی را به نخاع متصل می‌کنند. طی مراحل مختلف دیابت هر کدام از قسمت‌های ذکر شده احتمال آسیب دارند.
وی افزود: در افرادی که سن بالایی دارند و به دیابت مبتلا هستند و فشار خون و چربی بالایی دارند و همچنین از سیگار، مواد مخدر و مشروبات الکی استفاده می‌کنند احتمال آسیب به اعصاب بیشتر است.
این متخصص مغز و اعصاب با بیان این که طی دیابت ممکن است به اعصابی که به اعضای داخلی بدن عصب‌دهی می‌کنند آسیب وارد شود گفت: مثلا اگر به اعصابی که به مثانه متصل هستند آسیب وارد شود ممکن است فرد دچار تکرر ادرار، بی‌اختیاری و یا احتباس ادرار شود.
آقایی ادامه داد: اگر رگ‌های خون‌رسانی‌کننده به مغز تنگ شوند ممکن است سکته مغزی رخ دهد و یا باعث دمانس و فراموشی شود. مغز ما برای این که خوب کار کند نیاز به قند خون دارد. اگر این میزان بین ۸۰ تا ۲۷۰ باشد مغز خوب کار می‌کند. اگر قند خون بالاتر یا پایین‌تر از مقدار ذکر شده باشد مغز آسیب می‌بیند. عوارض دیابت قابل پیشگیری است به شرط آن که قند خون، چربی و وزن کنترل شود و افراد مبتلا به دیابت ورزش مناسب داشته باشند.
وی در پایان، با اشاره به لزوم توجه بیماران دیابتی به افت قند خون گفت: افت قند ممکن است گاهی علائمی مانند سکته مغزی داشته باشد اگر با بیمار دیابتی دارای علائم افت هوشیاری مواجه شدید یک ماده شیرین مثل عسل یا خرما به وی بدهید.
در ادامه این برنامه، سید محمود سجادی، فوق تخصص غدد نیز گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد، سال ۲۰۴۵ بالای ۸۰ میلیون در خاورمیانه دیابت خواهند داشت. در ایران، هشت میلیون نفر پیش دیابت و حدود شش میلیون نفر دیابتی دارند و به طور کلی حدود ۱۴ میلیون نفر از جمعیت ۸۰ میلیونی درگیر دیابت هستند.
وی افزود: افراد مبتلا به دیابت، برای کنترل قند هفته‌ای ۱۵۰ دقیقه ورزش هوازی مثل پیاده روی سریع داشته باشند، مصرف دخانیات را کنار بگذارند و به تغذیه خود توجه کنند. برای هر فرد دیابتی در خصوص تغذیه باید برنامه‌ای جداگانه داده شود. قندهای ساده باید حذف شوند و در کنارش مصرف موادی چون برنج، سیب‌زمینی، ماکارونی و نان کم شود.
سجادی با تاکید بر این که دیابتی‌ها باید دستگاه کنترل قند داشته باشند و قند خود را مرتب چک کنند گفت: از آن جایی که انسولین باعث افت قند می‌شود، افراد دچار افت قند ممکن است نشانه‌هایی چون احساس گرسنگی، سردرد، اضطراب و لرزش دست داشته باشند. هر فردی که دیابت دارد اگر این علائم را داشت باید قند خود را چک کند، مواد شیرین مصرف کند و سپس ده یا بیست دقیقه بعد مجددا قند خود را چک کند. اگر افت قند شدید باشد ممکن است کاهش سطح هوشیاری رخ دهد، در این موقعیت، تا زمان حضور اورژانس می‌شود می‌توان مقداری عسل در دهان فرد قرار داد.
وی افزود: برای بیمارات دیابتی، سالی یک بار آزمایش‌های مربوط به کلیه مثل کراتینین و دفع پروتئین داده می‌شود. به همه بیماران دیابتی توصیه می‌کنیم پای خود را در خانه معاینه کنند و اگر زخمی ایجاد شد بلافاصله به پزشک مراجعه کنند.
