الکترونیکی شدن پرداخت عوارض آزادراههای کشور از اواخر سال گذشته آغاز و در چهار آزاد راه کشور به صورت آزمایشی اجرایی شد. در این آزادراهها گرچه دیگر خبری از توقف ماشین در عوارضیها و ایجاد ترافیک نبود و مردم از طریق سامانههای اینترنتی، پیامکی و اپلیکیشنهای موبایلی آن را پرداخت میکردند اما در این میان برخی از رانندگان به ویژه رانندگان خودروهای عمومی و سنگین مدعی شده بودند که نمیتوانند عوارض خود را پرداخت کنند چرا که به آنها اطلاعرسانی نشده است.
بهنام داودی -مدیرکل بهرهبرداری آزادراههای کشور- حدود سه ماه پیش درباره شیوه پرداخت و احتمال قسطی شدن عوارض الکترونیکی آزادراههای کشور برای ماشینهای عمومی و سنگین که اتفاقا جزو پرترددها هم محسوب میشوند گفت: به دلیل بالا بودن مبالغ عوارض برخی از این خودروها، پرداخت آن به صورت قسطی تصویب شده و به زودی فرآیند و چگونگی آن به مالکان خودروها ابلاغ خواهد شد.
این در حالی است که خیرالله خادمی -معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیر عامل شرکت ساخت و توسعه زیر بناهای حمل و نقل کشور - در این باره اظهار کرد: برای محاسبه و پرداخت عوارض ماشینهای عمومی و سنگین نیاز به شناسایی آنها داشتیم که این کار از طریق سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای و نیروی انتظامی انجام شد و پیامک پرداخت عوارض به آنها در حال ارسال است. وی تاکید کرد: از مردم خواهش میکنیم تا هر چه سریعتر نسبت به پرداخت عوارض خود اقدام کنند تا جریمه یا دیرکرد برای آنها در نظر گرفته نشود.
وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه پیش از این قرار بود پرداخت عوارض الکترونیکی آزادراهی برای خوردوهای عمومی و سنگین به دلیل اینکه برایشان طی هشت ماهه گذشته پیامکی ارسال نشده بود و خبری از میزان بدهیشان نداشتند، قسطی شود و آیا این اتفاق میافتد یا خیر؟ گفت: مرحلهای کردن پرداخت عوارض الکترونیکی آزادراهها مسئلهای است که میتوان روی آن بحث و بررسی بیشتری انجام داد اما از مردم خواهش میکنیم اگر برای آنها پیامکی ارسال شد نسبت به پرداخت عوارضشان از همان طریق یا شیوههای دیگر اعلام شده، اقدام کنند چرا که سازندگان آزادراهها نیز پس از ماهها تاخیر منتظر دریافت پول خود هستند و فعلا پرداخت عوارض الکترونیکی آزادراهها برای خودروهای سنگین و عمومی قسطی نیست.
اعلام این خبر واکنشهایی را از سوی رحمت حاج محمدعلی، رئیس اتحادیه سواری کرایه در پی داشت، وی در این باره گفت: حدود ۳۰۰۰ راننده در چهار آزادراه کشور که عوارضشان به صورت الکترونیکی پرداخت میشود، در تردد هستند که به تازگی پس از هشت ماه پیامک عوارض الکترونیکی برای آنها به تدریج ارسال شده است. آنها بین ۵۰۰ هزار تومان تا بیش از دو میلیون تومان عوارض آزادراهی برایشان پیامک شده است که حتی اگر حداقل این مبلغ را نیز برای همه سه هزار نفر محاسبه کنیم به عددی معادل ۱.۵ میلیارد تومان میرسد.
وی افزود: رانندهای که هر روز کار میکند و درآمد یومیهاش بسته به کار روزانه اوست چگونه میتواند هزینههای میلیون تومانی را بابت عوارض آزادراهی که پس از هشت ماه برای او پیامک میشود پرداخت کند؟ اگر میخواهند این هزینه را از رانندهها دریافت کنند، باید ضمن در نظر گرفتن تخفیفهای مذکور، آن را به گونهای به صورت مرحلهای و قسطی از رانندگان دریافت کنند که به آنها فشار نیاید.
با حساب و کتابی ساده میتوان دریافت که این عوارض برای رانندگان چهار مسیر آزادراههای الکترونیکی چقدر باید پرداخت کنند؟ به عنوان مثال در مسیر تهران-ساوه یک راننده اگر ۵۰۰۰ تومان در مسیر رفت پرداخت کند، با احتساب ۶۰ سرویس به صورت رفت و برگشت در ماه مبلغی معادل ۳۰۰ هزار تومان عوارض را باید پرداخت کنند که این مبلغ با در نظر گرفتن هشت ماهی که به آنها پیامکی ارسال نشده به حدود دو میلیون و ۴۰۰ هزار تومان میرسد حالا تصور کنید این عدد ممکن است برای آزادراههای دیگر که دولتی نیستند و بهرهبردار بخش خصوصی دارند و نرخشان بالاتر است، به چه اعداد و ارقامی برسد؟
با این وضعیت باید دید که چه اتفاقی برای رانندگانی میافتد که باید یکشبه حساب عوارض میلیونی خود را تسویه کنند و اگر این اتفاق نیافتد چه پیامدهایی برای آنها خواهد داشت، آیا مشمول جریمه میشوند یا آنکه عوارض الکترونیکیشان مشمول تخفیفهای قانونی و پرداخت مرحلهای و قسطی میشود؟