با ایجاد ثبات نسبی قیمت در بخش فروش، تورم بازار ملک به بخش اجاره منتقل شده است. آمار رسمی که توسط بانک مرکزی در آبان ماه ۱۳۹۸ ارایه شده از افزایش ۳۱ درصدی نرخ سالیانه اجاره در تهران و ۳۲ درصدی در کل کشور حکایت دارد. با این وجود، بررسیهای میدانی نشان میدهد در مناطق پرتقاضای شهر تهران نرخ اجاره حدود ۵۰ درصد افزایش یافته و در بعضی موارد به بیش از این رقم میرسد. هرچند با توجه به اتمام فصل جابهجایی، نرخ اجاره نسبت به شهریورماه حدود ۲۰ درصد کاهش یافته است.
به دنبال جهشهای ادواری قیمت ملک، بازار اجاره معمولا پس از یک دوره ثبات، نهایتا با یک حرکت بطئی، خود را با تورم بخش خرید و فروش هماهنگ میکند. آمار نشان میدهد که قیمت مسکن شهر تهران از مردادماه امسال به ثبات رسیده، در حالی که منحنی نرخ رشد اجاره به آرامی رو به بالا حرکت میکند.
ایران، بهشت مالکان خانههای خالی
در حالی، مهمترین دلیل رشد قیمتها در بازار اجاره، فشار تقاضا عنوان میشود که در تهران ۵۰۰ هزار و در کل کشور دو میلیون و ۵۰۰ هزار واحد مسکونی خالی وجود دارد. طی سالهای گذشته همواره از سوی دولت عنوان میشد که برای شناسایی خانههای خالی، برنامه وجود دارد اما هیچگاه رنگ تحقق به خود نگرفت. با این حال وزارت راه و شهرسازی مجددا اعلام کرده برای ورود واحدهای خالی از سکنه به بازار مصرف، برنامههای خود را عملیاتی میکند. «ایجاد سامانه املاک و اسکان» برای شناسایی خانههای خالی و «اجارهداری حرفهای» از جمله برنامههایی است که محمد اسلامی دنبال میکند.
محمود محمودزاده معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی، برنامههای کوتاهمدت و میانمدت وزارتخانه را برای کنترل اجارهبهای مسکن را به ویژه در کلانشهرها، تشریح کرد و با اشاره به اینکه تولید و استفاده از مسکن پروسهای میانمدت است، گفت: به منظور کنترل و ساماندهی بازار اجارهبها، برنامههای وزارت راه و شهرسازی شامل اخذ مالیات از خانههای خالی، تکمیل واحدهای مسکونی مهر، تولید و عرضه مسکن با اجرای طرح اقدام ملی و در نهایت راهاندازی نظام اجارهداری حرفهای است.
معاون مسکن و ساختمان با اعلام اینکه سامانه املاک و اسکان به منظور اخذ مالیات از خانههای خالی در حال تهیه است از راه اندازی آن تا پایان امسال خبر داد و افزود: در سال آتی سامانه جهت استفاده در اختیار سازمان امور مالیاتی کشور قرار می گیرد.
محمودزاده ادامه داد: با راه اندازی سامانه املاک و اسکان، شاهد تاثیر ویژه در بخش مسکن هستیم. زیرا این بیش از دو میلیون و ۶۰۰ واحد میتواند وارد بازار عرضه مسکن شود که خودبه خود با عرضه بیشتر، شاهد تاثیر آن بر بازار اجاره بها خواهیم بود.
به گفته وی، تسریع در تکمیل و ارایه واحدهای مسکونی مهر که تعداد قابلملاحظهای از آنها تا پایان امسال وارد عرضه مسکن شده و به متقاضیان تحویل میشود، میتواند نقش موثری در عرضه مسکن و در نهایت ساماندهی بخشی از بازار اجاره بها شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی توضیح داد: با تکمیل واحدهای مسکونی مهر باقیمانده، بخشی از مستاجران که امروز اجاره نشین هستند به خانه های خود منتقل می شوند.
محمودزاده راهاندازی نظام اجارهداری حرفهای را راهکار دیگر دولت در خصوص ساماندهی بازار اجاره بها عنوان کرد و گفت: راهاندازی نظام اجارهداری حرفهای در حال پیگیری است. در این نظام، تعدادی شرکت ایجاد خواهد شد که آن شرکتها در حوزه اجارهداری به صورت حرفهای کار خواهند کرد.
وی ادامه داد: در خصوص راه اندازی نظام اجاره داری حرفهای، تفاهمی با بانک داشتهایم. در اینباره کار ویژه ای برای ودیعه اجاره انجام می شود و ساماندهی بازار اجاره محقق خواهد شد.