این اتفاق در حالی رخ داد که شاید در ابتدای هفته کمتر معاملهگری انتظار داشت شاخص ارزی به این سرعت در کانال ۱۳ هزار تومانی پیشروی کند. با این حال، آنچه دیروز برای برخی معاملهگران بازار آزاد جالبتر بود، افزایش یکباره ۶۰۰ تومانی نرخ دلار بر تابلوی صرافیهای بانکی بود.
حدود ساعت ۳بعدازظهر دیروز قیمت دلار بر تابلوی این صرافیها روی عدد ۱۳ هزار و ۵۵۰ تومانی قرار گرفت. حال آنکه یک روز قبلتر این عدد ۱۲ هزار و ۹۵۰ تومان بود. به عبارت دیگر، این ارز در صرافیهای بانکی ظرف یک روز ۶/ ۴ درصد نوسان کرد. اتفاقی که حداقل در طول پاییز سابقه نداشته است.
روز یکشنبه دیدگاههای متناقضی پیرامون نوع قیمتگذاری بازارساز در صرافیهای بانکی وجود داشت. عدهای عنوان میکردند که بازارساز قیمت را زیر مرز ۱۳ هزار تومان نگه داشته است، چرا که به دنبال کاهش شدید قیمتهاست و گروهی تاکید داشتند افزایش فاصله بین قیمت بازار آزاد و صرافیها خود منجر به ورود تقاضای کاذب جدید به بازار میشود. افزایش یکباره قیمت دلار بر تابلوی صرافیها بار دیگر انتظارات متفاوتی را ایجاد کرده بود، عدهای باور داشتند این اقدام تقاضای کاذب را کاهش میدهد و به تدریج زمینهساز آرامش در بازار ارز میشود. عدهای نیز آن را سیگنالی از این موضوع میدانستند که بازارساز در برابر نوسانگیران تسلیم شده است، حال آنکه دسته اول، این موضوع را به شکل دیگری مطرح میکنند؛ از نظر آنها بازارساز به دنبال این افزایش به نوسانگیران پاتک کاهشی خواهد زد.
بازارساز در کنار افزایش قیمت دلار در صرافیهای بانکی، دیروز اقدام دیگری را در مورد ساعات کار صرافیها انجام داد. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، ساعت کار صرافیهای بانکی در روزهای کاری شنبه تا چهارشنبه تا ساعت ۱۷ اعلام و در روزهای پنجشنبه نیز تا ساعت ۱۴ مجاز دانسته شد. گویا قبلتر ساعت کار صرافها در ۵ روز ابتدایی هفته تا ساعت ۱۶ بود. برخی فعالان اعتقاد داشتند، اقدامات جدید بازارساز میتواند منجر به بازگشت قیمت دلار به سطوح پایینتر شود، خصوصا آنکه بسیاری از معاملهگران انتظار نداشتند قیمت به یکباره بدون اصلاح خاصی به این سرعت رشد کند و از افزایش فعلی متضرر شدهاند. بهعنوان مثال، خالیفروشان یکی از بزرگترین متضرران بزرگ افزایشهای اخیر بازار ارز هستند؛ آنها ناچار شدند برای تسویه تعهد خود اقدام به تهیه ارز کنند و همین قیمت را بیشتر ملتهب کرد. شماری از فعالان عنوان میکنند، معاملهگران در آستانه محدوده ۱۳ هزار و ۸۰۰ تومانی احتمالا یک بار دیگر فروشهای خود را افزایش میدهند تا حداقل آماده خرید در قیمتهای پایینتر شوند.
در این میان، گروهی از معاملهگران در بازار همچنان به افزایش قیمت دلار امیدوارند. آنها عنوان میکنند، تقاضای احتیاطی وارد بازار شده است و برخی افراد عادی نمیتوانند از صرافیها ارز مورد نیاز خود را تهیه کنند و این موضوع جو هیجانی در بازار را افزایش داده است. برخی از افراد میگویند، زمانی که به صرافی مراجعه میکنند، به آنها گفته میشود به اندازه سهمیه خرید مجاز ارز در سال جاری، دریافتی داشتهاند و در نتیجه صرافی از لحاظ قانونی مجاز نیست به آنها ارز بفروشد. این افراد که نمیتوانند از صرافیهای مجاز اقدام به خرید کنند، نگران به سوی دلالان میروند و دست این عده نیز برای قیمتگذاری بازتر میشود.
با این حال، این یکی از مشکلات بازار است و مسلما آنچه تا حد زیادی جهت قیمت را تغییر داده و ورود تقاضا را تسهیل کرده است، به تغییر انتظارات معاملهگران و افراد عادی بازمی گردد. رئیس کل بانک مرکزی نیز دیروز عنوان کرد، شوک قیمتی بنزین و عوارض ناشی از آن، در افزایش نرخ ارز تاثیر داشته است. در واقع رئیس کل نیز به نوعی اثر انتظارات بر قیمت را تایید کرد. البته او بارها پیشتر عنوان کرده است که این نوسانات هیجانی است و از عوامل بنیادی حمایت نمیشود، در نتیجه نمیتواند پایدار نیز باشد. در روزی که قیمت دلار افزایش یافت، سکه تمام بهار آزادی نیز رشد خود را ادامه داد و با ۴۰ هزار تومان افزایش به بهای ۴ میلیون و ۶۷۰ هزار تومان رسید. سرعت رشد سکه در روزهای اخیر کمی پایینتر آمده است؛ به نظر میرسد سکهبازان با احتیاط بیشتری نسبت به افزایش قیمت دلار واکنش نشان میدهند.