بازتاب وجود قرص در کیکهای آلوده درفضای مجازی و خبرگزاریها موجی از واکنشها و گمانه زنیها را در میان کاربران شبکههای اجتماعی به دنبال داشته است. اخبار ضد و نقیض در روزهای گذشته به اندازهای در شبکههای اجتماعی مخابره شد که نگرانیهای زیادی را درباره آلوده بودن کیکهای خوراکی ایجاد کرده است.
از یک سو عدهای که مدعی اند در میان کیکها قرصهایی جایگذاری شده به مقامات محلی گفتهاند که کیکها را از فلان محله و فلان مغازه خریداری کردهاند و بعد از باز کردن بسته بندی متوجه وجود قرص و یا کپسول در بین کیک شدهاند اما در آنطرف ماجرا مسئولان استانی از استاندار گرفته تا رئیس دانشگاه علوم پزشکی و بخشدار شهرهای درگیر با این ماجرا، از سالم بودن کیکها در انبارهای نگهداری این محصولات و مغازههای پخش میگویند و شیطنت عوامل ضد انقلاب در آلوده کردن کیکهای خوراکی را محتمل میدانند.
کیک های آلوده در بسته های باز
روز گذشته برای پیگیری این ماجرا سراغ مسئولان محلی در استان سیستان و بلوچستان رفتیم تا واقعیتها را از زبان آنها بشنویم اینکه منبع این خبر چه کسی یا چه کسانی بودند و اولین بار آنها چگونه در جریان این موضوع قرار گرفتند. محمد بلوچ زهی بخشدار نیک شهر در تشریح این ماجرا به «ایران» میگوید: ماجرای کیکهای مشکوک اولین بار از شهرستان سراوان شروع شد. آنطور که در فضای مجازی ادعا شده بود دانشآموزان یکی از مدارس سراوان، وجود قرص در بستههای کیک را به اولیای مدرسه گزارش داده بودند و این خبر با همین عنوان در فضای مجازی دست به دست میچرخید. بعد از آن بلافاصله کاربران فضای مجازی اخبار غیر تأیید شدهای را با این مضمون از چابهار و نیک شهر منتشر کردند. حرف و حدیثهای زیادی در این باره در کمتر از چند ساعت بین مردم نیک شهر نیز پخش شد. مردم ادعا میکردند کیکها را از مغازه خریداری کردهاند اما گزارشهای بازرسان شبکه بهداشت چابهار نشان میداد، بازرسان بهداشت محیط در بازرسیهای خود هیچ نمونه کیک خوراکی که محتوی قرص باشد پیدا نکردهاند.
بلوچ زهی با رد ادعای وجود قرص یا کپسول در کیکهای بسته بندی شده موجود در مغازهها میافزاید: در حالیکه هر لحظه به شمار گزارشهای پراکنده و تعداد محلههای درگیر با این موضوع در شهرستانهای چابهار، نیک شهر و سراوان افزوده میشد این بار برخیها در پیامهای خصوصی شان به ما اعلام کردند که داخل کیک، بیسکویت و تیتاپ یک برند معروف قرص جاسازی شده است اما آنها مصرف نکردهاند. حجم پیامهای دریافتی مسئولان استان در رابطه با کیکهای آلوده به قدری زیاد بود که بلافاصله مغازهها را به شکل رندوم مورد بازرسی قرار دادیم و هیچ خوراکی محتوی قرص یا کپسول یافت نشد تنها چیزی که وجود داشت گزارشهای شهروندان در شبکههای مجازی بود که بر نگرانیهای مسئولان میافزود.
اما آیا کیکهای آلوده به قرص واقعیت داشت؟ بخشدار شهرستان نیکشهردراین باره میگوید: بله واقعیت داشت منتها ما این کیکهای آلوده را در دست مردم میدیدیم نه مغازهها. آنچه در دست مردم بود کیکهایی بود با بسته بندی باز و محتوی قرص با ترکیب نامشخص.
کشف 8هزار بسته کیک در یک مغازه
بلوچ زهی با اشاره به اینکه منشأ آلودگی کیکها مشخص نبود، میافزاید: با ورود سازمان غذا و دارو به این ماجرا یک مغازه در شهرستان چابهار پلمب و مشخص شد تعداد8 هزار بسته کیک حاوی قرص وجود دارد ولی معلوم نیست آیا این کار در استان سیستان و بلوچستان انجام شده یا مغازهای که پلمب شده عمده فروش بوده است یا خیر؟ البته هنوز بطور کامل شفافسازی نشده اتاق اصناف استان عاملین اصلی را شناسایی کرده یا منظورشان از شناسایی توزیع کنندگان کیکهای محتوی قرص بوده است.
بخشدار نیکشهر دلیل ایجاد شائبه قاچاق مواد مخدر یا روانگردان در داخل کیکها با کانتینر را ناشی از مرزی بودن استان سیستان و بلوچستان میداند و میگوید: این شایعهها در استان زیاد شنیده میشد اما گزارشهای اولیه وزارت بهداشت نشان داد که محتویات قرص مربوط به آنتی هیستامینها، بروفن و رانیتیدین بوده است.
جنگ روانی علیه تولید کنندگان
با این اوصاف همچنان این پرسش از سوی افکار عمومی مطرح میشود که چرا قرصهای معمولی را داخل کیکهایی با برندهای متفاوت جای گذاشتهاند و هدف و انگیزه این حادثه چیست؟ از مدیر عامل یکی از کارخانههای تولید کننده این کیکها در تبریز سؤال کردیم در فرآیند پخش و توزیع این کیکها چه اتفاقی افتاده و آیا آنها مکلف به نظارت در فرآیند توزیع و پخش محصولات شان هستند یا خیر؟ وی در این باره به سه نکته مهم اشاره میکند و میگوید: اولاً شبکه توزیع، تولیدات کارخانهها کانال مشخصی دارد و همه محصولات تحت کنترلاند و هیچ گزارشی به نهادهای امنیتی مبنی بر آلوده بودن کیکهای بسته بندی شده در انبار محصولات و مغازههای توزیع شده گزارش نشده است. ثانیاً ما معتقدیم عدهای به دلیل جنگ روانی، امنیت روانی جامعه را به خظر انداختهاند چرا که بحث بر سر شرکت خاصی نیست و این حرکت حساب شده است.
هنوز محتویات قرص ها مشخص نیست
رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر (منطقه جنوبی سیستان و بلوچستان) با رد شایعه مسمومیت تعدادی از اهالی جنوب این استان به دلیل مصرف کیکهای آلوده به «ایران» میگوید: ما همه انبارهای محصولات غذایی را در چابهار کنترل کردیم صدها بسته کارتن محتوی کیک و بیسکویت و... را رندومی باز کردیم همه محصولات سالم بودند بنابراین احتمال آلودگی در خط تولید محصولات خوراکی صفر است.
تأکید دکتر مهران امینی فرد بر این نکته است که آلودگی نه در سطح تولید و نه در سطح عرضه رخ نداده است. آن چیزی که بازرسان بهداشت محیط به ما گزارش دادند این بود که مردم به واحدهای شبکههای بهداشت شهرستانها مراجعه کردهاند و کیکها و بیسکویتهایی با بسته بندی باز را به آنها نشان دادهاند و با دستکاری داخل شان قرص جاسازی شده بود.
او درباره محتویات این قرصها هم میگوید: هنوز محتویات قرصها مشخص نیست چرا که بعد از باز شدن قرص از پوکه اصلیاش امکان شناسایی محتویات قرص سخت است. نمونهها برای شناسایی به آزمایشگاه مرجع تهران ارسال شدهاند.
پلمب تمامی انبارهای کیک آلوده
مهندس احمد علی موهبتی استاندار استان سیستان و بلوچستان در گفتوگو با «ایران» با تأیید وجود قرص در کیکهایی با بستههای بازشده میگوید: هفته گذشته شواهدی از وجود کیکهای آلوده به قرص در استان هرمزگان دیده شد بعد از آن خبرهایی هم از مشاهده موارد مشابه در شهرستانهای جنوبی سیستان و بلوچستان شنیدیم. گفته میشد سه نمونه برند مربوط به کیک و بیسکویت آلوده به قرص هستند. با اعلام گزارشهای مردمی کار گروه ویژهای متشکل از دادستانی، دانشگاه علوم پزشکی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و فرمانداری شهرستانها تشکیل شد و تمامی انبارهای محصولات این خوراکیها را پلمب کردند. هفته گذشته بیش از صدها کارتن حاوی کیک و بیسکویت را بررسی کردیم حتی یک نمونه آلوده پیدا نشد. آلودگی خارج از شبکه توزیع بوده و به شکل دستی انجام شده است.
وی میافزاید: از نظر منطقی هم کاملاً مشخص است که اگر قرص قبل از فرآیند پخت به کیک افزوده شود در آب حل میشود.
او در ادامه از دستگیری گروهی مظنون توسط سپاه پاسداران خبر میدهد و میگوید: این موضوع امنیتی است و مظنونان در حال بازجوییاند آنچه مشخص است؛ مردم کیکهایی با بسته بندی باز را که داخلش قرص جاسازی شده بود به مسئولان شبکههای بهداشت نشان دادهاند ولی محتویات قرصها مشخص نیست. با توجه به اینکه امکان آزمایش قرص در استان ما وجود ندارد، نمونهها برای بررسی به آزمایشگاه مرجع تهران فرستاده شدهاند.
او اظهار میدارد: عدهای ضد انقلاب برخی از اهالی استان سیستان و بلوچستان را مورد هدف قرار دادهاند و بزودی ابعاد ماجرا روشن خواهد شد.
مسمومیتی در هرمزگان نداشتیم
در میان اخبار مربوط به کیکهای آلوده نام استان هرمزگان هم دیده میشد و حتی در فضای مجازی تصاویری از بستری شدن دختر بچهای در این رابطه منتشر شد اما دکتر فاطمه نوروزی مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی استان هرمزگان در این باره میگوید : ما هیچ مورد مسمومیتی در رابطه با کیکهای آلوده در استان نداشتیم نه کسی فوت کرده، نه کسی کما رفته و نه حتی تصویر دختر بچه به دلیل خوردن کلوچه آلوده صحت دارد.
او با تأکید بر اینکه محصولات بسته بندی کارخانهها همگی سالم اند، میافزاید: در استان هرمزگان 30 نمونه محصول خوراکی از جمله کیک، کلوچه، پفک، تخمه، ویفر و کارملا و... آلوده به قرص گزارش شد. اما همه این محصولات بسته بندی شان باز شده و قرصهای نارنجی رنگ جاسازی شده بود. دکتر نوروزی با بیان اینکه اولین مورد مشاهده کیکهای آلوده مربوط به زمانی است که اینترنت در کشور قطع بود و بعد از وصل شدن اینترنت دوباره هفته گذشته این موضوع شایع شد، عنوان میکند: هم اینک برخی از عوامل مربوط به این ماجرا در استان هرمزگان دستگیر شدهاند. ما به مردم این اطمینان را میدهیم که محصولات خوراکی همه مغازهها در سطح شهر سالم اند.
منشأ آلودگی در کل کرمان نبوده است
با تأیید وجود قرص در کیکها و مسمومیت 7 دانش آموز در مدرسهای در استان کرمان رئیس اورژانس پیش بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی کرمان به خبرنگار ما میگوید: افرادی که مسموم شدهاند دانشآموز نبودهاند، خردسال بودند که با علایم خواب آلوگی مختصر مراجعه کردند و بلافاصله بعد از ویزیت سرپایی ترخیص شدند.
به گفته صابری، اولین مورد چهارشنبه شب هفته گذشته بود. منشأ آلودگی در سطح توزیع کلان نبوده است و به نظر میرسد عدهای با شیطنت اقدام به چنین کاری کردهاند.
توزیع کیک در بوفه مدارس فعلاً ممنوع
حسن ضیاءالدینی، مدیرکل سلامت و تندرستی وزارت آموزش و پرورش میگوید: در هفته اول آذرماه گزارشهایی از برخی مناطق کشور داشتیم که داخل کیکهایی که دانشآموزان در مدرسه تهیه کردند قرصهایی دیده شده است همان روزها به این موضوع ورود کردیم و در تاریخ یازدهم آذر ماه با ارسال نامهای به سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت توضیح دادیم که هرچه سریعتر به این مسأله رسیدگی کنند ضمن اینکه حراست آموزش و پرورش هم برای پیگیری و هماهنگی در جریان قرار گرفت با این همه ستاد مبارزه با مواد مخدر هم از موضوع اطلاع داشته است و این سازمانها باید درباره یافتههایشان اطلاعرسانی انجام دهند. ضیاءالدینی با اشاره به اینکه تاکنون هیچگونه مسمومیتی از سوی دانشآموزان به وزارت آموزش و پرورش گزارش نشده است، میگوید: گزارشهایی از استانهای هرمزگان، سیستان و بلوچستان و آذربایجان غربی به ما رسیده که در داخل کیکها، قرصهایی همچون آنتی هیستامین، استامینوفن و رانیتیدین بوده و ما هم گزارشش را به وزارت بهداشت دادهایم البته به استانها هم اعلام کردیم که فعلاً در بوفه مدارس کیک به دانشآموزان فروخته نشود. مدیرکل سلامت و تندرستی وزارت آموزش و پرورش، در پاسخ به اینکه چرا این کیکها در مدارس توزیع شده است، میگوید: این موضوع را دستگاههای دیگر باید اعلام کنند، اگرچه این اتفاق فقط در مدارس نبوده است و ما قبول نداریم که جامعه هدف فقط دانشآموزان بودهاند.
او درباره خوراکیهای بوفههای مدارس هم اظهار میکند: تمامی بوفهها و پایگاههای تغذیه سلامت و مواد خوراکی در مدارس به دقت توسط کارشناسان بهداشت محیط و کارشناسان تغذیه رصد و نظارت میشود.