افزایش بارش‌های سیل‌آسا در کشور
استان خشک و کم بارشی مانند خوزستان از ابتدای سال تاکنون دو بارش شدید و سیل‌آسا را تجربه کرده است که در نوع خود کم سابقه بود. از سوی دیگر در شهرهای دیگر کشور از جمله تهران طی امسال شاهد بارش‌هایی بودیم که در مدت زمانی کوتاه به سیلاب تبدیل می‌شدند. سازمان هواشناسی کشور پیش از این اعلام کرده بود که پدیده‌های این چنینی، پدیده‌های حدی هستند اما سوال اینجا است که این پدیده‌ها چه قدر با تغییر اقلیم در ارتباط هستند و از سوی دیگر در اقلیم خوزستان چه تغییراتی رخ داده که دو سیل مخاطره‌آمیز را ابتدای سال تاکنون تجربه کرده است؟
ایمان باباییان اظهار کرد: رخدادهای حدی را به‌شرطی می‌توان به تغییر اقلیم ربط داد که به دفعات زیاد تکرار شوند. صرفا با یک یا دو رخداد حدی نمی‌توان گفت که تغییر اقلیم رخ داده است بنابراین می‌توان گفت که عامل رخداد حدی نمی‌تواند تغییر اقلیم باشد اما تغییر اقلیم می‌تواند این رخدادها را تشدید کند.
باباییان ضمن اشاره به اینکه پژوهشکده اقلیم‌شناسی سیل ابتدای سال کشور را مورد بررسی قرار داده است، تصریح کرد: علت بارش‌های سیل‌آسا در اواخر اسفند و ابتدای فروردین ماه «شکستگی جت قطبی» یا «رودبادرها» بود. این جت‌ها در سطوح بالاتر از سطوح میانی جوی هستند و یکی از دلایلی که ابتدای سال بارش سنگینی در خوزستان داشتیم شکستگی رودبار قطبی بود. رودبار یا جت قطبی در نقطه‌ای رخ می‌دهد که بیشترین تغییرات دمایی را در سطوح بالایی جو داشته باشیم و در سطوح بالا بیشترین تغییرات دمایی نزدیک قطب است.
سرپرست پژوهشکده اقلیم‌شناسی ادامه داد: سرعت گرم شدن قطب بر اثر گرمایش جهانی دو برابر عرض‌های پایین‌تر است. سرعت گرم شدن قطب آشفته شدن جت‌ها را به دنبال دارد و در پی آن هوای سرد قطبی به عرض‌های جنوبی حرکت می‌کند. در فروردین ماه امسال این جت قطبی در آستانه ورود به اروپا شکسته و قسمتی از آن از مرکز اقیانوس اطلس وارد شبه جزیره عربستان و خلیج فارس شد. این جت مجددا روی خلیج فارس دچار شکستگی شد که این شکستگی بارش‌های شدیدی را به دنبال داشت.
به گفته وی انتظار می‌رود که اقلیم کشور در آینده به سویی حرکت کند که میانگین بارش‌ها در مجموع بر اثر پدیده گرمایش جهانی کم شود اما بارش‌های سیل‌آسا و سنگین بیشتر شود که در نتیجه آن خسارت‌های بیشتری در پی این بارش‌ها وارد خواهد شد.
باباییان با بیان اینکه این موضوع در بخش‌های جنوبی کشور از جمله استان‌های بوشهر، خوزستان و هرمزگان مشهودتر خواهد بود، تصریح کرد: حتی طوفان‌های دریایی نیز در آینده بیشتر خواهد شد چون دمای اقیانوس آرام شمالی در حال گرم شدن است و این وضعیت سبب می‌شود که رطوبت بیشتری وارد جو شود.
سرپرست پژوهشکده اقلیم‌شناسی در پایان گفت: در مجموع گرمایش جهانی سبب افزایش بارش می‌شود اما در اقلیم منطقه غرب آسیا این پدیده برعکس است بنابراین در منطقه ما هر چه هوا گرمتر شود بارش کمتر خواهد شد.
