یوسف رشیدی، استاد دانشگاه در یادداشتی نوشت: اگر چه در مقررات کشور در شرایط خاص آلودگی هوا تعطیلی پیشبینی شده است اما این به این معنا نیست که طی ۲۰ سال گذشته هر وقت ناتوان از حل این مسأله شدیم از آن استفاده کنیم. در حقیقت این به این معناست که در صورت انجام تمام تکالیف و وظایف هرگاه به دلیل شرایط هواشناسی نتوانستیم اقدامی انجام دهیم موقتاً عقبنشینی کنیم و در کنار آن اقدامات کاهش آلودگی از منابع ثابت و متحرک را انجام دهیم.
نکته مهم این است که در بحث آلودگی هوا نباید شرایط هواشناسی را مقصر بدانیم زیرا بایستی مدیریت کیفیت هوای شهر بر اساس شرایط هواشناسی خاص هم بتواند کیفیت هوا را به حد سالم برساند. کما اینکه اگر به آمار و اطلاعات ۲۰ سال قبل مراجعه کنیم در چنین روزهایی ما با مشکل آلاینده منواکسیدکربن هم مواجه بودیم که امروزه با آن مشکلی نداریم. به عبارتی با استقرار استانداردها توانستیم مشکل آن را حل کنیم.
نگاهی به اطلاعات عملکردمان در حوزه آلودگی هوا در سالهای گذشته مبین این نکته است که هر وقت با ابزار علمی به سراغ آلودگی هوا رفتیم توانستیم مقدار تولید آلایندهها را کاهش دهیم و هر وقت با ابزار غیرعلمی (نظیر آب پاشی) به سراغ آن رفتیم دچار عقبگرد شدیم. برای هر کدام از آلایندهها با توجه به ماهیت تولید از منابع آلاینده و شکلگیری در اتمسفر است که میتوان راهکار ارائه داد. بطور مثال اگر گاز دیاکسید گوگرد بالا باشد بایستی محتوای گوگرد در فرآوردههای نفتی را کاهش داد و یا اگر ازن بالا باشد بایستی پیشرانهای تولید آن شامل هیدروکربنهای نسوخته و اکسیدهای ازت را کاهش داد.
شاید در شرایط کنونی لزوم بازنگری حدود مجاز معاینه فنی و چک تجهیزات کنترل آلودگی خودروها بخصوص خودروهای عمومی که پیمایش بالایی دارند بیش از پیش احساس میشود. در حقیقت نبایستی فقط به استاندارد آلایندگی تولید خودروها اکتفا کرد بلکه بایستی مراقبتها بهصورت جدی باشد تا آلایندگی از خودروها در شرایط قابل قبولی باشند.
لازم است به این نکته هم توجه ویژه شود که تهران کم کم باید با موتورسیکلتهای بنزینی خداحافظی کند زیرا این طیف از وسایل نقلیه بعد از تولید از نظر آلودگی در شهر رها هستند. اما به دلیل اینکه آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از دو و نیم میکرون توسط مکانیزمهای مختلف تولید میشود بایستی تمام پیشرانهای مولد آن را شناسایی و از بین برد. این پیشرانها شامل هیدروکربنهای نسوخته، اکسیدهای ازت و گوگرد و ذرات ناشی از احتراق خودروهای دیزلی و بنزینی هستند. پس بایستی با یک کار علمی و منسجم عوامل تولید آن را مانند کاهش منواکسیدکربن و حذف سرب از بنزین به حداقل برسانیم. گاهی اوقات هم شاید بهتر است آرزو کنیم:
ای کاش به جای تعطیلی، مصوبه سال ۱۳۹۳ دولت را در خصوص نصب فیلتر دوده بر روی خودروهای دیزل اجرا میکردیم و الآن به آن افتخار میکردیم.
ای کاش به جای تعطیلی، با از رده خارج شدن خودروهای فرسوده میتوانستیم با توان بیشتراین مصوبه را اجرا کنیم.
ای کاش خودروسازان تجهیزات کنترل آلودگی هوا را گارانتی مادامالعمر میکردند و این تجهیزات بعد از مدتی تعطیل نمیشد.
ای کاش صنایع مختلف مسئولیت اجتماعی بیشتری در قبال آلودگی هوا داشتند.
ای کاش حداقل یک واحد صنعتی ذکر شده در مصوبه ۱۳۹۳ دولت واحد احیای اکسیدهای ازت را نصب میکرد.
و آخر اینکه ای کاش به جای تعطیلی مدارس سیستمهایی که باعث تعطیلی مصوبات هستند تعطیل میشد.