آدام شیف رئیس کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان آمریکا سهشنبه( سوم دیماه) در یادداشت توئیتری خود نوشت: استیضاح رئیس جمهوری یک موضوع جدی در حال اقدام است؛ نقش سنا آن است که به عنوان یک هیات منصفه بیطرف عمل کند و یک محکمه منصفانه را فراهم سازد.
وی افزود: این محکمه برای رئیس جمهوری و مردم آمریکا باید منصفانه باشد. این به معنای آن است که همه شواهد، اسناد و شاهدان باید دیده شوند. میچ مک کانل(رهبر جمهوریخواهان در مجلس سنا) از چه میترسد؟
اگرچه نانسی پلوسی رئیس مجلس آمریکا از سکوت قانون اساسی درباره زمان ارسال پرونده استیضاح به سنا به عنوان اهرمی برای فشار بیشتر به ترامپ و همچنین جمهوریخواهان استفاده کرده اما در خود سنا نیز این موضوع به صورت جدی بین اقلیت دموکرات و اکثریت جمهوریخواه محل بحث و جدل شده است.
سناتور مک کانل رهبر اکثریت جمهوریخواهان از یک سو و سناتور چاک شومر رهبر اقلیت دموکراتها از سوی دیگر، مجادله پیش از استیضاح را آغاز کردهاند به گونهای که شومر با اشاره به ایمیلهای منتشر شده، دوشنبه (دوم دیماه) گفته بود، این ایمیلها نشان میدهد کمکهای نظامی به اوکراین فقط ۹۰ دقیقه پس از درخواست دونالد ترامپ از رئیس جمهوری اوکراین، به حالت تعلیق درآمده است.
او خواهان اسناد و مدارک بیشتر، پیش از برگزاری محکمه استیضاح ترامپ شده است.
به گفته نیویورکتایمز، با انتشار هر سند جدید، روشنتر میشود که ترامپ از قدرت موقعیت رسمی خود برای تحت فشار قرار دادن اوکراین با هدف کمک به او برای پیروزی در انتخابات ۲۰۲۰ سوءاستفاده کرده است.
شومر، سناتور دموکرات از نیویورک در این باره در یک نشست خبری گفته، این ایمیلها نشان میدهد که باید برای تشکیل جلسهها، ادای شهادت شاهدان و دریافت اسناد مربوطه اقدام شود.
در نامهای که او به سناتورهای دیگر نوشته، فهرست بلندی از گزارشهایی که دموکراتها مایلند آنها را دریافت کنند، ارائه کرده است. این اسناد شامل ایمیلهای داخلی و اسنادی از کاخ سفید، وزارت خارجه و دفتر مدیریت و بودجه است که به تلاش رئیس جمهوری برای اعمال فشار بر مقامهای اوکراینی برای تحقیق درباره رقیب سیاسی خود، مربوط میشود.
این اظهارات شومر البته با واکنش همتای جمهوریخواه وی همراه شده که اکنون به قدرت ۵۱ رای سنا تکیه دارد. مک کانل در مصاحبهای که با شبکه هوادار ترامپ یعنی فاکس نیوز انجام داده، میگوید «فکر میکنید چاک شومر بیطرف است؟ این یک اقدام سیاسی است.»
مککانل این اظهارات را در مقابل آنچه شومر از بیطرفی سنا درخواست کرده است، مطرح میکند. او اینگونه نشان میدهد که هر دو حزب قدرتمند آمریکا در محکمهای که مشخص نیست چه زمانی برای بررسی استیضاح ترامپ برگزار میشود، بیطرف نخواهند بود و نباید انتظار داشت این جلسه به صورت منصفانه برگزار شود.
او همچنین پذیرش درخواست شومر را برای فراخواندن چهار شاهد اصلی کاخ سفید یعنی جان بولتون مشاور امنیت ملی پیشین ترامپ، مایک مولوینی سرپرست دفتر رئیس جمهوری، رابرت بلیر مشاور ارشد مولوینی و دافی از دفتر مدیریت و بودجه، بعید دانسته است.
از سوی دیگر، به نظر میرسد مساله استیضاح در مجلس نمایندگان نیز پایان نیافته است و دموکراتها با یافتن سرنخهای جدیدی از ترامپ، مایلند فرایند دوم و نهایی استیضاح را کلید بزنند.
به نوشته نیویورک تایمز، داگلاس لتر مشاور حقوقی مجلس نمایندگان، چشماندازی از گام دوم و نهایی استیضاح را برافراشته است چنانچه شواهد جدیدی از اینکه ترامپ کوشیده بود مانع از تحقق عدالت شود، به دست آید.
این موضوع به رای دادگاه تجدیدنظر برمیگردد که دموکراتها نیازمند ادای شهادت دونالد مکگان مشاور حقوقی پیشین کاخ سفید هستند. اگر مکگان شواهد جدیدی را ارائه کند که مهر تاییدی باشد بر اینکه ترامپ مرتکب جرائم استیضاح پذیرشده که در مفاد کنونی استیضاح نیامده است، کمیته قضایی به سمت استیضاح جدیدی خواهد رفت.
با این وجود به نظر میرسد دموکراتها به دنبال ساخت سریالی از استیضاح ترامپ در یکسال باقیمانده به انتخابات هستند و قصد دارند از چماق اکثریت خود در مجلس نمایندگان برای ترساندن ترامپ و هوادارانش استفاده کنند اما هرچند این مساله ممکن است در افکار عمومی به خصوص در ایالتهای تعیین کننده، اهمیت داشته باشد اما نباید فراموش کرد فرایند استیضاح ترامپ موجب اتحاد بیشتر جمهوریخواهان شده است.
این مساله هم در رای مجلس نمایندگان نسبت به مفاد استیضاح و هم در نشستهای تبلیغاتی ترامپ دیده میشود که جمهوریخواهان بیش از پیش به هواداری از تنها نامزد این حزب روی آوردهاند و دیگر از انتقادهای جسته و گریخته برخی نمایندگان یا سناتورهای جمهوریخواه از ترامپ هم خبری نیست.
تام فیتون رئیس دیدهبان قضایی و از حامیان جدی ترامپ در این باره میگوید: در تاریخ آمریکا هیچ چیزی قابل مقایسه با حمله کودتایی که دونالد ترامپ را هدف گرفته، وجود ندارد. این سوء استفاده از قانون اساسی است. در واقع کلمه استیضاح باید با کلمه کوتا جایگزین شود.
کن استار مشاور حقوقی مستقل که بیل کلینتون رئیس جمهوری پیشین آمریکا را مورد تحقیق و بررسی قرار داد نیز دیگر معترض به نوع رفتار دموکراتهاست. او میگوید استیضاح ترامپ تلاشی برای سرنگونی او است.
با این حال، اگر مفاد استیضاح به سنا برود، ممکن است به دو شکل فرایند آن دنبال شود. یکی از اشکال آن به گفته استولبرگ و ادموندسان نویسندگان نیویورکتایمز دستیابی به یک توافق بین شومر و مککانل است.
ضمن این که مککانل میتواند مسیر خود را در صورت داشتن ۵۱ رای موافق طی کند و قطعنامهای را به تصویب برسانند همانگونه که دموکراتها در مجلس نمایندگان انجام دادند.
اگرچه گمانهزنیهای ابتدایی بر این است که با وجود اکثریت جمهوریخواهان در سنا، فرایند استیضاح به نفع ترامپ تمام خواهد شد و تبرئه از اتهامات میتواند مسیر دفاعی رئیس جمهوری آمریکا را به مسیر تهاجمی علیه رقبای خود تبدیل کند اما بازی دموکراتها با گستراندن سایه استیضاح بر سر ترامپ و برداشتن هرگونه بهانهجویی در قبال عملکرد ذاتی این مجلس در تصویب قوانین و بودجه سالانه، اجازه نداده است ترامپ از این سپر خارج شود.
مسالهای که توئیتهای شبانهروزی ترامپ حکایت از آن دارد که چماق استیضاح به کابوسی برای وی تبدیل شده است و نمیداند چگونه باید از کمند آن رهایی یابد.