تابلو نقاشی «سالواتور موندی» یا «منجی عالم» که عیسی مسیح (ع) را به تصویر میکشد در سال ۲۰۱۷ در حراجی کریستیز به قیمت ۴۵۰ میلیون دلار فروخته شد و بلافاصله از دید عموم خارج شد. عوامل زیادی، از مالک ناشناس این اثر گرفته تا قیمت بالایی که برای خرید آن پرداخته شده، این تابلو نقاشی را به یک اثر هنری پرحاشیه تبدیل کرداند.
در حال حاضر یکی از موضوعات مربوط به «سالواتور موندی» این است که آیا این تابلو نقاشی گرانقیمت را میتوان به عنوان یکی از آثار اصلی «داوینچی» محسوب کرد یا خیر. شاید یکی از عواملی که میتواند به پاسخ این سوال کمک کند "گوی کریستالی" است که در دستان مسیح دیده میشود و به عنوان نمادی از کره زمین محسوب میشود.
«مایکل دیلِی» که یک متخصص آثار هنری است، معتقد است یکی از دلایلی میتوان «سالواتور موندی» را به عنوان یک اثر تقلبی محسوب کرد آن است که "گوی" در دستان مسیح (ع) به طور واقعی انکسار نور را نشان نمیدهد این درحالی است که انکسار طبیعی نور در گویهای نقاشیهای بدل «سالواتور موندی» را میتوان به وضوح مشاهده کرد.
به گفته محققان، نوع «گویی» که در دستان مسیح (ع) نقاشی شده است باید همچون یک لنز محدب، ردای پشت گوی را بزرگتر و معکوس نشان دهد،اما ردای پشت گوی فقط با انحرافهای جزئی مشاهده میشود.
تیم تحقیقاتی دانشگاه کالیفرنیا معتقدند "گوی" این تابلو نقاشی، جامد نیست و داوینچی باید یک تجسم واقعگرایانه از یک "گوی توخالی" را نقاشی کرده باشد.
«مارکو لیانج» که محقق ارشد این تحقیق است معتقد است از آنجایی که دفترچه یادداشت «داوینچی» مملو از نمونههای بازتاب و انکسار نور در اشیا مختلف است، این هنرمند به طور کامل از نحوه انکسار نور در گوی اطلاع داشته است.
«لیانج» میگوید:« این یکی از انگیزههایی بود که تیم تحقیقاتی را بر آن داشت تا جزئیات بیشتری را درباره این اثر هنری مورد بررسی قرار دهد تا در نتیجه بتواند علت نحوه نقاشی شدن گوی به این روش را دریابد.»
این تیم از نرم افزارهای شبیهسازی برای تولید یک تصویر سهبعدی از این نقاشی استفاده کردند تا نحوه انعکاس نور در انواع گویها را مورد بررسی قرار دهند.
و نتایج بررسیهای آنها نشان داد، تنها توجیه منطقی برای انحراف جزئی جامه پشت «گوی»، توخالی بودن «گوی» میتواند باشد در غیر این صورت گوی نقاشی شده از هر نوع دیگری غیر از "گوی توخالی" بوده باشد، «داونیچی» آن را اشتباه نقاشی کشیده است.
وقتی با دقت به پشت گوی نگاه میکنید جامه تا خورده و ۵ خط مشخص است که خط پنجم در راستای دیگر خطها نقاشی نشده و «داوینچی» برای نقاشی آن از تکنیک محو کردن استفاده کرده است.
این تیم تحقیقاتی معتقدند به دلیل شواهد موجود در تابلو نقاشی میتوان نتیجه گرفت «داوینچی» به طور کامل با نحوه نقاشی یک "گوی توخالی" آشنایی داشته است.
این تیم همچنین یادداشتهای «داوینچی» درباره نحوه بازتاب نور در اشیا مختلف را به طور دقیق مطالعه کردند.
اعضای این تیم همچنین به این نتیجه رسیدند کشیدن "گویهای توخالی" در دوره زندگی «داوینچی» بین بسیاری از نقاشها مرسوم بوده و این نیز می تواند دلیلی دیگری برای بینقص بودن "گوی توخالی" تابلو نقاشی «سالواتور موندی» باشد.
اگر نتیجهگیری محققان درباره "گوی" درست باشد میتوان نتیجه گرفت پس از تمامی تردیدهای مطرح شده، «سالواتور موندی» یک تابلو نقاشی اصل از «لئوناردو داوینچی»است.
«لئوناردو داوینچی» متولد فلورانس ایتالیا در مدت ۶۷ سال از عمر خود، صدها اثر هنری را که مشهورترین آنها تابلوی «مونالیزا» یا «لبخند ژکوند» است، خلق کرد. «داوینچی» همواره به عنوان یک نقاش بزرگ شناخته میشود ولی او در تمام طول زندگی خود توانست فقط ۲۰ تابلو نقاشی را به اتمام برساند. «دایوینچی» در دوران زندگی خود به عنوان یک مجسمهساز و معمار مشهور نیز شناخته میشد، با این حال هیچکدام از مجسمهها یا ساختمانهایی که او طراحی کرد سالم باقی نماندند.