روزنامه «ایندیپندنت» روز یکشنبه در یادداشتی نوشت، پس از اقدامات تنشزای اخیر دولت آمریکا در منطقه، بعید نیست پای متحدان واشنگتن نیز به درگیریها کشیده شود.
در این مقاله آمده است، «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا، پیش از صدور دستور ترور سردار «قاسم سلیمانی»، با هیچ کدام از متحدان واشنگتن مشورت نکرد و آنها را در جریان این حمله نیز قرار نداد.
نیروهای انگلیسی حاضر در خاورمیانه، در برخی مناطق همکاری نزدیکی با نیروهای آمریکایی دارند، اما نه این افراد و نه غیرنظامیان حاضر در منطقه از وقوع چنین اقدامی باخبر نبودند و ترامپ که مدعی داشتن «روابط ویژه» میان واشنگتن و لندن است، در این خصوص هیچ اطلاعی به «بوریس جانسون» نخستوزیر انگلیس نمیدهد.
وزارت امور خارجه انگلیس یک روز پس از این حمله به شهروندان انگلیسی در خصوص سفر به عراق و ایران هشدار داد. پاسخ رسمی دولت انگلیس به تنشزا ترین اقدام اخیر در خاورمیانه از سوی نخستوزیر اعلام نشد. «دومینیک راب» وزیر امور خارجه انگلیس نیز به دعوت به حفظ آرامش اکتفا کرد و گفت درگیری بیشتر در راستای هیچکدام از منافع ما نیست.
با این حال در واقعیت، هر اتفاقی که در این زمینه رخ دهد از کنترل انگلیس خارج است. لندن تأثیر اندکی بر اقدام بعدی واشنگتن یا اقدام تلافیجویانه از سوی ایران خواهد داشت. اکنون فقط مسئله زمان و مکان گرفتن انتقام مطرح است و مشخص نیست که آیا کشورهای دیگری نیز به درون این درگیری کشیده شود. کشورهایی که همکاری گستردهای با آمریکا دارند میتوانند اهداف برحق ایران برای تلافی باشند.
انگلیس میراث تاریکی از سرکوب ملیگرایی ایرانیها در تاریخ این کشور برجای گذاشته است و مردم ایران خاطرات تلخی از «شیطان کوچک» در کنار «شیطان بزرگ» دارند.
ترور سردار سلیمانی با هر تعریفی، اقدام جنگی محسوب میشود و یکی از دلایلی که برای انجام این حمله ارائه شده است کشته شدن یک پیمانکار نظامی آمریکایی در حمله راکتی به پایگاهی در «کرکوک» است. اکنون تصور کنید اگر ایرانیها رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا را میکشتند چه اقداماتی توجیهپذیر میشد.
در ایران لزوم انجام اقدام متقابل امری جدی است؛ نه فقط به این دلیل که عدم پاسخ به این ترور تحقیرآمیز خواهد بود بلکه کشورهای متخاصم منطقه نیز آن را بهعنوان نشانهای از ضعف خواهد دید و میتوانند از آن به نفع خود بهرهبرداری نظامی کنند.
به نظر نمیرسد ایران از طریق جنگهای متداول و کلاسیک وارد عمل شود و جنگهای متداول تنها روش موجود نیست و جنگهای نامتقارن در کانون توجهات قرار خواهد داشت. در این میان جنگ سایبری از اهمیت خاصی برخوردار است و ایران نهتنها از این توانایی برخوردار است بلکه از آن استفاده میکند.
توانایی ایران تنها در زمینه فنی نیست. این کشور میتواند شبهنظامیان متحد خود در لبنان، سوریه، یمن و عراق را فراخوانده و دستور حمله به پایگاههای آمریکا و شرکایش را صادر کند. از آنجا که در کنار سردار سلیمانی، «ابومهدی المهندس» یکی از فرماندهان ارشد شبه نظامیان عراقی نیز ترور شده است، انگیزه این گروهها برای انتقامجویی، بالا خواهد بود. نیروهای متحدان آمریکا نظیر انگلیس و سایر کشورهای اروپایی بهراحتی ممکن است مورد حمله این گروهها قرار گیرند.
با فرض اینکه اگر اهدافی آمریکایی در لندن مورد حمله ایران قرار گیرد، آیا بوریس جانسونی که بهدنبال چنگ زدن به جام مقدس توافق تجاری با آمریکا پس از خروج از اتحادیه اروپا است، میتواند در برابر فشار دولت ترامپ برای اقدام تنبیهی علیه ایران مقاومت کند؟ واکنش ایران به چنین اقدامی چه خواهد بود؟ بسیار دشوار است که سایر کشورهای متحد آمریکا را تا انتها، جدا از این زنجیره اتفاقات تصور کرد.