در پی اطلاع از نتایج تحقیقات ستاد کل نیروهای مسلح درباره سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی، رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی با ابراز همدردی عمیق و مجدد با خانوادههای داغدار، ستاد کل نیروهای مسلح را مأمور پیگیری کوتاهیها یا تقصیرهای احتمالی در این حادثه و مراقبت برای عدم امکان تکرار چنین سانحهای کردند.
رئیس جمهور هم با انتشار بیانیه ای خطاب به ملت با اشاره به نتیجه تحقیقات دراین باره تاکید کرد: مسببین این اشتباه نابخشودنی مورد پیگرد قانونی قرار میگیرند. حجت الاسلام روحانی همچنین در توئیتر اعلام کرد که اشتباه پدافند سپاه موجب سقوط هواپیمای اوکراینی و قربانی شدن ۱۷۶ انسان بیگناه شده است.
در جریان این اتفاق رئیس قوه قضاییه هم طی دستوری به رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح، ضمن اعلام تسلیت مجدد به بازماندگان حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی، جمع آوری مستندات و اقدامات قضایی مربوط به این حادثه دلخراش را مورد تاکید قرار داد.
رییس مجلس شورای اسلامی نیز با صدور پیامی به بررسی ابعاد خطای انسانی در سقوط هواپیمای اوکراینی تاکید کرد و گفت که این موضوع باید در اولویت کار دستگاه های ذیربط قرار گیرد.
همچنین دادستان کل کشور در نامهای به دادستان نظامی تهران خواستار ورود به حادثه سقوط هواپیمایی اوکراین و شناسایی علل و عوامل این حادثه شد.
مدیرکل پزشکی قانونی استان تهران هم خبر داد که از مجموع ۱۴۷ مسافر ایرانی جانباخته هواپیمای اوکراینی، بستگان ۱۳۰ جان باخته برای نمونه برداری به مراکز پزشکی قانونی مراجعه کرده اند. بقیه نیز مراجعه کنند.
در نشست خبری که پیرو اعلام ستاد کل نیروهای مسلح برگزار شد هم سردار امیرعلی حاجیزاده، فرمانده هوا و فضا سپاه، اعلام کرد : بعد از شنیدن این خبر در غرب کشور پس از اجرای عملیات نظامی علیه پایگاه های آمریکایی و زمانی که اطمینان پیدا کردم که این اتفاق افتاده آرزوی مرگ کردم. وی افزود: همه مسئولیتهای این کار را می پذیریم و هرگونه تصمیمی مسیولان بگیرند ما مطیع اجرای آن هستیم.
محمدرضا تابش، نایب رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی خواستار معرفی و مجازات مقصرین حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی و همچنین برگزاری مراسم باشکوه برای قربانیان و اعلام عزا و تعطیلی عمومی شد.
*علی نجفی خوشرودی، عضو کمیسیون امنیت ملی: مقصران سقوط هواپیمای اوکراینی استعفا دهند و مجازات شوند
*سیده فاطمه ذوالقدر، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس: با پنهانکاران برخورد شود/ارائه اطلاعات غلط از هزاران بمب و موشک خطرناکتر است
*حسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی: با مسببین شلیک به هواپیمای اوکراین برخورد شود
*احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام: حقیقت در همان ابتدا باید به مردم اعلام میشد
*نماینده زرتشتیان: برخورد قضایی با مقصران حادثه نابخشودنی سقوط هواپیما، حداقل خواسته ایرانیان است
*ابراهیمی، عضو فراکسیون امید مجلس: «شفافسازی» و «مسئولیتپذیری» اعتماد مردم را افزایش میدهد
*حضرتی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس: با آسیب شناسی سقوط هواپیمای اوکراینی جلوی حوادث مشابه را بگیریم
*فاطمه سعیدی، سخنگوی فراکسیون امید: باید تمام مقصران در هر سطحی با برخورد قاطع مواجه شوند
در واکنش به این اتفاق علاءالدین بروجردی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم با تاکید بر لزوم برخورد جدی با مسئولان خاطی در سقوط هواپیمای اوکراینی گفت که باید مشخص شود که چرا اطلاعرسانی در مورد علت سقوط هواپیمای اوکراینی با تاخیر بوده این خطای بزرگی است که باید عاملان آن معرفی و مجازات شوند.
همچنین مجید انصاری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه سقوط هواپیمای مسافر بری یک فاجعه ملی بود، گفت: فاجعه مضاعف پس از سقوط هواپیمای مسافربری نحوه برخورد مسئولین با حادثه واطلاع رسلانی درباره آن بود.
کاظمی، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس نیز با اشاره به تایید خطای انسانی در موضوع سقوط هواپیمای ۷۳۷ اوکراینی ضمن تاکید بر لزوم پیگرد قضایی افراد خطاکار تاکید کرد که عجالتا فرماندهان فرد خطاکار استعفا دهند، بد نیست یک بار شاهد استعفای مسوولان باشیم.
حشمتالله فلاحتپیش، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه «مجلس باید فردا در جلسه علنی به بررسی جوانب حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی بپردازد»، گفت: باید کسانی که این کار را انجام دادهاند مجازات شوند. این کار از لحاظ نظامی کاملا غیر حرفهای بوده است.
*فاطمه حسینی، نماینده مردم تهران در مجلس: در برخورد با مقصران، پایینترین رده اجرای عملیات مقصر شناخته نشود
*جعفرزاده، رئیس فراکسیون مستقلین مجلس: نمیشد زمانی که کشور آمادهباش ضد حمله بود فرودگاهها تعطیل میشد؟
***واکنش توییتری مسئولان***
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان در پیامی توییتری با اشاره به نتایج علل سقوط هواپیمای بویینگ با ابراز تاسف عمیق، نوشت: خطای انسانی در زمان بحران ناشی از ماجراجویی ایالات متحده منجر به فاجعه شد.
بهرام پارسایی نماینده مردم شیراز در مجلس درتوییتی با تاکید بر ضرورت استعفا یا برکناری فوری بالاترین ردههای مسئول در سقوط هواپیمای اوکراینی نوشت که در جلسه علنی فردا(یکشنبه) مجلس درخواست استیضاح وزرای مسئول در این حادثه را تقدیم میکند.
همچنین عبدالکریم حسینزاده، نایب رئیس فراکسیون امید مجلس در صفحه شخصی خود در توییتر با انتقاد از تکذیب سه روزه علت سقوط هواپیمای اوکراینی، خطاب به مسئولان گفت: انتظار دارید حرفهایتان مورد قبول افکار عمومی قرار بگیرد؟
محمد رضا عارف، رئیس فراکسیون امید مجلس نیز با انتشار یادداشتی خواستار استعفا، برکناری و برخورد در خور با مقصران، پنهانکاران و ناصادقان با ملت شد.
همچنین حمید بعیدی نژاد، سفیر کشورمان در لندن بابت قرار دادن اطلاعات اشتباه در اختیار رسانهها عذرخواهی کرد.
معاون ارتباطات و اطلاعرسانی دفتر رییسجمهور هم در توییتر نوشت: تا عصر جمعه، آنچه برای رییسجمهور قطعیت داشت منحصر به اطلاعات فنی بود و گزارش ستاد کل نیروهای مسلح، عصر دیروز به رییسجمهور ارائه شد.
درهمین ارتباط اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس جمهور توییت کرد: حادثه ساقط شدن هواپیمای اوکراینی در اثر خطای انسانی پدافند هوایی فاجعهای سنگین و ملی است.
*طیبه سیاوشی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس: مجلس موضوع هواپیمای اوکراینی را بررسی کند
*علیرضا رحیمی، عضو هیات رئیسه مجلس: تاخیر در اعلام "علت سقوط هواپیمای اوکراینی" شوک بیاعتمادی ایجاد کرد
*حمیده زرآبادی، نماینده مردم قزوین در مجلس: روزی را برای تشییع جانباختگان هواپیما تعیین کنید/ضرورت تعطیلی تهران
*محمدرضا بادامچی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس: رسیدگی به پرونده سقوط هواپیمای اوکراینی نیازمند اقدامات حقوقی فوری است
***واکنشهای خارجی***
در پی اعلام نتایج بررسی علل سقوط هواپیمای بویینگ از سوی ایران، نخستوزیر کانادا گفت که ایران باید پاسخگو باشد.
رئیس کمیته روابط خارجی روسیه هم در واکنش به این اتفاق گفت: اگر آشکارسازی جعبههای سیاه و تحقیق انجام شده ثابت نمیکند که نیروهای مسلح ایران، این کار را عمدا انجام دادهاند و هیچ دلیل قانعکنندهای برای آن وجود ندارد، [موضوع] این رخداد باید پایان یابد.
سفیر روسیه در لبنان نیز با بیان اینکه مساله سقوط هواپیمای اوکراینی به روابط ایران و اوکراین مربوط میشود گفت: باید تحقیقات کامل برای کشف جزئیات در این رابطه انجام شود.
همچنین رئیسجمهور اوکراین با ابراز تاسف نسبت به این موضوع گفت: امروز، صبح خوبی نبود اما حقیقت را به ارمغان آورد. اوکراین خواهان پاسخگویی ایران، بازگشت اجساد جان باختگان، پرداخت غرامت به خانوادههای قربانیان و عذرخواهی رسمی ایران است.
دفتر ریاست جمهوری اوکراین هم اعلام کرد که مقر عملیاتی شواری امنیت و دفاع ملی اوکراین[NSDC] که به دستور ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور ایران کشور برای تحقیق درباره سقوط هواپیمای بوئینگ خطوط بینالمللی هوایی اوکراین در ایران تشکلیل شده شده بود، تمام اطلاعات لازم را از همان ابتدا[از ایران] دریافت میکرده است.
دفتر ریاست جمهوری اوکراین در ادامه اعلام کرد که این کشور با فرانسه توافق کرده است که متخصصان فرانسوی به رمزگشایی جعبههای سیاه هواپیمای اوکراینی سرنگون شده در ایران کمک کنند.
وزیر امور خارجه لتونی نیز در واکنش به اعلام علل سقوط هواپیمای اوکراینی در ایران، آن را اشباهی غمانگیز تلقی و تاکید کرد: کسانی که مسئول بودهاند باید پاسخگو باشند.
اولاً انسان جایز الخطاست و گاهی حتی یک خطای کوچک محاسباتی بدون آنکه عمدی در کار باشد و با وجود نیت خیر، میتواند ابعادی به این وحشتناکی و شاید بزرگتر از آن داشته باشد. حتی آنهایی که در جای بلندی نشستهاند و در اثر غرور، خود را مبرا از خطا میدانند نیز در معرض تصمیمهای خطا هستند. اینان از دست غرور خود و فریب شیطان که آنها را به این گمان میاندازد که خطا نمیکنند، باید به خدا پناه برند. تنها مردگان خطا نمیکنند.
دوم اینکه عقل سلیم بین خطای عمد و خطای غیر عمد تمایز و تفاوت میگذارد و برخوردش با خطاکار عمدی و سهوی هرگز یکسان نیست.
سوم اینکه اعلان صادقانه و پذیرفتن مسئولیت خطا، اقدامی بسیار ارزشمند است. واکنش کریمانه در مقابل صداقت نیز اقدامی بسیار ارزشمند است. اگر در برابر صداقت برخورد کریمانه باشد بدیهی است که صداقت تکثیر خواهد شد، در غیر این صورت سیاست بازانی که خطاهایشان را همواره لاپوشانی کرده، و مسئولیت کاستیها و گرفتاریهای مردم را به دوش دیگران انداختهاند احساس خواهند کرد برندهاند.