آفتابنیوز : آفتاب: اعلام خبر توافق جمهوری اسلامی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره صدور مجوز برای بازدید بازرسان آن نهاد از تاسیسات هستهای اراک تردیدها و خوشبینهای محتاطانهای را در میان کارشناسان مسائل خلعسلاح در کشورهای غربی به همراه داشتهاست.
براساس توافق روز جمعه میان دو طرف ایران برای نخستین بار به بازرسان آژانس اجازه خواهد داد که تا پایان ماه جاری میلادی از راکتور آب سنگین اراک بازدید نمایند.
از راکتورهای آب سنگین عمدتا برای مصارف صنعتی و تولید ایزوتوپهایی که در تهیه دارو کاربرد دارند استفاده میشود، در عین حال این راکتورها میتوانند بهطور همزمان پلوتونیوم مورد استفاده در هسته مرکزی کلاهکهای اتمی را نیز تولید نمایند.
در مذاکرات آخر هفته نمایندگان ایران و IAEA هیچ صحبتی از اصلی ترین موضوع مورد اختلاف طرفین یعنی تاسیسات غنیسازی نطنز بعمل نیامد، با این حال یک دیپلمات مرتبط با آژانس روز شنبه در وین گفت که صدور اجازه بازرسی از تاسیسات اراک نشانگر بوجود آمدن یک «اراده تازه» در ایران برای حل اختلافات از روشهای مسالمتآمیز است.
اما همه نظرات به این اندازه خوشبینانه نیست. یک دیپلمات اروپایی دیگر که نخواست نامش فاششود روز جمعه به خبرنگارAP گفت: «این توافق تا زمانی که تهران تعهدش را عملی نکند هیچ اهمیتی ندارد». به گفته این دیپلمات آمریکا و متحدان اروپاییاش از این شکایت دارند که چنین توافقهایی به جای پیشرفت در رمزگشایی از پرونده هستهای ایران ، تبدیل به یک ابزار چانهزنی در دست این کشور شوند تا بتواند تصمیمگیری درخصوص وضع تحریمهای بیشتر را به تعویق بیاندازد.
دیوید آلبرایت رئیس انستیتوی علوم و امنیت بینالمللی در واشنگتن در اینباره میگوید: «این نگرانی وجود دارد که توافق روز جمعه این امکان را برای ایران فراهم کند که تا حد امکان از تشکیل نشستهای بعدی شورای امنیت جلوگیری کند، همچنانکه این امیدواری را بوجود میآورد که ایران بخواهد برای جلوگیری از تشدید مخاصمات، مشکل برنامه هستهای خود را در چهارچوب IAEA حل و فصل کند».
لئونارد اسپکتر معاون مرکز مطالعات خلع سلاح جیمز مارتین در نیویورک توافق نیز مدعی است که توافق روز جمعه به نوعی نشانگر «تفوق نخبگان میانهرو بر تندروهای ایران است».
گفتنی است توافقنامه روز جمعه در پی نشست ماه گذشته محمد البرادعی مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی هستهای و علی لاریجانی مذاکرهکننده ارشد اتمی کشورمان در وین حاصل شد .