سردار عبداللهی: احتمال «نفوذ» و «جنگ الکترونیک» در سقوط هواپیمای اوکراینی در حال بررسی است

سردار سرتیپ خلبان علی عبداللهی معاون هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح شامگاه سه‌شنبه در برنامه گفتگوی ویژه خبری سیما پیرامون سانحه سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی، اظهار داشت: دفاع هوایی یکی از پیچیده‌ترین مجموعه‌های دفاعی کشور است چراکه بخش‌های زیادی دخیل در آن هستند و بسیار پیچیده و حساس است. این حوزه هم ابزار محور است و هم سرعت بسیار بالایی برای تصمیم گیری طلب می‌کند.

وی افزود: این اتفاق افتاد حدود ساعت ۶:۱۵ دقیقه رخ داده در حالی که فرمانده نیروی هوافضای سپاه در ماموریت غرب کشور بود. بعد از یک ساعت یا ۴۵ دقیقه به ایشان اطلاع داده می شود که احتمالا این اتفاق با اصابت موشک پدافندی افتاده است. او هم به سلسله مراتب خود اطلاع می‌دهد. در سیستم نظامی نمی‌توان صرفا یک خبر را اعلام کرد بلکه باید بررسی شود.

سردار عبداللهی ادامه داد: حدود ساعت ۱۹:۳۰ تا ۲۰ روز چهارشنبه به ستادکل نیروهای مسلح اطلاع داده شد که این اتفاق محرز شده است که بلافاصله تیم بازرسی توسط ستادکل نیروهای مسلح از عناصر مختلف تشکیل شد، ساعت ۲۰ جمع شدند و تا ساعت ۲۲ شب توجیه شدند و ساعت ۲۲ شب چهارشنبه اعزام شدند.

** جزئیات محرز شدن حادثه و جلسه شورای عالی امنیت ملی

معاون هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح تاکید کرد: این تیم باید موارد بسیار زیادی را بررسی می کردند و با افراد مختلفی که دخیل بوده اند باید مصاحبه می کردند. این حدود ۳۷ ساعت طول کشید که به جمعه ۲۰ دی ماه رسید. بعدازظهر جمعه گزارش‌های مختلف تجمیع و علت واقعه در حد قابل بررسی محرز شد و ستادکل نیروهای مسلح درخواست جلسه اضطراری شورای عالی امنیت ملی را ارائه داد. حدود ساعت ۱۰ شب این جلسه تشکیل شد و تا ساعت ۱۲ شب ادامه پیدا کرد که شنبه صبح نیز این گزارش اعلام شد.

** چرا فضای کشور کِلیر نشد؟

وی در پاسخ به سوالی پیرامون اینکه چرا آسمان کشور در آن ساعات بسته نشد، گفت: آماده باش صددرصد در آن زمان وجود داشته و همه افراد باید در آن زمان در مواضع خود حاضر باشند، اما این قطعا به معنای درگیری نیست، درگیری شرایط دیگری دارد. هموطنان به خاطر دارند که در زمان جنگ زمانی که هواپیماها به سمت کشور حرکت می کردند، از صدا و سیما آژیر قرمز به صدا در می آمد و مردم به پناهگاه می رفتند. در آن شرایط سامانه های ما آتش به اختیار بودند، اما در شرایط آن شب، آتش به اختیار نبودند بلکه آتش محدود بودند.

سردار عبداللهی اظهار داشت: برای بستن فضای کشور باید اول هدف را ببینیم، اعلام وضعیت قرمز کنیم و بعد آسمان کشور را ببندیم.

** ماجرای موشک‌های کروز چه بود؟

معاون هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح در تشریح شرایط آتش به اختیار یا آتش محدود، گفت: گزارشی از جانب مرکز کنترل و فرماندهی به مناطق ارسال می شود که موشک های کروزی به سمت کشور شلیک شده است، موشک کروز در ارتفاع خیلی کم پرواز می‌کند و خود را با زمین تنظیم می‌کند؛ اینکه در همه نقاط موشک کروز را با رادار کشف کرد، ممکن است اتفاق نیافتد، بنابراین ما دیده‌بان‌هایی را برای این کار در نقاط مختلفی گذاشته‌ایم و حتی از مردم نیز گزارش‌هایی را دریافت خواهیم کرد.

وی ادامه داد: پس از مدتی که مرکز وضعیت را از قرمز خارج می کند، ارتباط سامانه دچار اختلال می‌شود و خروج از وضعیت قرمز را دریافت نمی‌کند، در چنین شرایطی اپراتور سامانه هواپیما را یک هدف نزدیک شونده می‌بیند و متاسفانه به سمت آن شلیک می‌کند.

** چرا سامانه پدافندی هواپیما را موشک کروز تشخیص داد؟

سردار عبداللهی در پاسخ به سوالی پیرامون اینکه آیا سطح مقطع راداری هواپیما با موشک کروز تفاوت ندارد، افزود: زمانی که رادار سامانه هواپیما را می گیرد، ارتفاع آن ارتفاع کروز بوده حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ متر. از طرفی این هواپیما در زاویه صفر رادار این سامانه حرکت می کرده یعنی کمترین سطح مقطع راداری را داشته است. اپراتور سامانه در شرایطی بوده که ارتباطش قطع و یا دچار اختلال بوده که این هم در حال بررسی است و اینجا یک خطای فردی رخ می دهد و موشک را شلیک می کند.

** احتمال نفوذ در دست بررسی است

معاون هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح در خصوص احتمال نفوذ در این خصوص، عنوان کرد: این احتمال را سیستم اطلاعاتی ما دارد بررسی می کند، کار هنوز تمام نشده که بخواهیم بگوییم چنین چیزی نیست، منتظریم تا نتایج اعلام شود.

** تیم بررسی جنگ الکترونیک در حال بررسی احتمال اختلال راداری است

وی در خصوص احتمال ایجاد اخلال الکترونیکی آمریکا در سامانه های مربوط به هواپیما یا پدافند، اظهار داشت: اینکه آمریکایی‌ها چنین اقداماتی را انجام دهند، در منطقه سابقه دارد و اینکه توسط سیستم‌های الکترونیکی اهداف مجازی را در آسمان ایجاد کنند سابقه داشته است. اما بررسی‌های ما نشان می‌دهد در خصوص این حادثه با توجه به سامانه مربوطه و هواپیما، مقداری سخت است که اعلام کنیم چنین اتفاقی افتاده است. تیم بررسی سایبری و جنگ الکترونیک هم تشکیل داده ایم تا این بررسی را انجام دهند.

** فیلم منتشر شده مورد استناد فنی قرار نمی‌گیرد

سردار عبداللهی در پاسخ به سوالی پیرامون فیلم منتشر شده از لحظه اصابت موشک به هواپیما، گفت: این موضوع یک بُعد اطلاعاتی دارد که باید توسط دستگاه‌های اطلاعاتی دنبال شود، اما در بررسی فنی، خیلی فیلم‌ها و مسائل فضای مجازی برای ما نمی‌تواند مستند باشد چون فیلم‌ها می‌تواند جعلی باشد.

معاون هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح درباره ادامه داشتن تحقیقات و بررسی سناریوهای دیگر، عنوان کرد: در مورد قطع ارتباط سامانه تحقیقات حتما باید ادامه پیدا کند تا ببینیم اشکال فنی بوده یا اختلال ایجاد شده است. اینکه اپراتور چرا شلیک کرده دنبال می‌شود که بخشی از آن در نیروهای مسلح و بخشی هم در قوه قضائیه دنبال می‌شود.

وی افزود: در ابعاد اختلالات الکترونیکی و سایبری نیز کار دنبال می شود؛ همچنین جعبه سیاه هواپیما باید باز و خوانده شود و هرچیز دیگری که می‌تواند با بررسی همه جانبه مشخص شود.

سردار عبداللهی تاکید کرد: آنچه که تا این مرحله مشخص شده این است که این هواپیما بر اثر برخورد یک شی خارجی سقوط کرده.

** توبیخ، تنزیل درجه و عزل در انتظار خاطیان

معاون هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح در پاسخ به سوالی پیرامون چگونگی برخورد با متخلفین این اتفاق، خاطرنشان کرد: برخورد دو بخش دارد که بخشی مربوط به درون نیروهای مسلح است و با توجه به آیین نامه انضباطی شامل تنزیل درجه، توبیخ و عزل از مسئولیت می‌شود.

وی گفت: در بخشی که جرمی اتفاق افتاده باشد، به سازمان قضائی معرفی می‌شود کما اینکه چند نفر هم تا الان معرفی شدند و نتیجه آن نیز اعلام خواهد شد.

** آیا فشار خارجی باعث اعلام علت سانحه شد؟

سردار عبداللهی همچنین در پاسخ به سوالی پیرامون اینکه گفته می‌شود فشار خارجی موجب اعلام نتیجه این حادثه شده است، تصریح کرد: چنین موضوعی به هیچ وجه صحت ندارد؛ مردم عزیز ما به خوبی خدمات نیروهای مسلح را در هشت سال دفاع مقدس، حفظ تمامیت ارزی و برقراری امنیت دیده‌اند. فکر می‌کنم جامعه ما به نیروهای مسلح اعتماد دارد و صادقانه می‌گوییم که نیروهای مسلح با مردم صادق هستند.

معاون هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح اظهار داشت: وقتی سردار حاجی‌زاده بلافاصله اعلام می‌کند که این خطای سامانه ما بوده و پس از آن هم ستادکل نیروهای مسلح، هم فرمانده کل سپاه و هم فرمانده نیروی هوافضای سپاه عذرخواهی می‌کنند و صادقانه مسئله را بیان می‌کنند، مردم اطمینان داشه باشند آنچه را باید گفته شود حتما خواهیم گفت.

وی با بیان اینکه درباره همین اتفاق نیز در کوتاهترین مدت ممکن اعلام شد، اضافه کرد: در کشورهای دیگر موارد مشابه اتفاق افتاده که کوتاه ترین زمان اعلامی یک هفته بوده و حتی مواردی وجود دارد که هرگز اعلام نشده اند.

سردار عبداللهی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا این حادثه تاثیری بر امنیت آسمان کشور خواهد داشت یا خیر، تاکید کرد: ما هیچ مشکلی در امنیت هوایی کشور نداریم، حدود 37 مورد این چنینی در دنیا وجود داشته است که اگر این موضوع را مبنا قرار دهیم، مفهومش این است که 40-50 کشور باید فضایشان ناامن باشد در حالی که اینطور نیست.

** دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌ها در حال بازنگری است

معاون هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح با بیان اینکه این حادثه یک خطای انسانی بوده، گفت: پس از این حادثه و در همین مدت کوتاه بخش زیادی از آیین نامه‌ها و دستورالعمل‌ها را بازنگری کردیم و بخش دیگری نیز در حال بازنگری است تا اگر اشکالات احتمالی وجود دارد، رفع شود؛ همچنین سامانه ها و چیدمان و سایر موارد هم در حال بازنگری است.

وی گفت: پیرو فرمایش فرمانده معظم کل قوا چنین اتفاقی دیگر نباید بیافتد و در حال حاضر هم امنیت هوایی کشور هیچ مشکلی ندارد.

سردار عبداللهی در پایان با تاکید بر اینکه اطمینان می‌دهم که هرآنچه تاکنون بوده بیان شده است، عنوان کرد: اگر به موارد جدیدی دست پیدا کنیم اعلام خواهیم کرد و مردم بدانند فرزندانشان در نیروهای مسلح کاملا صادق و شفاف هستند.